شیعه نیوز: امام جواد(علیه السلام) ۱۷ سال امامت کرد و در ۲۵ سالگی به شهادت رسید. سنّ کمِ او در هنگام شهادت پدر، سبب شد تا شماری از اصحاب امام رضا(علیه السلام)، در امامت او تردید کنند؛ برخی عبدالله بن موسی را امام خواندند و برخی دیگر به واقفیه پیوستند، اما بیشتر آنان امامت محمد بن علی(علیه السلام) را پذیرفتند.
ارتباط امام جواد(علیه السلام) با شیعیان، بیشتر از طریق وکیلانش و به شکل نامه‌نگاری انجام می‌گرفت. در دوره امامت امام نهم شیعیان، فرقه‌های اهل حدیث، زیدیه، واقفیه و غلات فعالیت داشتند. وی شیعیان را از عقاید آنان آگاه می‌کرد و از نماز خواندن پشت سر آنها نهی و غالیان را لعن می‌نمود.
مناظرات علمی امام جواد(علیه السلام) با عالمان فرقه‌های اسلامی در مسائل کلامی، همچون جایگاه شیخین و مسئله‌های فقهی مانند حکم قطع کردن دست دزد و احکام حج، از مناظرات معروف امامان معصوم دانسته شده است.
عالمان اهل سنت، پیشوای نهم شیعیان را به عنوان یک عالم دینی احترام می‌کنند. برخی از آنان شخصیت علمی جوادالأئمه را ممتاز دانسته‌و شیفتگی مأمون به او را به دلیل شخصیت علمی و معنوی او در کودکی دانسته‌اند. آنان همچنین از برتری محمد بن علی(علیه السلام) در ویژگی‌های دیگری همچون تقوا، زهد و سخاوت سخن گفته‌اند.
بیشتر بخوانید:
نحوه خواندن نماز امام جواد در روز چهارشنبه برای حاجات
صلوات خاصه امام جواد علیه السلام + صوت ، متن و ترجمه
حرز امام جواد در چه صورتی اثرگذار می شود؟
شرح مختصری از زندگینامه حضرت جوادالائمه (علیه السلام)
چرا امام محمد تقی(علیه السلام) را جواد الائمه می‌گویند؟
انسان‌سازی به سبک امام جواد (علیه‌السلام)
به عنوان نمونه ابن تیمیه ملقب شدن او به جواد را، به دلیل شهرتش در سخاوت و بزرگواری می‌داند.جاحظ عثمان معتزلی نیز، محمد بن علی(علیه السلام) را عالم، زاهد، عبادت پیشه، شجاع، بخشنده و پاک معرفی کرده است. بنابر نقل شیخ مفید، امام جواد(علیه السلام) ۴ فرزند به نام‌های علی ، موسی ، فاطمه و امامه داشت. برخی دختران امام را ۳ تن به نام‌های حکیمه، خدیجه و ام کلثوم می‌دانند. در برخی از منابع متأخر از ام محمد و زینب نیز به عنوان دختران آن حضرت یاد شده است.
بر اساس گزارش مورخان، امام جواد(علیه السلام) در سال ۱۹۵ هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. درباره روز و ماه ولادت او اختلاف است. بیشتر منابع، تولد او را در ماه رمضان دانسته‌اند. برخی روز آن را ۱۵ رمضان و برخی دیگر ۱۹ رمضان گفته‌اند. شیخ طوسی در مِصْباحُ الْمُتَهَجِّد، تاریخ ولادت او را ۱۰ رجب ذکر کرده است.
از برخی روایات برمی‌آید که قبل از تولد جواد الائمه، برخی از واقفیان می‌گفتند علی بن موسی چگونه می‌تواند امام باشد در حالی که از خود نسلی ندارد. از این‌رو وقتی که جوادالأئمه به دنیا آمد، امام رضا(علیه السلام) او را مولودی پربرکت برای شیعیان توصیف کرد.
با این حال حتی پس از تولد او نیز، برخی از واقفین، انتساب او به امام رضا(علیه السلام) را منکر شدند. آنان می‌گفتند جوادالأئمه از نظر چهره به پدرش شباهت ندارد، تا اینکه قیافه‌شناسان را حاضر کردند و آنان امام جواد(علیه السلام) را فرزند امام رضا دانستند.
درباره زندگی حضرت جواد(علیه السلام)، اطلاعات چندانی در منابع تاریخی نیامده است. دلیل آن را محدودیت‌های سیاسی حکومت عباسی، تقیه و عمر کوتاه او دانسته‌اند. او در مدینه زندگی می‌کرد. بنا بر گزارش ابن بیهق، یک بار برای دیدار پدر به خراسان سفر کرد. و پس از امامت نیز چندین بار از سوی خلفای عباسی به بغداد احضار شد.
