شیعه نیوز: شاید زندگی بی سر و صدایی را تجربه میکنید، اما این بدان معنا نخواهد بود که بدن شما هم ساکت و آرام است. حتماً تاکنون صداهای مختلف بدن خود را شنیده اید، ولی نمیدانید ریشه این صداها چیست. بسیاری از این اصوات به کارکرد طبیعی بدن مربوط میشود و نباید نگران آن بود. در این گزارش متخصصان انگلیسی دلیل صداهای مختلف بدن را تشریح میکنند.
۱- قار و قور شکم
مواد غذایی که هر انسان میل میکند باید از هشت متر روده عبور کند. برای آنکه این عبور مواد غذایی با سهولت بیشتری انجام شود دستگاه گوارش شروع به انجام انقباض میکند. در نتیجه صداهایی که در میان عامه مردم به قار و قور شکم معروف است (نام علمی آن بوربوریگموس borborygmus است) ناشی از عبور مواد غذایی، آب و گاز از رودهها طی فرآیند هضم و جذب است.
کولین رِس، استاد دستگاه گوارشی دانشگاه نیوکاسل در این باره میگوید: جایی که روده کوچک به روده بزرگ متصل میشود (دریچه ایلهوسکال ileocecal valve) این صداها خاصتر است. این دریچه با باز شدن اجازه ورود مواد غذایی از روده کوچک به روده بزرگ را میدهد و همین امر میتواند منجر به تولید اصوات بخصوص شود.
با این حال، زمانی که انسان گرسنه است نیز این صداها قابل شنیدن است. در این مواقع مغز اقدام به ارسال سیگنالهایی به معده برای آمادگی برای پذیرش غذا میکند و این صدا ناشی از ترشح اسید معده است که برای هضم غذا تولید میشود. این اسید در معده خالی با هوا ترکیب میشود و منجر به صدای قار و قور شکم میشود.
۲- وزوز کردن و زنگ زدن
نزدیک به ۷ میلیون نفر در انگلیس از وزوز گوش (tinnitus) رنج میبرند. در این حالت فرد به طور مداوم صدای زنگ ناخوش آیند را در گوش خود احساس میکند. این شرایط میتواند با افزایش سن تشدید شده و در برخی موارد باعث از دست دادن حس شنوایی شود.
متخصصان میگویند: این حالت ناشی از مشکلات ساختاری در بدن نیست بلکه به این مشکل مربوط می شود که مغز اقدام به تولید صداهایی میکند که وجود خارجی ندارد. به طور عمومی وزوز گوش علی رغم آزار دهنده بودن نمیتواند مایه نگرانی جدی باشد. با این حال، وزوز گوش اگر حالت ریتمی داشته باشد مانند صدای ضربان قلب، میتواند نشان دهنده یک مشکل حاد باشد. برای مثال در همین مورد، وزوز گوش نشان دهنده وقوع مشکلی مرتبط با رگهای خونی است.
۳- صدای آرواره
صدای فک یا آرواره زمانی شنیده میشود که در حال جویدن غذا و یا خمیازه کشیدن هستید. به طور معمول شنیده شدن این صدا به دلیل غضروفهای دیسک است که باعث اتصال استخوانهای فک به یکدیگر میشود و زمانی بروز میکند که در عمل جویدن زیاده روی شود.
برای برخی افراد وقوع این حالت همراه با درد است که میتوان با یک عمل جراحی ۲۰ دقیقهای این مشکل را به طور کامل حل کرد.
۴- دندان قروچه
دندان قروچه (Bruxism) یکی از موارد بسیار شایع در جهان است. برآورد میشود یک نفر از هر ۱۰ انگلیسی به از دندان قروچه رنج میبرد. این صدا ناشی از اصطکاک میان مینای دندان هاست. این اتفاق بخصوص در خواب بسیار شایع است.
متخصصان میگویند دندان قروچه ناشی از استرس، اختلال در خواب، از دست دادن دندان ها، و دندانهای نیش غیرعادی است که میتواند منجر به آسیب به فک، سردرد و پایین رفتن دندانها شود. در این موارد دندانپزشکان میتوانند با تجویز یک محافظ دهان از دندان قروچه جلوگیری کنند. همچنین افراد باید از مواردی که باعث اختلال در خوابشان میشود مانند مصرف نوشیدنیهای الکلی، استعمال دخانیات و مصرف نوشیدنیهای حاوی کافئین خودداری کنند.
