«شیعه نیوز»: هر انسانی هنگامی که معصیت پروردگار خویش را مینماید یقیناً با اصرار بر آن معصیت، روزی، خوار و ذلیل خواهد شد چرا که معصیت نمودن ذات اقدس الهی، به جنگ برخاستن با اوست. به طوری که خداوند امر به عملی مینماید و در مقابل بندهای از آن سرپیچی مینماید که در آن هنگام است که آن بنده در مقابل قدرت پروردگار عالمیان خوار و ذلیل خواهد شد. اما آن رئوفیت و رحمانیت خداوند است که از بندگان خویش به سرعت راضی گشته و آنها را عفو مینماید به طوری که در دعای ابوحمزه ثمالی میخوانیم که ”انت الهی وسع فضلا و اعظم حلما من ان تقایسنی بفعلی و خطیئتی و فالعفو، العفو، العفو” ”(خدایا) تویی معبود من، فضل تو گستردهتر و حلم تو بزرگتر از آن است که مرا با عمل و خطایم بسنجی پس (از تو طلب عفو و بخشش دارم) مرا ببخش، مرا ببخش، مرا ببخش” پس در این روز ما هم از خداوند میخواهیم که ما را به واسطه گناهانی که در هر لحظه از عمرمان انجام میدهیم خوار و ذلیلمان ننماید و گناهان ما را بیامرزد.”
اهل گناه ولو اگر تحصیلات عالی رتبه دانشگاهی هم داشته باشد و لباسهای فاخر به تن کند، باز هم خوار است. اما بندگی خدا را کردن باعث میشود تا محبت آن شخص به مقدار بسیار زیادی در دل دیگران باشد.
قرآن میگوید: «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا» یعنی هر که ایمان بیاورد و عمل صالح بکند، ما هم دوستیاش را در دل مردم میافکنیم. مردم اهل عمل را دوست دارند.
اهدنا الصراط المستقیم ”(خدایا) ما را به راه راست هدایت نما، صراط الذین انعمت علیهم غیر المغضوب علیهم ولضالین” ”راه کسانی که بر آنان انعام فرمودهای نه راه کسانی که بر آنان غضب نمودهای و نه گمراهان”.
«وجَنّبْنی فیهِ من سَخَطِك و نَقماتِك»[1]
خداوندا مرا در این روز از خشم و كیفرت دور ساز.
سخط در مقابل رضا است و نقمت به معنای غضب است. معنای این فراز از دعا آن است كه «خدایا! از كارهایی كه موجب ناراحتی و خشم و غضب توست، من را دور بدار.» خدایا كاری نكنم كه در ماه رمضان از من ناراضی باشی.
«وَلاتَضْرِبْنی بِسِیاطِ نَقِمَتِكَ»[2]
تازیانه های عذابت را بر من مزن.
تازیانه عذاب، نتیجه گناه انسان است «وَلاتَضْرِبْنی بِسِیاطِ نَقِمَتِكَ» چه زمانی قهر خداوند انسان را می گیرد؟
خداوند بالاتر از آن است كه ما بخواهیم در مورد صفات او صحبتی كنیم اما این را باید بدانیم هنگامی انسان مورد قهر الهی قرار می گیرد كه دائماً به سرپیچی از دستورات الهی پرداخته و معصیت او را انجام دهد و ما این را باید در نظر داشته باشیم كه خداوند هیچ نیازی به اطاعت و فرمان برداری بندگانش ندارد چرا كه او بی نیازترین بی نیازان است «الله الصمد؛[3]
خداوند بی نیاز است» و قهر الهی برای این است كه انسان خود را شناخته و به سیر كمالات و خودسازی بپردازد تا به درجات عالی انسانی برسد چرا كه اگر انسان رها گذاشته می شد تا به هر كاری كه می خواست دست زند، آنگاه بود كه دیگر هیچ انسانی با انسانیت در روی زمین زندگی نمی كرد.«ولولا فضل امه علیكم و رحمته لكنتم من الخاسرین؛[4]
واگر فضل و رحمت خداوند شامل حال شما نبود هر آینه از زیان كاران بودید» و نباید این را فراموش كنیم كه خداوند، ما را برای اینكه نافرمانی او را كنیم نیافریده است بلكه «وما خلقت الجن والانس الا لیعبدون؛[5]
و ما خلق نكردیم جن و انس را مگر ما را به یكتایی پرسش كنند» پس انسان جاهل و نادان چگونه از پروردگار خویش كه بر مصلحت تمام بندگانش آگاه است سرپیچی نموده و به معصیت او مشغول می گردد، پس در این روز ما از خداوند می خواهیم كه ما را جزء كسانی كه قهر او بر آنان واجب گشته، قرار ندهد یعنی ما را از اطاعت كنندگان و فرمان برداران دستوراتش قرار دهد نه از نافرمانان و سرپیچی كنندگان...
