به گزارش «شیعه نیوز»، حجت‌الاسلام والمسلمین عیسی عیسی‌زاده، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم، امروز، ۱۸ مهر در کرسی ارائه و نقد ایده علمی سیمای اخلاقی پیامبر(صلی الله علیه و آله) اعظم از منظر امیر مؤمنان علی(علیه السلام) در نهج‌البلاغه، گفت: با توجه به شخصیت و جایگاه پیامبر(صلی الله علیه و آله) اعظم به خصوص در قرآن کریم، گروه فرهنگ‌نامه‌های قرآنی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگنامه تخصصی حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) را در قالب فرهنگ جامع قرآن که ۳۳ جلد است تألیف کرد و مجلدات ۲۶ و ۲۷ را به زندگی پیامبر(صلی الله علیه و آله) اختصاص داده است. این مجلدات شامل ۱۵۰۰ عنوان فرعی و اصلی است و همه آیات و مطالب قرآن در مورد پیامبر(صلی الله علیه و آله) در این دو جلد آمده است. این جلدها به صورت فایل موبایلی هم تولید شده و همه می‌توانند با نصب آن به محتوای مطالب در مورد پیامبر(صلی الله علیه و آله) دسترسی یابند.
رئیس میز قرآن دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه بیان کرد: سبک و سیره مواجهه ما با مردم، خانواده و همکار و نوع حکومت‌داری و روابط اجتماعی امروز فاصله زیادی با سبک و سیره پیامبر(صلی الله علیه و آله) دارد و اگر قصد داریم جامعه را به سمت قرآنی شدن سوق دهیم، یکی از بهترین راهکارها رجوع به الگوی قرآنی یعنی پیامبر(صلی الله علیه و آله) اعظم است. اگر بخواهیم به سمت تمدن نوین اسلامی و اسلامی‌شدن واقعی جامعه برویم، باید به ویژگی‌های پیامبر(صلی الله علیه و آله) توجه کنیم. بنابراین پرداختن به جزئیات زندگی پیامبر(صلی الله علیه و آله) برای تعیین سبک زندگی لازم است. از این رو پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن به سراغ تدوین فرهنگنامه سبک زندگی رفت و در بیش از ۵۰ جلد اقدام به تألیف این اثر کرد.
چرا پیامبر(صلی الله علیه و آله) الگوست؟
عیسی‌زاده با طرح این پرسش که چرا پیامبر(صلی الله علیه و آله) برای دیگران الگوست، اظهار کرد: یکی از دلایل اسوه بودن، طهارت آن حضرت است؛ امام علی(علیه السلام) در خطبه ۹۴ نهج‌البلاغه فرمود که خداوند پیامبران را در بهترین جایگاه به ودیعه گذاشت و در بهترین مکانها استقرارشان داد. از صلب کریمانه پدران به رحم پاک مادران منتقل فرمود که هرگاه یکی از آنان درگذشت، دیگری برای پیشبرد دین خدا به پا خاست، تا اینکه کرامت اعزام نبوّت از طرف خدای سبحان به حضرت محمّد(صلی الله علیه و آله) رسید. نهاد اصلی وجود او را از بهترین معادن استخراج کرد و نهال وجود او را در اصیلترین و عزیزترین سرزمینها کاشت و آبیاری کرد. شیخ طوسی بر این اساس به اثبات عصمت پیامبر(صلی الله علیه و آله) پرداخت و او صفاتی چون پستی پدر و مادر را شایسته انبیاء نمی‌داند.
وی افزود: به تعبیر امام علی(علیه السلام)، از همان دوره که رسول خدا را از شیر مادر گرفتند خدا فرشته‌ای را مأمور کرد که او را برای نبوت تربیت کند. امام صادق(علیه السلام) فرمودند که خداوند محمد(صلی الله علیه و آله) را ادب نمود و چه خوب او را تربیت کرد. همچنین امام علی(علیه السلام) فرمودند که شما متاع دنیا را برای من برشمارید ولی این نعمتها به تعبیر قرآن قابل شمارش نیست. ان تعدوا نعمت‌الله لا تحصوها؛ حال دنیا را که قلیل است نمی‌توان شمرد، چگونه خٌلق عظیم پیامبر را بتوانیم بشماریم (انک لعلی خلق عظیم). پس باید اعتراف کرد که هیچ کسی قدرت برشمردن فضایل اخلاقی پیامبر(صلی الله علیه و آله) را ندارد ولی نباید در این مسیر کوتاهی کنیم و به قدر توان باید در این مسیر قدم برداریم.
