شیعه نیوز: اگر در مورد غذاها و خوراکی های سنتی و مخصوص ترکیه مطالعه کنیم، شاهد سلیقه خاص و مزاج خوب ترک ها در این زمینه خواهیم بود. غذاهای ترک که اساس بیشتر آنها گوشت و مخصوصا گوشت قرمز است، توانسته اند آوازه ی خوبی از خود در سرتاسر دنیا به جای بگذارند؛ و همانطور که می دانید شاهد تنوع وسیعی در غذاهای ترکیه هستیم. «سوجوک» نیز یکی از آن هاست. این غذا طعمی لذیذ و ترکیباتی مغذی دارد و قابلیت استفاده آن در بسیاری از غذاها از ویژگی های انکار ناپذیر این خوراکی تاریخی ترکیه است. در این مقاله قصد داریم گذری بر تاریخچه، نحوه ساخت و نحوه استفاده از این غذا را داشته باشیم.
محتویات و نحوه ساخت سوجوک (Sucuk)
نحوه فرآوری سوجوک (Sucuk) به این صورت است که گوشت چرخ کرده یا تکه تکه شده بره یا گاو را همراه با ادویه های مخصوص و فلفل قرمز در داخل روده گوسفند پر می کنند. سپس آن را که به شکلی مانند طنابی ضخیم در می آید به مدت چند روز (به نسبت آب و هوا) در مقابل نور آفتاب قرار می دهند تا دیواره آن کاملا خشک شود. سپس آن را در اندازه مختلف بریده و مورد استفاده قرار می دهند.
معمولا ادویه هایی که در تولید این غذا استفاده می شوند. همان ادویه های معمولی مورد استفاده در آشپزخانه هستند و موادی مانند فلفل یا سیر هم به نسبت سلیقه می تواند به آن اضافه شود. در مورد انواع سوجوک نیز بیشتر بحث خواهیم کرد.
تاریخچه سوجوک (Sucuk)
تاریخ دقیق پیدایش سوجوک معلوم نیست اما به گفته محققان ترکیه، این خوراکی در حدود ۱۵۰۰ سال پیش برای اولین بار در شهر کایسری ترکیه ساخته و استفاده شد. هم اکنون نیز شهر کایسری به عنوان پایتخت سوجوک در کشور ترکیه شناخته می شود و کیفیت ساخت سوجوک محلی در این منطقه بسیار بیشتر از سایر نقاط ترکیه است. سوجوک در طی سال ها توانست به سایر مناطق مانند یونان، قسمت هایی از روسیه و نیز همسایه های شمالی ترکیه سفر کند و در آن مناطق نیز به عنوان یک خوراکی محبوب شناخته شود.
مردم ساکن منطقه کایسری در زمان های قبل از پیدایش سوجوک، برای به تعویق انداختن زمان فاسد شدن گوشت، به آن ادویه اضافه می کردند. اما باید راهی هم برای جلوگیری از تماس هوا با گوشت پیدا می کردند تا عمر گوشت بیشتر شود. همین باعث شد تا پس از گذشت چندین مدت مردم شروع به پر کردن گوشت در داخل روده تمیز شده گاو یا گوسفند کردند.
به این ترتیب گوشت ها برای مدت زیادی سالم می ماندند و علاوه بر آن، به دلیل داشتن ادویه های متفاوت طعم خوبی را هم به خود می گرفتند. از همین جا بود که سوجوک به وجود آمد و تا امروز نیز جزو خوراکی های محبوب در ترکیه به شمار می رود.
انواع سوجوک (Sucuk)
در ساخت این غذا از انواع و اقسام ادویه و سیفیجات استفاده می شود. همچنین گوشت مورد استفاده در سوجوک نیز می تواند متفاوت باشد. استفاده از گوشت کم چرب، گوشت با چربی زیاد و حتی استفاده از گوشت سفید یا همان گوشت پرندگان نیز باعث ایجاد انواع مختلف سوجوک شده است که چند نمونه از آنها توضیح داده می شود:
سوجوک کانگال (Kangal Sucuk)
این نوع معمولا از گوشت گاو و یا گوسفند ساخته می شود، قدیمی ترین نوع سوجوک است. شکل آن به نحوی است که دو سر سوجوک را به یکدیگر وصل می کنند و شکل دایره ای به خودش می گیرد.
سوجوک باتوم (Batum Sucuk)
این سوجوک که علاوه بر گوشت قرمز، گاهی اوقات با استفاده از گوشت سفید نیز ساخته می شود، به شکل کامل راست ساخته می شود.
