شیعه نیوز: نفخ به احساس سفتی و پری شکم، همراه با حس حرکت گاز در آن گفته میشود. این مشکل از شایع ترین علائم گوارشی است که در زنان بیشتر از مردان بروز پیدا میکند. سردی مزاج معده موجب بروز نفخ میشود که سرد شدن مزاج معده دارای علائمی مانند سوء هاضمه و هضم غذاهای خیلی سبک و عدم هضم غذاهای سنگین، ترش کردن معده و تمایل به مصرف غذاهای سرد است.
علل شایع نفخ شکم
بلعیدن هوا (یک نوع عادت عصبی)
یبوست
ریفلاکس معده به مری (بازگشت غذا و اسید معده از معده به مری)
سندرم روده تحریک پذیر
عدم تحمل لاکتوز و سایر عدم تحمل های غذایی
پرخوری
رشد بیش از حد باکتری ها در روده باریک
افزایش وزن
آکاربوز (داروی بیماری دیابت) و هر دارویی که دارای لاکتولوز و یا سوربیتول باشد می تواند باعث نفخ شود.
قاعدگی زنان: خانم ها قبل، بعد و در طی قاعدگی ممکن است دچار نفخ شکم شوند. برای کاهش این نفخ می توان ورزش کرد و غذاهای با فیبر بالا مصرف نمود.
راهکارهای طب سنتی برای نفخ و باد معده
۱. از دمنوش ها و عرقیات ضد نفخ کمک بگیرید
اگر پس از خوردن هر وعده غذایی احساس می کنید نفخ کرده اید و باد زیادی در شکم، معده یا رودههایتان میپیچد، میتوانید از مصرف دمنوشها یا عرقیات گیاهی که خاصیت ضدنفخ دارند و به اصطلاح عامه، بادشکن هستند، استفاده کنید. دمنوشهای زیره و نعناع، موثرترین دمنوشهای بادشکن هستند. مصرف عرق نعناع و عرق بادرنجبویه هم برای درمان نفخ بسیار مفید و موثر است.
۲. ریحان و نعناع را در سبد سبزی خود داشته باشید
اگر به مصرف سبزی خوردن علاقه دارید و با خوردن تربچه یا حتی تره و شاهی دچار نفخ و گاهی دلپیچه میشوید، سبزیهای بادشکن و ضدنفخ مانند ریحان یا نعناع را در سبزی خوردن خود جای دهید.
۳. آویشن را فراموش نکنید
آویشن یکی از بهترین و پرخاصیتترین سبزیهای دنیاست که نوشیدن دمنوش آن در فصل سرد سال علاوه بر از بین بردن نفخ، باعث آرامش اعصاب و بهبود گلودرد ناشی از سرماخوردگی میشود. این گیاه، خلطآور است و به همین دلیل مصرف آن به افراد سرماخورده توصیه میشود. گیاهخواران میتوانند مقداری پودر آویشن را برای از بین بردن نفخ سبزیهایی مانند نخودفرنگی یا کاهو به سس سالادشان اضافه کنند.
۴. زردچوبه را از فهرست ادویه های خود حذف نکنید
زردچوبه یکی از پرخاصیتترین ادویههاست که هم میتواند باعث سمزدایی از کبد شود و هم نفخ مواد اولیه موجود در غذاها را تا حد زیادی کاهش میدهد. بهتر است برای بهره بردن هرچه بیشتر از خاصیتهای زردچوبه، این ادویه را حدود ۱۵ دقیقه مانده به پایان زمان پخت به غذا اضافه کنید.
۵. پوست حبوبات را جدا کنید
حبوبات یکی از نفاخترین خوراکیها هستند؛ بنابراین باید آنها را حدود ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از مصرف با آب ولرم خیس کنید. حتی بهتر است هر ۱۲ ساعت یکبار، آب ظرف حاوی حبوبات را دور بریزید. برای بهتر از بین بردن نفخ حبوبات خیسخورده میتوانید پیش از پختن، آنها را در دستمالی نخی و نازک به آرامی ماساژ دهید تا پوستشان جدا شود.