مدیر گروه فرهنگ‌نامه‌های قرآنی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم بیان کرد: یکی از صفات برجسته اخلاقی ایشان که قرآن هم فرموده حسن خلق است. پیامبر(صلی الله علیه و آله) به تعبیر امام علی(علیه السلام)، سخاوت‌نمندترین، راست‌گوترین، وفادارترین، شجاع‌ترین و نرم‌ترین انسان‌ها از نظر خوی و کریم‌ترین در برخورد و معاشرت با دیگران بود و هر کسی که با وی آشنا می‌شد به او عشق می‌ورزید. دومین خصلتی که از منظر امام علی(علیه السلام)، پیامبر(صلی الله علیه و آله) را الگو کرده، دلسوزی و خیرخواهی آن حضرت است. آیه ۱۲۸ توبه فرموده: لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ؛ کوچکترین سختی که به مؤمنان برسد تحملش برای او سخت است؛ او آنچنان بر هدایت مردم حرص داشت که خداوند فرمود چرا جان خودت را فدا می‌کنی از اینکه برخی از مردم ایمان نمی‌آورند. امام علی(علیه السلام) نیز فرمودند زمانی که مردم در فتنه‌ها بودند خدا او را مبعوث کرد و ایشان در نصیحت و خیرخواهی نهایت تلاش خود را به کار گرفت (خدا او را زمانی مبعوث فرمود که با زمان پیامبران گذشته فاصله طولانی داشت و مردم از نیکوکاری فاصله گرفته و امّتها به جهل و نادانی گرفتار شده بودند/ خطبه ۹۴).
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: به تعبیر نهج‌البلاغه، یکی از خصال پیامبر(صلی الله علیه و آله) این بود که طبیب دوار بطبه، بود و بیماران روحی را شفا می‌داد. برای شفای قلب‌های کور و گوش‌های ناشنوا آماده بود. هیچ وقت در خانه ننشست تا کسی به او مراجعه کند، بلکه به دنبال دردمندان بود تا آنان را طبابت کند. خصلت دیگر ایشان استقامت و پایداری آن حضرت بود. حضرت در اوج جهالت مشرکان چقدر زجر دید تا آنان را به اسلام دعوت کند و در برابر بدی آنها مقاومت کرد و در مدینه هم در برابر جنگ‌های زیادی که به راه انداختند استقامت کرد. امام علی(علیه السلام) فرمود که خدا پیامبر(صلی الله علیه و آله) را فرستاد و او بدون سستی، رسالت خدا را به مردم رساند و پیامبر(صلی الله علیه و آله) پیشوای پرهیزکاران و وسیله بینایی هدایت‌خواهان است.
دنیاگریزی پیامبر(صلی الله علیه و آله)
وی افزود: به تعبیر نهج‌البلاغه، خصلت مهم دیگر پیامبر(صلی الله علیه و آله) از منظر امام علی(علیه السلام) این است که وقتی سختی شدت می‌گرفت، در حالی که کفار و مسلمین روبروی هم بودند ما به حضرت رسول پناه بردیم و او را سپر بلای خود قرار دادیم. این مهم است که حاکمان دینی و اسلامی در قضایا باید به عنوان پیشقراول و فرمانده خط مقدم حضور داشته باشند. در این صورت مردم و جوانان به دنبال آنها راه می‌افتند ولی اگر رهبران و حاکمان دینی مردم را تشویق کنند و خودشان پیشرو نباشند، ممکن است عده قلیلی به دنبال آنها راه بیفتند.