سوجوک انگشتی
این نوع سوجوک در اندازه های بسیار کوچکتر ساخته می شود و جزو سوجوک های محبوب است زیرا پخت و استفاده از آن راحت است.
سوجوک واریانتا (Varianta Sucuk)
این سوجوک که بیشتر در همان کایسری ساخته می شود، ادویجات بسیار بیشتری دارد به طوری که دور تا دور آن را به طور کامل با انواع ادویجات پر می کنند که این کار طعم خاصی را به گوشت می دهد.
البته میزان درصد گوشت سوجوک نیز می تواند با توجه به تولید کننده آن متفاوت باشد. اما سوجوک های محلی که توسط اهالی روستاها ساخته می شوند دارای درصد بیشتری از گوشت هستند و همچنین طعم بسیار خوشمزه تری نیز نسبت به سوجوک های کارخانه ای دارند.
فواید سوجوک چیست؟
این غذا به دلیل استفاده از مواد طبیعی و نداشتن هرگونه ماده صنعتی (البته ممکن است در سوجوک های کارخانه از مواد نگهدارنده یا طعم دهنده غیرطبیعی هم استفاده شود) از نظر ارزش غذایی جایگاه بسیار بالایی دارد. همین باعث شده است که این غذا در فرهنگ تغذیه ترک ها جای خاصی را به خود بگیرد و به طور عمومی مصرف شود. از فواید این خوراکی می توان به این موارد اشاره کرد:
* به دلیل داشتن پروبیوتیک ها برای سلامت روده ها مفید است
* باعث تقوت سیستم ایمنی بدن می شود
* انرژی زیادی در بدن تولید می کند
* علایم تغییر میزان قند به سختی بروز می کنند
* از رشد غده های سرطانی در بدن جلوگیری می کند
* باعث هضم راحت غذا می شود
* از آلوده شدن ارگان ها به باکتری های متفاوت جلوگیری می کند
* باعث جذب بیشتر مواد معدنی موجود در غذاها می شود
* از چربی کبد جلوگیری می کند
* به رفع التهاب های روده کمک می کند
* دارای ویتامین های A، B، B6 B12، C، D و مواد ضروری دیگر است
و ده ها فایده دیگر که با یک جستجو می توان تمامی آنها را مطالعه کرد. همچنین میزان ارزش غذایی در هر ۱۰۰ گرم سوجوک معمولی نیز به میزان زیر است:
انرژی ۴۵۴ کیلوکالری
آب ۲۹/۵ گرم
پروتئین ۲۳/۷۵ گرم
چربی ۳۸/۵ گرم
نمک ۲۴۰۰ میلی گرم
آهن ۲/۵ میلی گرم
کلسیم ۲۰ میلی گرم
فسفر ۲۴۸ میلی گرم
سوجوک در چه غذاهایی استفاده می شود؟
اگر شخص بخواهد سوجوک خالص را بخورد، بهترین راه سرخ کردن آن در روغن است. یا می تواند آن را به صورت کبابی نیز مصرف کند. اما در خود ترکیه از سوجوک به عنوان بخشی از سایر غذاها استفاده می کنند. به طور مثال در پخت غذاهایی مانند پیده، پیتزا و یا ساندویچ از آن استفاده می کنند. همچنین به عنوان صبحانه نیز آن را در کنار نیمرو قرار می دهند سوجوکلو یومورتا (Sucuk Yumurta) که از نظر طعم ترکیبی فوق العاده به شمار می رود و جزو صبحانه های ترکی محسوب می شود. البته غذاهای اصیل ترک زیادی هستند که در آن از سوجوک استفاده می کنند مانند گووچ، دلمه مانتار، خورشت لوبیا و چندین غذای دیگر.
قیمت سوجوک
با توجه به اینکه کارخانه های تولید سوجوک زیادی در ترکیه وجود دارند، قیمت ها و کیفیت ها نیز بازه گسترده ای پیدا می کنند. البته باید دوباره تکرار کرد که بهترین نوع سوجوک، سوجوک دست ساز(خانگی) است اما به دلیل کمیاب بودن آن قیمت سوجوک های کارخانه ای ذکر می شوند. قیمت یک کیلوگرم سوجوک کانگال در حدود ۵۰ تا ۱۵۰ لیر، سوجوک انگشتی هم نیز ۵۰ تا ۱۰۰ لیر، سوجوک گوشت بره در حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ لیر و قیمت های دیگری که با توجه به درصد و نوع گوشت مورد استفاده متفاوت خواهند بود.