۵- آروغ زدن
آروغ زدن که در فرهنگ عامه کاری بی ادبانه تلقی میشود تنها ناشی از ورود حجم زیادی از هوا به معده است. در این حالت هوا از طریق مری به دهان رسیده و صدای آروغ ایجاد میشود. سوء هاضمه و رفلکس معده (زمانی که اسید معده به سمت مری حرکت کند) میتواند باعث تشدید آروغ زدن فرد شود. برخی افراد زمانی که آروغ میزنند احساس سوزش میکنند که همین امر نشان میدهد دچار رفلکس معده شده اند.
اگر میخواهید کمتر آروغ بزنید بهتر است از هورت کشیدن غذا و نوشیدنی ها، و نیز مصرف نوشیدنیهای گازدار اجتناب کنید. همچنین نباید یکباره اقدام به نوشیدن کنید و بهتر است در مصرف مواد غذایی و نوشیدنی عجله نکنید.
۶- صدای باد معده
نفخ شکم باعث تولید صدای باد معده میشود. این امر زمانی رخ میدهد که بدن میکوشد از گازهای تولید شده حین هضم غذا خلاصی یابد. این گازها که غالباً بویی نامطبوع دارند حاصل تخمیر مواد غذایی از سوی باکتریهای موجود در دستگاه گوارش است.
دانشمندان میگویند انسانها به طور معمول ۵ تا ۱۵ بار در روز اقدام به تخلیه گاز معده میکنند. علی رغم ایجاد ناراحتی برای دیگران، تخلیه گاز معده عموماً بی ضرر است، اما اگر از دردهای شکمی، اسهال، یبوست و نفخ شکم رنج میبرید بهتر است به پزشک عمومی مراجعه کنید. زیاده روی در رهاسازی گازهای معده در محیط میتواند ناشی از سندرم روده تحریک پذیر، التهاب در رودهها و یا آلرژی به مواد غذایی خاص باشد.
۷- خُرخُر کردن در خواب
اگر به صورت ناگهانی از خواب میپرید در حالی که تند تند نفس میکشید احتمالاً به آپنه خواب دچار هستید. وقفه تنفسی در خواب یا آپنه خواب (Sleep apnea) یک اختلال خواب است که باعث توقف یا کاهش تنفس برای مدتی کوتاه (اما با تعداد دفعات زیاد) در طول خواب میشود. هر توقف میتواند حدود چندین ثانیه طول کشیده و معمولاً تعداد زیادی توقف در یک شب اتفاق میافتد (دهها یا حتی صدها بار). هر کدام از این دورهها یک «آپنه» نامیده میشود.
اکثر این دورهها با صدای خرخر بلند همراه است که در بعضی موارد با صدا و احساس خفگی همراه میشود که در آن فرد ناگهان با حالت خفگی از خواب بیدار میشود. با وجودی که در بسیاری از آپنهها فرد مبتلا متوجه تنگی یا توقف تنفس خود در طول شب نمیشود، این دورهها معمولا باعث کاهش قابل توجه کیفیت خواب او میشود. در نتیجه با وجود خواب طولانی، فرد مبتلا ممکن است در طول روز احساس خستگی بیش از حد کند.
این امر میتواند منجر به حوادث غیرقابل جبران در طول روز مانند تصادفات رانندگی شود. تحقیقات نشان میدهد افراد مبتلا به آپنه خواب درمان نشده، تا هفت برابر بیشتر از افراد عادی در معرض تصادفات وسایل نقلیه موتوری هستند. به دلیل اهمیت خواب در سلامتی فرد و همچنین استرس ناشی از بیداریهای مکرر به دلیل حس خفگی در طول شب، آپنه خواب درمان نشده میتواند در دراز مدت به نتایج جدی مانند سکته، حمله قلبی، دیابت نوع دوم، فشار خون بالا، چاقی، ضعف حافظه و افسردگی منجر شود.
۸- صدای شکستن مفاصل
صدای شکستن انگشتان دست، پا و سایر اعضای بدن به هیچ عنوان جای نگرانی ندارد. به طور طبیعی در بین مفاصل که دو استخوان را به یکدیگر متصل میکنند مایع لغزندهای وجود دارد. زمانی که این مایعات حرکت میکنند باعث ایجاد حباب شده و فرد با فشار باعث ترکیدن آنها و ایجاد صدای شکستگی میشود.
با این حال، اگر به طور دائمی مفاصل شما صدای شکستگی تولید میکند و این کار همراه با درد انجام میشود حتماً به پزشک عمومی مراجعه کنید.