الان این گرفتاری هایی كه گریبان عالم بشریت را فراگرفته است هر روز خبر از آمدن سیل و طوفان است، همه تازیانه عذاب است.
جمله ذرات زمین و آسمان/ لشگر حقند گاه امتحان
سیل و رانش زمین، لشگر خدا هستند كه برای عذاب بندگان مامور هستند و برای جلوگیری از آن ها نباید گناه كنیم.
وَ حَرِّمْ عَلَیَّ فِیهِ السَّخَطَ وَ النِّیرَانَ[6]
خدایا غضب و آتش خودت را بر من حرام كن.
خداوند عزوجل در قرآن می فرماید: «واتقوا الله و اعلموا ان الله شدید العقاب؛[7]
و از خداوند بترسید (و تقوای او را پیشه كنید) و بدانید به درستی كه خداوند سخت عذاب است.»
كسانی از عذاب الهی در امانند و آتش دوزخ بر آنان حرام است كه تقوای الهی پیشه نموده و از معاصی و نافرمانی از دستورات او بپرهیزند
كه این عذاب و عقاب الهی برای كسانی می باشد كه به معصیت و نافرمانی ذات اقدس او مشغول اند به طوری كه شكرگزار نعمت های خداوند نبوده و خداوند از آنان راضی نمی باشد چنانچه خداوند متعال در قرآن در مورد دلیل عذاب بندگان خویش می فرمایند: «مَا یَفْعَلُ اللّهُ بِعَذَابِكُمْ اِن شَكَرْتُمْ وَآمَنتُمْ وَكَانَ اللّهُ شَاكِرًا عَلِیمًا؛[8]
اگر شما از لطف خداوند شكرگزار باشید و به او ایمان آوردید خداوند چه غرضی دارد كه شما را عذاب كند؟ كه خداوند در مقابل نعمت، شكر شما را می پذیرد و عملش به صلاح خلق احاطه دارد.»
پس با توجه به این آیه كسانی از عذاب الهی در امانند و آتش دوزخ بر آنان حرام است كه تقوای الهی پیشه نموده و از معاصی و نافرمانی از دستورات او بپرهیزند.
در روایت آمده است: اگر شما یك قدم به سوی او برداری خداوند هروله كنان به سوی تو می دود؛[9]
لذا ناامید هم نباشیم. ولی باید یك قدم به سوی او برداریم تا امدادهای الهی را ببینیم.
و اغلق عنی فیه ابواب النیران[10]
و درهای آتش دوزخ را بر من ببند
برای آنكه بفهمیم منظور از اغلق عنی فیه ابواب النیران، و در این روز درهای آتش دوزخ را بر من ببند، چه می باشد، اشاره می نماییم به فرموده خداوند عزوجل در قرآن كریم: «الم یعلموا انه من یحاد الله و رسولا فان له نارجهنم خالدا فیها؛[11] آیا نمی دانند كه هر كس با خداوند و رسولش دشمنی نماید آتش جهنم برای اوست كه در آن جاودان خواهد ماند»
و با توجه به این آیه شریفه در می یابیم ما در این روز در اصل با این دعا از خداوند می خواهیم ما را جزء كسانی قرار دهد كه از دستورات ذات اقدسش و رسول گرامی اش پیروی می كنیم چرا كه پیروی از خداوند و رسولش برابر با رستگاری در دنیا و آخرت و دوری از آتش دوزخ است...
اینكه می گوییم درهای بهشت را بر روی ما بگشای به این خاطر است كه خداوند به ما عنایت فرماید تا طوری در دنیا زندگی كنیم كه بتوانیم در آخرت از هر دری كه خواستیم وارد بهشت شویم...
پی نوشت ها
[1] بخشی از دعای روز دوم ماه مبارك رمضان.
[2] بخشی از دعای روز ششم ماه مبارك رمضان.
[3] اخلاص/سوره۱۱۲، آیه۲.
[4] بقره/سوره۲، آیه۶۴.
[5] ذاریات/سوره۵۱، آیه۵۶.
[6] بخشی از دعای روز یازدهم.
[7] بقره/سوره۲، آیه۱۹۶.
[8] نساء/سوره۴، آیه۱۴۷.
[9] خرمشاهی، بهاءالدین، پیام پیامبر، ترجمه فارسی، ص۳۰۳.
[10] بخشی از دعای روز بستم.
[11] توبه/سوره۹، آیه۶۴.