کمالگرایی ، ترس از شکست و استاندارهای غیر واقعی

به گزارش «شیعه نیوز»، افراد ممکن است از اصطلاح «کمال‌گرایی سالم» برای توصیف یا توجیه رفتار کمال‌گرایی استفاده کنند.

کمال گرایی تلاش برای دست یافتن به معیارهای بالا و سختگیرانه دانست علی رغم اینکه مشکلاتی فرد برای خود ایجاد می کند که احساس ارزشمند بودن خودش را بر اساس دست یافتن به همین معیارها تعیین و اثبات کند.
کمال گرایی یعنی داشتن میل به کمال، داشتن انتظارات ساختگی برای خود و انتخاب میزان سطح نگرانی برای اشتباه کردن. در نگاه مثبت، کمالگرایی را می توان اینگونه تعریف کرد : انرژی برانگیزاننده ای که فرد را متعهد میکند تا دستاوردی را با نتیجۀ ایده آلی فراهم سازد.اما وقتی با شکست مواجه می شود، گرایش به پرخاشگری دارد. کمال گرایی یک ویژگی شخصیتی است که به شکل های گوناگونی تعریف شده، اما در اکثر این تعاریف تمایل به کامل بودن و برتر بودن مشترک است(هدی پورضاییان و همکاران- تابستان 1394).

آدم های کمال گرا تنوع طلب، مسئول و فعال هستند و خودشان را توانمند میدانند. این افراد مانند الگوهای شخصیت از کنش و واکنش محیط و ژنتیک بدست می آیند. اگر علت زیستی را در نظر نگیریم رفتار کمال گرایی آنها از درخواست و فشار عوامل بیرونی مثل محیط یا گرفتن تقویت است این افرادافراد ممکن است از اصطلاح «کمال‌گرایی سالم» برای توصیف یا توجیه رفتار کمال‌گرایی افراطی و مخرب خود استفاده کنند.

گاهی اوقات میتوان با بررسی مواردی به کمالگرا بودن یا نبودن خود واقف شویم :

ترس از شکست ! اگر واقعا از شکست هراس داریم و در تلاش هستیم به هر قیمت از آن فرار کنیم این میتواند نشانه خوبی باشد که ما گرفتار کمالگرایی هستیم.
استانداردهای بالا ، سخت گیرانه و اغلب غیر واقعی و دست نیافتنی ،هم میتواند در زندگی ما نشانه کمالگرایی باشد.

کمال گرایی به جهت پیامدهای مثبت و کوتاه مدت و بلندمدتی که دارد حفظ شده و شدت می یابد.

پاداش ها یا درونی هستند یا بیرونی و غالباً اجتماعی هستند. پاداش های درونی پاداش هایی هستند که برای فرد ارزشمند است مانند احساس لیاقت و شایستگی کردن است و پاداش های بیرونی پاداش هایی هستند که به بیرون و خارج از خود فرد ارتباط دارد مانند جایزه نقدی. مبتلایان به کمال گرایی احتمالاً همه ی پیامدهای مثبت را تجربه نمی کنند و عسرت در تغییر این الگو بر گرفته از پیامدهای مثبت و ترس از ناکامی است.

هنگامی که فرد فکر کند شکست خورده دستخوش خودانتقادی و خودسرزنشی می شود. کمالگرایی، تنها نگاه کمال گرایانه برای آنها کفایت می کند و نیازی برای رسیدن به اهداف نیست. آنها به کامل بودن نیاز دارند، متوسط و یا در حد خوب بودن برایشان کافی نیست و ذره ای کمتر، آنها را ارضا نمی کند.
افراد کمال گرا مرتباً به نداشته هایشان فکر میکنند. ترس از شکست دارند، حتی اگر هم به موفقیت رسیده باشند باز هم راضی نیستند. برای ترک کمال گرایی، میترسند زیرا فکر میکنند تبدیل به یک فرد ناموفق می شوند. در صورتیکه اگر از آن ترس ها بیرون بزنند تبدیل به یک فرد موفق می شوند. آنها ترس از اشتباه دارند، ترس از انتقاد دارند، ترس از معمولی بودن، ترس از کنترل شدن، ترس از پشیمانی، ترس از ضعیف شمرده شدن، ترس از قضاوت دیگران، با خود گفتگو درونی دارند
(این گفتگوها باعث میشود تا عزت نفسشان آسیب ببیند.) خود سرزنشی دارند. تلاش زیاد برای خوب بودن و
بی نقص بودن باعث اضطراب و استرس و رفتارهای مخرب می گردد. عملکرد فرد دچار اشکال شده ، تصمیم گیری را سخت کرده، کم انگیزه شدن و اهمال کاری را در خود رقم می زند و وارد سیکل اجتناب می شود.

افراد کمال گرا یا خیلی پرتلاش یا خیلی اهمال کار هستند کمال گرایی ماحصل محرومیت های دوران کودکی است. (من بی ارزشم- من بی کفایتم- من دوست داشتنی نیستم.) از عوامل زمینه ساز کمال گرایی، والدین کمال گرا، تنبیه گر، بی کفایت و مضطرب، والدین بی عاطفه، شرمسار کردن کودک به دلیل رفتارهای طبیعی می باشد.بعضی افراد ممکن است فقط در یک زمینه کمال گرایی داشته باشند مثلاً : ورزش، شغل، فرزندپروری (یعنی پدر و مادر خوبی برای فرزندم باشم)، ظاهر و قیافه، ثروت، سلامتی و .... .
بیقراری بوضوح در افراد کمالگرا مشاهده شود آنها مدام در حال اندازه گیری و مقایسه خود با متر و معیارهای خارجی هستند این باعث کاهش بهزیستی روانشناختی و خدشه به سلامت روان است اما براستی ریشه‌ بیقراری های ما چیست؟ گاهی علت بیقراری های ما از تمایل افراطی به کنترل و ثبات طلبی های ما نشأت می گیرد.امابا توسعه پذیرش و توجه هشیارانه به این نکته که همه چیز در معرض تغییر و تحول است آنگاه احتمالا به آرامشی نسبی دست خواهیم یافت.

اریک فروم، روانکاو آلمانی-آمریکایی(انسان گرا) در این باره می نویسد:

به جای آنکه از لحظه ای که در آن هستیم لذت ببریم، سعی می کنیم خاطرات را ثبت کرده و آنها را حفظ کنیم.
ما به دنبال "ثبات" و "قرار" هستیم، دنبال جوانی، دنبال اینکه وسایل مان نو بماند به همین دلیل است دچار اضطراب و مشقت می شویم. ما به دنبال یک زندگی ادامه دار و مداوم هستیم و به دنبال تغییر نیستیم ، دنبال ثبات اعتبار، ثبات معروف بودن و محبوبیت هستیم. اگر جرأت مند باشیم و پذیرای این قانون، که دنیا بی ثبات است و هیچ چیز پایدار نیست، به یک آسودگی وسیع و مداوم خواهیم رسید.

انتهای پیام

منبع : خبر فارسی