شیعه نیوز: درد استخوان عبارت است از حساسیت شدید به درد و احساس درد و هر نوع ناراحتی در یک یا چند استخوان. این درد با دردهای عضلانی و مفصلی متفاوت است. برای آشنایی با علت‌های استخوان درد با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
درد استخوان معمولا به بیماری‌هایی نسبت داده می‌شود که می‌توانند عملکرد عادی یا ساختار استخوان را تحت تاثیر قرار دهند. ممکن است استخوان در حالت ثابت یا در حال حرکت باشد و درد را تجربه کنید.
عوامل ایجادکننده درد استخوان
بیماری‌ها و شرایط متعددی ممکن است منجر به درد در استخوان شود. این عوامل عبارت‌اند از:
جراحت و آسیب‌دیدگی
آسیب دیدگی یکی از دلایل شایع ابتلا به درد استخوان است. این درد معمولا ناشی از حوادثی مثل تصادف اتومبیل و سقوط از ارتفاع است. ضربه ممکن است سبب شکستگی در استخوان شود. هر آسیبی که به استخوان برسد، می‌تواند باعث ایجاد درد شود.
کمبود مواد معدنی
استخوان‌های بدن برای اینکه قوی و محکم بمانند به انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی نیاز دارند. این ویتامین‌ها و مواد معدنی عبارت‌اند از کلسیم و ویتامین دی. کمبود کلسیم و ویتامین دی، معمولا به پوکی استخوان منجر می‌شود که یکی از رایج‌ترین بیماری‌های مربوط به استخوان است. افرادی که در مراحل پیشرفته پوکی استخوان قرار دارند، درد استخوان را تجربه می‌کنند.
سرطان متاستاتیک
نوعی از سرطان که در جای دیگری از بدن شروع می‌شود ولی به سایر قسمت‌های بدن گسترش پیدا می‌کند. سرطان‌های سینه، ریه، تیروئید، کلیه و پروستات، از جمله سرطان‌هایی هستند که به استخوان هم سرایت می‌کنند.
سرطان استخوان
سرطان استخوان، رشد سلول‌های سرطانی در بافت استخوان است. این سرطان نسبت به سرطان متاستاتیک استخوان، نادرتر است. این بیماری می‌تواند درد در استخوان را ایجاد کند و باعث از بین رفتن یا آسیب رسیدن به ساختار عادی استخوان شود.
بیماری‌هایی که موجب اختلال در تامین خون برای استخوان می‌شود
بعضی از بیماری‌ها مثلا کم‌خونی داسی‌شکل، مانع از تامین خون برای استخوان‌ها می‌شود. بدون منبع مداوم و ثابت خون، بافت استخوان شروع به تحلیل رفتن می‌کند. این مشکل، باعث ایجاد دردهای شدید و ضعف در استخوان‌ها می‌شود.
عفونت
اگر عفونت از استخوان ناشی شود یا به آن سرایت کند، می‌تواند به بیماری شدید و خطرناکی به نام عفونت استخوان (osteomyelitis) منجر شود. این عفونت در بافت استخوان می‌تواند سلول‌های استخوان را بکشد و باعث ایجاد درد استخوان شود.
سرطان خون
لوکمیا یا سرطان خون، سرطان مغز استخوان است. مغز استخوان در بیشتر استخوان‌ها پیدا می‌شود و مسئول تولید سلول‌های استخوانی است. افرادی که به سرطان خون مبتلا هستند، معمولا درد استخوان به خصوص در ساق پا را تجربه می‌کنند.
علائم درد استخوان چیست؟
یکی از قابل توجه‌ترین علائم درد استخوان، درد یا هر نوع ناراحتی در استخوان است چه استخوان، ثابت باشد چه در حال حرکت. دیگر علائم آن، به علت ایجاد درد استخوان بستگی دارد:
آسیب‌دیدگی: ورم، تغییر شکل یا شکستگی قابل مشاهده، ضربه ناگهانی و محکم یا صدای خرد شدن در موقع آسیب
کمبود مواد معدنی: درد در بافت و عضلات، اختلالات خواب، ضعف، خستگی، گرفتگی عضلات
پوکی استخوان: کمردرد، خمیدگی ستون فقرات، کاهش وزن به مرور زمان
سرطان متاستاتیک: علائم متعددی که به محل انتشار سرطان بستگی دارد مثلا سردرد، درد در قفسه سینه، شکستگی استخوان، تشنج، سرگیجه، زردی، تنگی نفس، ایجاد ورم در شکم
سرطان استخوان: افزایش شکستگی در استخوان‌ها، احساس کردن توده یا جرم زیر پوست، بی‌حسی یا خواب رفتگی (وقتی که تومور به یکی از عصب‌ها فشار می‌آورد)
عدم تامین خون برای استخوان: درد مفاصل، از دست دادن عملکرد مفاصل، ضعف
عفونت: قرمزی، رگه‌هایی در محل عفونت، ورم، احساس گرما در محل عفونت
لوکمیا: خستگی، رنگ‌پریدگی، تنگی نفس، عرق شبانه، کاهش وزن بی‌دلیل
درد استخوان در بارداری
درد در استخوان لگن، یکی از مشکلات رایج زنان باردار است. این درد معمولا به عنوان یکی از «دردهای لگن و کمر مرتبط با بارداری» در نظر گرفته می‌شود. علائم دیگر آن عبارت‌اند از درد در استخوان رحم، احساس سفتی در اندام و درد در مفاصل لگن.