دنیاطلبی مسئولان و علما عامل دوری مردم از دین
عیسی‌زاده تصریح کرد: خصلت دیگر رحمت بودن پیامبر(صلی الله علیه و آله) برای همه بشریت است. به گفته طبرسی، دلیل رحمت بودن آن است که او برای سعادت ابدی مردم اسلام را آورد و خود به دستورات آن عمل کرد. او قرآن را از جانب خدا آورد که برای بشریت رحمت است. به تعبیر امام علی(علیه السلام)، در زمین دو وسیله برای نجات و امان از عذاب الهی بود؛ یکی رسول الله و دومی استغفار. خدا فرمود که تا زمانی که تو در بین مردم هستی آنها را عذاب نخواهد کرد و خدا آنها را عذاب نمی‌کند تا زمانی که اهل استغفار هستند. خصلت دیگری که امام علی(علیه السلام) برای پیامبر(صلی الله علیه و آله) برشمرد پرهیز از دنیاگرایی است. امروز بعد از گذشت چند دهه از انقلاب، زمینه تربیت جوانان فراهم نشده و یکی از دلایل آن دنیاگرایی برخی مسئولان و برخی علمای دین است و به همین دلیل سخن آنها در قلب مردم نفوذ نمی‌کند. اگر زندگی امام خمینی، رهبر انقلاب، علامه حسن‌زاده آملی، مرحوم بهجت و ... را بررسی کنیم، می‌بینیم که هیچ چیزی از دنیا نداشتند و باقی نگذاشتند. اگر مردم شیفته چنین شخصیت‌هایی هستند، به خاطر پرهیز از دنیاست.
وی تأکید کرد: علی(علیه السلام) در نهج‌البلاغه فرموده است که پیامبر دنیا را کوچک شمرد و آن را خوار و بی‌مقدار معرفی کرد و می‌دانست خدا برای احترام و اکرامش دنیا را از او دور کرد و یاد آن را در دلش میراند تا اقامت در آن را آرزو نکند و او با بشارتهایش مردم را به بهشت فراخواند؛ از دنیا چندان نخورد که دهان را پر کند و به دنیا با گوشه چشم نگریست. شکمش از همه خالی‌تر بود و دنیا را به او نشان دادند ولی نپذیرفت و می‌دانست چیزی را که خدا خوار شمرده است باید خوار بشمارد. پیامبر(صلی الله علیه و آله) بر روی زمین می‌نشست و غذا می‌خورد و چون برده می‌نشست و خودش لباس و کفشش را وصله می‌کرد و در نهایت تواضع و فروتنی به سر می‌برد. محبت پیامبر(صلی الله علیه و آله) به کودکان هم زبانزد بود. وقتش در اختیار خانواده و خود و رسیدگی به امور مردم و عبادت بود. به برادران دینی توجه می‌کرد و دردمند آنان بود. اگر کسی مریض بود به عیادت وی می‌رفت و به اطرافیان توجه می‌کرد و برای خود زندگی نمی‌کرد.
مدیر گروه فرهنگ‌نامه‌های قرآنی گفت: امروز که به برکت زحمات پیامبر(صلی الله علیه و آله) و ائمه(علیه السلام) و علمای راستین و شهدا زمینه نشر معارف قرآن و دین و سبک زندگی دینی فراهم شده است باید مبلغان و طلاب و متولیان فرهنگی نظام از زوایای گوناگون به زندگی پیامبر همراه با آیات قرآن بپردازند و آن را بازخوانی و بازبینی کنند و شاخص‌های زندگی ایشان را در مراکز تصمیم‌ساز نظام و سایر مراکز تبیین و زمینه تحقق آن را فراهم کنیم.
مبلغین تبلیغ چهره به چهره را بیاموزند
عیسی‌زاده تأکید کرد: متاسفانه غلبه منبر و سخنرانی سبب شده است که استادان فرصت تبلیغ چهره به چهره نداشته باشند؛ لذا دفتر تبلیغات در اعزام مبلغ باید این نواقص را برطرف کند؛ به گونه‌ای که فرد مبلغ در پایان سفر تبلیغی چند نفر را متحول کرده باشد یا به آنها قرآن آموخته باشد یا حداقل با ده نفر مرتبط و گروه مجازی تبلیغی داشته باشد. دفتر تبلیغات باید در اعزام هزاران مبلغ سازوکار داشته باشد تا روش چهره به چهره را بیاموزند. همانطور که برای سلامتی بدن مردم میلیاردها هزینه شده است آیا برای پیاده کردن قرآن و دستورات پیامبر(صلی الله علیه و آله) ارزش ندارد که چنین کاری انجام شود؟ برخی معلولان نخبه قرآنی ده‌ها و صدها حافظ قرآن را تربیت کرده‌اند، ولی گاهی برای تأمین یک مکان کوچک مشکل دارند. امروز اگر مسئولان و علما سازوکار و زمینه لازم را فراهم نکنند، پیشرفتی نخواهیم کرد.
انتهای پیام
