شیعه نیوز: دهان و دندان مراقبت بسیار زیادی را می‌طلبد. اگر این مراقبت به خوبی صورت نگیرد، به مرور زمان شاهد پوسیدگی دندان‌ها و در نهایت از دست دادن آنها هستیم. درمان‌های دندانپزشکی هزینه بالایی دارد؛ بنابراین عاقلانه است که با صرف زمان کمی در روز به حفظ سلامت دندان‌ها کمک کنیم. برای این کار در درجه اول مسواک زدن سه مرتبه در روز و به دنبال آن استفاده مرتب از نخ دندان توصیه می‌شود. اگر بخواهید مراقبت از دندان‌هایتان را تکمیل کنید، پیشنهاد می‌شود از دهانشویه‌ها استفاده کنید. این محلول‌های آبی رنگ برای حفظ سلامت دندان و لثه‌ها می‌توانند موثر واقع شوند. ادامه این مقاله پیرامون فواید استفاده از دهانشویه است.
در این مطلب می‌خوانید:
. دهانشویه چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟
. فواید استفاده از دهانشویه چیست؟
. نحوه استفاده از دهانشویه
. مضرات استفاده مکرر از دهانشویه
. دهانشویه خانگی بسازید
دهانشویه چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟
دهانشویه یکی از محلول‌های بهداشتی مورد استفاده برای حفظ سلامت دهان و دندان است. دهانشویه‌ها دارای مواد فعالی هستند که به کنترل و کاهش علائم خاصی مانند نفس بدبو، التهاب لثه‌ها، پلاک دندان و پوسیدگی دندان، کمک می‌کنند. مواد به کار رفته در ساخت دهانشویه‌ها شامل استیل‌پیریدین کلراید، کلرهگزیدین، روغن‌های ضروری، فلوراید یا پراکسید می‌شود. اگرچه دهانشویه را نمی‌توان به عنوان جایگزین مسواک روزانه و استفاده منظم از نخ دندان در نظر گرفت، اما به دلیل فوایدی که برای بهداشت دهان، لثه و دندان‌ها دارد، پزشکان استفاده از آن را توصیه می‌کنند.
یکی از مهمترین دلایل استفاده از دهانشویه رفع باکتری‌های عامل بوی بد دهان است. دهانشویه بوی بد دهان را برطرف و نفس را تازه و معطر می‌کند و طعم خوبی به دهان می‌بخشد. توصیه می‌شود برای رسیدن به بهترین نتایج، دهانشویه را حدود ۳۰ ثانیه الی یک دقیقه در دهانتان بچرخانید.
بیشتر بدانید: رفع بوی بد دهان با دارچین
دهانشویه‌ها انواع مختلفی دارند. زمانی که برای خرید یک دهانشویه مناسب به داروخانه رجوع می‌کنید، با اسامی مختلفی از این محصول، آشنا می‌شوید. یکی از آنها "دهانشویه کلسیمی" است. دهانشویه‌های حاوی کلسیم می‌توانند به استحکام مینای دندان کمک کنند. "دهانشویه‌های روغنی" نیز وجود دارند که با استفاده از روغن‌های گیاهی و طبیعی می‌توانند به طور جامع و کامل به سلامت دهان و دندان، کمک کنند. برای اینکه بفهمید کدام دهانشویه برای شما مناسب‌تر است، بهتر است با دندانپزشک خود در این زمینه مشورت کنید.
فواید استفاده از دهانشویه چیست؟
همان طور که در بالا ذکر کردیم مهمترین فایده استفاده از دهانشویه رفع بوی بد دهان است اما این محلول بهداشتی فواید دیگری هم دارد که شامل موارد زیر می شود:
۱. می‌تواند با پوسیدگی دندان‌هایتان بجنگد
دهانشویه می‌تواند از پوسیدگی دندان پیشگیری کرده، از مینای دندان محافظت و با پلاک‌ها مبارزه کند. استفاده از فلوراید یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری و کاهش حفرهها و پوسیدگی دندان است. بدین منظور شما می‌توانید از دهانشویه‌های حاوی فلوراید به طور مرتب استفاده کنید و آن را به یکی از فعالیتهای روزانهتان تبدیل کنید. فلوراید موجود در دهانشویه می‌تواند به مقاوم‌سازی دندان‌ها در برابر باکتری‌ها و قند نیز، کمک کند.
۲. از بیماری‌های لثه در امان می‌مانید
بیماری پریودنتال که با نام بیماری لثه نیز شناخته می‌شود، لثههای شما را هدف قرار می‌دهد و باعث ورم و قرمزی، خونریزی و احساس درد در لثه‌ها می‌شود. دهانشویه‌ها می‌توانند پلاک و باکتری‌های داخل دهان را از بین برده و به پیشگیری از بروز بیماری‌های لثه نیز، کمک کنند. به علاوه، دهانشویه حاوی فلوراید برای افرادی که به خشکی دهان مبتلا هستند، نیز مناسب است.
۳. اگر دندان‌های بریج شده یا روکش شده دارید
اگر دندان خود را بریج کرده و یا به اصطلاح پل زده‌اید و یا بعد از ترمیم دندان و یا عصب‌کشی آن را روکش کرده‌اید، استفاده از دهانشویه برایتان می‌تواند بسیار مفید واقع شود. دندان‌های ترمیمی نسبت به سایر دندان‌ها نیاز به مراقبت بیشتری دارند و دهانشویه‌ها می‌توانند بخشی از این مراقبت را برعهده گیرند.
