شیعه نیوز: قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم می‌پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ
ای مردم، ما همه شما را نخست از مرد و زنی آفریدیم و آن گاه شعبه‌های بسیار و فرق مختلف گردانیدیم تا یکدیگر را بشناسید، همانا بزرگوار و با افتخارترین شما نزد خدا با تقواترین شمایند، همانا خدا کاملا دانا و آگاه است.
تفسیر آیه ۱۳ سوره حجرات
امام صادق (ع) در روایتی می‌فرمایند: رسول خدا (ص) در سال فتح مکّه وارد خانه شدند، فضل‌بن‌عباس و اسامهًْ‌بن‌زید هم با او بودند، بعد از این از خانه خدا خارج شد و دست به حلقه‌ی در گذاشت و فرمودند: «سپاس خداوندی را سزاست که وعده‌اش درست آمد و به وعده‌اش وفا کرد، و به تنهایی احزاب را شکست داد، خداوند نخوت عرب را از بین برد و خودخواهی آن‌ها و افتخارات به پدران را از آن‌ها گرفت، همه شما از آدم (ع) هستید و آدم (ع) هم از خاک است؛ گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست».
دراین آیه به سه اصل مهم اشاره شده است:اصل مساوات در آفرینش زن و مرد، اصل تفاوت در ویژگی‌های بشری و اصل این که تقوا ملاک برتری است. البتّه در آیات دیگر قرآن، ملاک‌هایی از قبیل علم، سابقه، امانت، توانایی و هجرت نیز به چشم می‌خورد.
پیام‌های آیه ۱۳ سوره حجرات
۱- مرد یا زن بودن، یا از فلان قبیله وقوم بودن، ملاک افتخار نیست که این‌ها کار خداوند است. «خلقنا، جعلنا»
۲- تفاوت‌هایی که در شکل و قیافه و نژاد انسان‌ها دیده می‌شود، حکیمانه و برای شناسائی یکدیگر است، نه برای تفاخر. «لِتَعارَفُوا»
۳- کرامت در نزد مردم زودگذر است، کسب کرامت در نزد خداوند مهم است. «أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللّهِ»
۴- قرآن، تمام تبعیض‌های نژادی، حزبی، قومی، قبیله ای، اقلیمی، اقتصادی، فکری، فرهنگی، اجتماعی و نظامی را مردود می‌شمارد و ملاک فضیلت را تقوا می‌داند. «إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللّهِ أَتْقاکُمْ»
۵-برتری جویی، در فطرت انسان است و اسلام مسیر این خواسته‌ی فطری را تقوا قرار داده است. «إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللّهِ أَتْقاکُمْ»
۶- ادّعای تقوا و تظاهر به آن نکنیم که خدا همه را خوب می‌شناسد. «عَلِیمٌ خَبِیرٌ»