این دردها معمولا تا بعد از زایمان ادامه دارد و قابل حل نیست. درمان‌های اولیه می‌تواند علائم را کاهش دهد. درمان‌های این مشکل عبارت‌اند از:
مانیپولاسیون یا درمان دستی برای حرکت صحیح مفاصل
فیزیوتراپی
تمرین در آب
تمرین برای تقویت عضلات کف لگن
این مشکل با وجود اینکه رایج است، ولی نرمال نیست. اگر چنین دردی را تجربه می‌کنید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید.
درد استخوان چطور تشخیص داده می‌شود؟
پزشک برای درمان باید دلیل ایجاد درد استخوان را پیدا کند. از بین بردن دلیل ایجاد درد استخوان، باعث کاهش یا حذف درد می‌شود. پزشک، تست‌های فیزیکی را انجام می‌دهد و سوابق بیمار را بررسی می‌کند.
سوالات رایج پزشکان برای تشخیص بیماری عبارت‌اند از:
در کدام نقطه درد دارید؟
اولین بار چه زمانی درد را حس کردید؟
آیا درد به مرور بدتر می‌شود؟
آیا علائم دیگری همراه با درد استخوان دارید؟
روش‌های تشخیص درد استخوان
پزشک ممکن است برای شما آزمایش خون بنویسد تا کمبود ویتامین‌ها و علائم سرطان را تشخیص دهد. آزمایش خون به پزشک کمک می‌کند که عفونت و اختلالات غدد فوق کلیه را که باعث اختلال در سلامت استخوان می‌شود، تشخیص دهد.
سی‌تی اسکن، ام‌آر‌آی و عکس از استخوان، از دیگر مواردی است که به پزشک در تشخیص آسیب و نواحی تحت تاثیر قرار گرفته، جراحات و تومورهای موجود در استخوان کمک می‌کند.
تست‌های ادرار می‌تواند اختلالاتی که در مغز استخوان وجود دارد شناسایی کند از جمله مولتیپل میلوما.
در برخی از موارد، پزشک، چندین آزمایش و تست را درخواست می‌کند تا بیماری‌های مختلف را بررسی کند و علت دقیق ایجاد درد استخوان را تشخیص دهد.
درد استخوان چگونه درمان می‌شود؟
وقتی پزشک، علت درد استخوان را تشخیص دهد، درمان را شروع می‌کند. ممکن است پزشک توصیه کند که نواحی آسیب دیده را تا حد امکان در حالت استراحت قرار دهید. همچنین احتمال دارد که داروی مسکن برای کمتر کردن دردهای شدید استخوان، تجویز کند.
اگر پزشک در مورد علت اصلی بیماری، اطمینان نداشته باشد و احتمال عفونت را در نظر بگیرد، برای بیمار، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. حتی اگر علائم شما ظرف چند روز بهبود پیدا کرد، حتما دوره درمان را کامل کنید و داروهای خود را کامل بخورید.
کورتیکواستروئیدها از داروهای رایجی هستند که برای کاهش التهاب تجویز می‌شوند.
انواع درمان‌های درد استخوان
مصرف داروهای مسکن
داروهای مسکن از جمله داروهای رایجی است که پزشکان برای کاهش درد استخوان تجویز می‌کنند. البته داروهای مسکن، علت اصلی درد استخوان را درمان نمی‌کنند. داروهایی که بدون نسخه پزشک ارائه می‌شوند مثلا ایبوپروفن، استامینوفن می‌توانند برای کاهش درد، مورد استفاده قرار بگیرند. داروهایی مثل پاراستامول یا مورفین، در صورت وجود درد متوسط تا شدید، توسط پزشک تجویز می‌شوند.
تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها
اگر عفونت استخوان داشته باشید، پزشک، آنتی‌بیوتیک‌های قوی تجویز می‌کند تا عامل اصلی مسبب عفونت را از بین ببرد. این آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است سیپروفلوکساسین، کلیندامایسین یا وانکومایسین باشد.
