شیعه نیوز: افرادی که در جامعه زندگی میکنند معمولاً به دو گروه تقسیم میشوند؛ دسته اول کسانیاند که هدف و برنامه صحیحی برای خود دارند که موجب میشود افکار و رفتارهایشان به جهت صحیحی سوق یابند و دسته دوم، افرادیاند که محروم از راه و هدف از این شاخه به آن شاخه زندگی با تحیّر و سرگردانی سر میکنند. هرچه هدف، مهمتر و برنامه، دقیقتر باشد خانواده از آرامش بیشتری برخوردار خواهد شد. چه زیباست که همسران با برنامهای دقیق و هدفی عالی، محبت و عشق دو سویه را به نظاره بنشینند که البته رسیدن به این محبت متقابل، نیازمند عمل به وظایف دو سویه زوجین است.
محبت به همسر در آیین وظیفهمحوری
وظیفهشناسی یکی از مؤلفههای مهم سبک زندگی است که در صورت تحقق، موجب رسیدن به اهداف مورد نظر خواهد شد؛ به این معنا که اعضای خانواده وظایف خود را بشناسند و به آنها عمل کنند. مهربانی و محبت کردن به همسر یکی از وظایفی است که مرد خانه در قبال همسر خود باید انجام دهد تا زندگی آنها به سوی آرامش حرکت کند. این مهربانی و محبت کردن را میتوان از راههای مختلف نشان داد البته عمل به وظیفه به معنای کنار نهادن ایثار و فداکاری در زندگی نیست بلکه تجلی ارزش گذشت و فداکاری است.
1. سختگیر نبودن؛ جلوۀ مهربانی
یکی از راههای ابراز محبت به همسر، آسان گرفتن نسبت به اوست. کسی که همسر خود را دوست دارد به او سخت نخواهد گرفت؛ مگر نه این است که پیامبر اکرم(ص) در حدیثی ارزشمند فرمودند: «خَیْرُ الرِّجَالِ مِنْ أُمَّتِی الَّذِینَ لَا یَتَطَاوَلُونَ عَلَى أَهْلِیهِمْ وَ یَحِنُّونَ عَلَیْهِمْ وَ لَا یَظْلِمُونَهُمْ؛ [1] بهترین مردان امت من آناناند که به خانواده خود سخت نمیگیرند و با آنها مهرباناند و به آنها ستم روا نمیدارند.» از دیدگاه اسلام، شوهر نمونه کسی است که به خانواده خود سخت نمیگیرد و آنها را در آرامش و راحتی قرار میدهد؛ البته این سهلگیری در چارچوب شرع مقدس و مرزهای احکام اسلامی قرار دارد.
2. ابراز علاقه؛ کاری عاقلانه
ابراز محبت و دوستی کاری است عاقلانه که باعث افزایش صمیمیت میشود؛ همانطور که امام علی علیهالسلام در گفتار حکیمانهای فرمودند: «التَّوَدُّدُ نِصْفُ الْعَقْلِ؛ [2] اظهار محبت و دوستى با مردم نیمى از عقل است.» مرد خانواده هم، مهر و علاقهای را که به همسر خود دارد باید به صورت زبانی به او بگوید؛ زیرا کاری است عاقلانه! و همچنین موجب رضایت خانمها میشود. در مورد بیان کردن محبت به همسر، پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) اینطور فرمودند: «قَوْلُ الرَّجُلِ لِلْمَرْأَةِ إِنِّی أُحِبُّکِ لَا یَذْهَبُ مِنْ قَلْبِهَا أَبَداً؛ [3] این گفتار مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم» هرگز از قلب زن بیرون نمیرود.» پس گاهی تزریق محبت، هزینه چندانی جز بر زبان آوردن یک جمله محبتآمیز ندارد و آن اینکه بگوییم: «دوستت دارم». و چه بهتر که ضمن ابراز علاقه زبانی آن را در عمل نیز نشان دهد.
3. کمک کردن به همسر
سومین راه ابراز محبت به همسر کمک کردن به خانم در کارهای خانه است که اتفاقاً مورد تأکید فراوان پیامبر رحمت و مهربانیها حضرت محمد(ص) قرار گرفته است. امیرالمؤمنین علی علیهالسلام فرمودند: روزی داشتم در کارهای خانه به همسرم زهرای مرضیه سلاماللهعلیها کمک میکردم که رسول خدا بر ما وارد شد و فرمودند: «اسْمَعْ وَ مَا أَقُولُ إِلَّا مَا أَمَرَ رَبِّی مَا مِنْ رَجُلٍ یعِینُ امْرَأَتَهُ فِی بَیتِهَا إِلَّا کانَ لَهُ بِکلِّ شَعْرَةٍ عَلَی بَدَنِهِ عِبَادَةُ سَنَةٍ صِیامُ نَهَارِهَا وَ قِیامُ لَیلِهَا وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنَ الثَّوَابِ مَا أَعْطَاهُ اللَّهُ الصَّابِرِینَ وَ دَاوُدَ النَّبِی وَ یعْقُوبَ وَ عِیسَی سلاماللهعلیهم؛ [4] بشنو از من که جز آنچه را که پروردگارم امر کرده نمیگویم! هیچ مردی نیست که در کارهای منزل به همسرش کمک کند، مگر اینکه پاداش او به هر تار مویی که بر بدنش روییده باشد، ثواب یک سال عبادتی است که روزهایش را روزه گرفته و شبهایش را شبزندهداری کرده باشد و خداوند به او ثوابی میبخشد که به صابرین و داوود نبی و یعقوب و عیسی علیهمالسلام بخشیده است.»
بنابراین، کمک مرد در کارهای خانه علاوه بر افزایش عشق و دلداگی، از لحاظ بعد معنوی هم تأثیرات شگرفی در تقرب به سوی خدا خواهد داشت. بر این اساس، مرد ایدهآل از نگاه اسلام کسی است که نسبت به همسر خود مهربان و با محبت باشد و این محبت و مهربانی را با عدم سختگیری و ابراز علاقه و کمک کردن به او در کارهای خانه نشان دهد.
* حجتالاسلام سید احسان دهسار استاد حوزه علمیه قم
========================
پینوشت:
1. مکارم الاخلاق، شیخ طبرسی، ص216.
2. . نهج البلاغه، حکمت 142.
3. وسائل الشیعة، ج 14، ص 10.
4. مستدرک الوسائل، ج 13، ص 49.