۶. مخلوط کدو سبز و ماست را امتحان کنید
خیلی از افراد به دلیل احساس نفخ و دلپیچه پس از خوردن ماست، ترجیح میدهند دور مصرف این محصول لبنی پرخاصیت را خط بکشند؛ در صورتی که اگر یک کدو سبز متوسط رنده شده را با چند برگ نعناع تازه و خردشده به ماست اضافه کنند، این مشکل تا حد زیادی حل خواهد شد. به جای نعناع میتوان از پونه هم استفاده کرد.
۷. میوه هایی که قند کمتری دارند انتخاب کنید
بعضیها به عنوان دسر میوه میخورند اما قند فروکتوز موجود در میوهها میتواند باعث ایجاد نفخ شود. اگر شما هم جزو این گروه هستید و از نفخ بعد از غذا رنج میبرید، خوردن میوههایی با قند کمتر را به شما توصیه میکنیم. میوههایی مانند سیب، هلو، لیموشیرین و کیوی.
۸. به توت فرنگی و گریپ فروت نقشهای تازه بدهید
توتفرنگی و گریپفروت قند فروکتوز پایینتری نسبت به سایر میوهها دارند و میتوانید با اضافه کردن توتفرنگی به ماست یا سالاد و آب گریپفروت به غذاهای گوشتی، کمی نفخ موجود در مواد اولیه سالاد یا گوشتها را بگیرید.
۹. گوشت های کم چرب بخورید
معمولاً مصرف مواد غذایی مختلفی که ترکیبی از پروتئین و چربی هستند، میتواند باعث ایجاد نفخ شود. به افرادی که زیاد نفخ میکنند، توصیه میشود گوشت گوساله بدون چربی، سینه مرغ، ماهی، تخممرغ، کره بادام زمینی، گوشت بوقلمون و پنیر کمچرب را به جای گوشت گوسفندی یا سایر منابع پروتئینی پرچرب مصرف کنند.
۱۰. معجون زنجبیل را از یاد نبرید
اگر زیاد نفخ میکنید، یک تکه زنجبیل، کمی نمک و مقداری آب لیموترش را با هم مخلوط کنید. این معجون را داخل یخچال بگذارید و پس از هر وعده غذایی حدود ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری از آن را میل کنید. معجون زنجبیل طعم خوبی ندارد اما در درمان نفخ، معجزه میکند.
نفخ ناشی از ضعف معده
اگر علائمی نظیر احساس سنگینی بعد از غذا، آروغ بعد از غذا، بروز درد و نفخ سنگین بعد از پرخوری، نبود نفخ در زمان پر بودن معده از غذا و بروز نفخ در زمان خالی بودن معده داشتید می تواند نشانه ضعف معده باشد. لذا ملاحظات زیر برای رهایی از این مشکل توصیه می شود:
مصرف نمک قبل از غذا
مصرف غذاهای سبک و زود هضم
کاهش میزان غذا
غذا خوردن در زمان گرسنگی حقیقی
تقویت معده با ورزش در زمان خالی بودن معده
مصرف مربای زنجبیل
نفخ ناشی از رطوبت معده
اگر علائمی نظیر آروغ ترش، زیادی اشتها هنگام گرسنگی و زود سیر شدن، تشنگی کم، احساس کشش و سنگینی بعد از غذا، کم شدن نفخ با مصرف غذاهای گرم و ادویه جات، زیادی لعاب دهان، احساس کسالت در طول روز و میل به غذاهای خشک و کم آب داشتید می تواند نشانه رطوبت معده باشد. لذا ملاحظات زیر برای رهایی از این مشکل توصیه می شود:
مصرف نخودآب با ادویه
مصرف مربای زردک با عسل
استفاده از زیره و زنجبیل در غذاها
ورزش معتدل قبل از غذا
خوب جویدن غذا
جویدن کندر قبل از غذا (با کمی شکر)
پرهیز از نوشیدن آب سرد
پرهیز از مصرف لبنیات
پرهیز از غذاهای دیرهضم مانند گوشت گاو، ماکارونی
پرهیز از پرخوری
پرهیز از خوردن میوه ها به خصوص میوه های آب دار و سرد
منبع : طبایع