درمان با مکمل‌های غذایی
افرادی که مبتلا به پوکی استخوان هستند باید سطح ویتامین دی و کلسیم بدن را افزایش دهند. پزشک ممکن است برای جبران کمبود مواد معدنی، برای شما مکمل‌های دارویی تجویز کند. این مکمل‌های غذایی به شکل‌های قرص، مایع و محصولات جویدنی، عرضه می‌شود.
درمان‌های مربوط به سرطان
درمان کردن درد استخوان ناشی از سرطان، سخت است. پزشک برای کاهش درد باید ابتدا سرطان را درمان کند. رایج‌ترین درمان‌های سرطان عبارت‌اند از جراحی، پرتو درمانی و شیمی‌درمانی که حتی می‌تواند درد استخوان را افزایش دهد.
بیس فسفونات از جمله داروهایی هستند که برای پیشگیری از آسیب دیدن استخوان و درد استخوان در افراد مبتلا به سرطان‌های متاستاتیک، تجویز می‌شوند.
عمل جراحی
ممکن است برای برداشتن بخش‌هایی از استخوان که به دلیل عفونت از بین رفته‌اند، نیاز به عمل جراحی پیدا کنید. همچنین برای جاانداختن استخوان‌های شکسته یا تومورهای ایجاد شده بر اثر سرطان نیز ممکن است عمل جراحی برای بیماران تشخیص داده شود.
در آسیب‌های حاد، ممکن است به جراحی‌های ترمیمی برای جایگزین کردن مفاصل نیاز پیدا کنید.
پیشگیری از درد استخوان
هر چقدر استخوان‌های محکم‌تر و سالم‌تری داشته باشید، کمتر در معرض آسیب و ابتلا به درد استخوان قرار می‌گیرید. برای اینکه سلامت استخوان خود را حفظ کنید، به این نکات توجه کنید:
برنامه ورزشی منظم
دریافت کلسیم و ویتامین دی به اندازه کافی
اجتناب از سیگار
علاوه بر بهبود سلامت استخوان، باید از آسیب‌هایی که موجب ایجاد درد در استخوان می‌شود، اجتناب کنید. محیط خانه را مرتب نگه دارید تا خطر سقوط و افتادن، کمتر شود. فرش‌ها را در جای خود محکم کنید که لیز نخورند و نور کافی برای خانه تامین کنید. هنگام بالا و پایین رفتن از پله‌ها، مراقب باشید. برای انجام فعالیت‌های ورزشی به خصوص ورزش‌های تماسی مثل بوکس و فوتبال، لباس و تجهیزات ایمنی مناسب داشته باشید.
ریکاوری درد استخوان
در بسیاری از موارد، درمان مشکلاتی که باعث ایجاد درد استخوان شده است، مدت‌ها طول می‌کشد. مثلا دردی که ناشی از شیمی‌درمانی یا شکستگی است.
در جریان ریکاوری، به ناحیه آسیب‌دیده ضربه وارد نکنید. ضربه زدن و عدم ملایمت در برخورد با اعضای آسیب دیده، باعث تشدید درد می‌شود. تا جایی که ممکن است، به نواحی آسیب‌دیده استراحت بدهید و برای جلوگیری از اسیب‌های آتی، تا حد امکان، عضو مربوطه را حرکت ندهید.
در بعضی از موارد، ابزارهای مختلف می‌تواند باعث کاهش درد در ناحیه شود مثلا آتل‌بندی، گچ گرفتن و غیره برای حمایت عضو آسیب دیده و کمک به بهبود آن استفاده می‌شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
درد استخوان معمولا ناشی از بیماری‌های جدی و خطرناک است. حتی درد ملایم استخوان ممکن است نشانی از یک فوریت پزشکی باشد. اگر درد استخوان بی‌دلیل دارید که ظرف مدت چند روز بهبود پیدا نکرد، به پزشک مراجعه کنید.
همچنین، اگر درد استخوان با علائمی مثل کاهش وزن، کاهش اشتها و خستگی عمومی بدن همراه است، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
اگر درد استخوان ناشی از آسیب دیدگی باشد، نیاز به ویزیت فوری پزشک دارد. شکستگی ناشی از آسیب مستقیم، درمان‌های دارویی هم دارد. بدون درمان صحیح، استخوان‌ها ممکن است در جای نادرستی جوش بخورند و ترمیم شوند که باعث ایجاد اختلال در حرکت دادن استخوان می‌شود. این آسیب دیدگی‌ها زمینه را برای عفونت نیز فراهم می‌کند. پس توجه داشته باشید که بهتر است در اسرع وقت به پزشک معالج مراجعه کنید.
منبع : دکتر دکتر