۴. اگر سفیدی دندان‌ها برایتان اهمیت دارد
یکی از فواید برخی دهانشویه‌های بهداشتی این است که به مرور زمان باعث سفید شدن دندان‌ها می‌شوند. برای این منظور توصیه می‌شود از دهانشویه‌های حاوی پراکسید کاربامید یا هیدروژن پراکسید استفاده کنید. همچنین ترکیب فعال کلرهگزیدین موجود در این دهانشویه‌ها می‌تواند لکه‌های ناشی از مصرف نوشیدنی‌ها را از روی دندان پاک کند. نوشیدنی‌هایی نظیر قهوه، چای و نوشابه حاوی تانین هستند. ترکیبات فعال موجود در دهانشویه به تانین می‌چسبند و به پاک شدن لکه‌ها از روی دندان‌ها کمک می‌کنند. فقط کافی است حدود یک دقیقه دهانشویه را داخل دهانتان بچرخانید تا از تمام فواید آن به طور کامل بهره‌مند شوید.
بیشتر بدانید: علت ساییدگی دندان‌ها چیست
۵. اگر از زخم‌های دهانی کلافه شده‌اید
دهانشویه‌های حاوی آب اکسیژنه یا پراکسید هیدروژن (به عنوان یک ماده ضدعفونی‌کننده) می‌توانند به التیام زخم‌ها و آفت‌های دهانی، کمک کنند. این دهانشویه ضدعفونی‌کننده با انتشار اکسیژن باعث از بین رفتن مخاط از داخل دهان و پاکسازی این ناحیه می‌شود. این نوع دهانشویه‌ها برای بیمارانی که نمیتوانند برای مدت خاصی پس از عمل جراحی مسواک بزنند نیز بسیار مناسب است.
نحوه استفاده از دهانشویه
در قدم اول باید مسواک بزنید. سپس مقدار گفته شده از دهانشویه را داخل دهان ریخته و به مدت زمان گفته شده (معمولا سی ثانیه) در دهان نگاه دارید و دهانتان را به خوبی با دهانشویه بشویید. در نهایت دهانشویه را از دهان خارج کنید؛ پس از آن هم می‌توانید دهانتان را با آب بشویید که البته انجام این کار ضرورتی ندارد. اما اگر پس از استفاده از دهانشویه، دهانتان را با آب نشویید فرصت بیشتری به دهانتان می‌دهید تا باکتری‌های موجود در آن از بین برود.
مضرات استفاده مکرر از دهانشویه؛ از سرطان تا ایجاد لک
همانند هر محصول دیگری، در کنار فواید، معایبی نیز برای دهانشویه وجود دارد. البته این مساله موجب نمی‌شود فواید دهانشویه را نادیده گرفته و از این محصول بهداشتی استفاده نکنیم. در ادامه به ذکر برخی از مضرات استفاده مکرر از دهانشویه می‌پردازیم. با آگاهی از این موارد می توانید نسبت به استفاده از این محصول بهداشتی، آگاه‌تر باشید:
. استفاده از دهانشویه می‌تواند برای کودکان زیر ۶ سال خطرناک باشد. چرا که کودکان در این سن اغلب هر مایعی را قورت می‌دهند و نمی‌دانند که باید دهانشویه را از دهان خارج کنند. بنابراین کودکان زیر پنج سال باید از دهانشویههایی که دندانپزشک تجویز می‌کند، استفاده کنند و در مورد کودکان ۶ الی ۱۲ سال بهتر است تحت نظارت والدین شستشوی دهان با دهانشویه، صورت گیرد.
. خطر ابتلا به سرطان دهان یکی دیگر از معایب استفاده از دهانشویه است. خشکی بیش از حد دهان هم از دیگر مضرات دهانشویه‌های الکلی است. برای پیشگیری از بروز این عوارض ناخوشایند بهتر است قبل از استفاده با پزشک، مشورت کنید. همچنین دهانشویه‌های حاوی الکل ممکن است موجب خارش و التهاب آفت دهان شوند.
برخی مطالعات نشان داده است استفاده منظم از دهانشویه به دلیل از بین بردن برخی باکتری‌های دهانی خاص باعث افزایش فشار خون می‌شود. بنابراین افرادی که در معرض فشار خون بالا هستند و به این منظور از دارو استفاده می‌کنند، باید در زمینه استفاده از دهانشویه‌ها احتیاط بیشتری داشته باشند و با توجه به وضعیت خود از دندانپزشک بخواهند دهانشویه مناسب را برایشان تجویز کند.
. دهانشویه ممکن است به روی دندان لک یا تیرگی ایجاد کند. این دهانشویه‌ها حاوی کلرهگزیدین گلوکونات بوده که در تماس با افزودنیهای موجود در غذا که در دهان باقی میمانند؛ تماس برقرار کرده و باعث ایجاد لکه و تیره شدن رنگ دندان‌ها شوند. به همین دلیل است که همیشه پیشنهاد می‌شود حتما پیش از استفاده از دهانشویه، مسواک بزنید.
دهانشویه خانگی بسازید
اگرچه دهانشویه‌ها با برند‌های مختلفی در قفسه داروخانه‌ها جای گرفته‌اند، اما می‌توان به آسانی یک دهانشویه خانگی هم تهیه کرد. برای این کار می‌توانید از نمک که به وفور در دسترس همگان هست، استفاده کنید. شستشوی دهان با آب و نمک به حفظ سلامت دهان و دندان کمک می‌کند. دهانشویه آب و نمک دارای فواید بسیاری از جمله کشتن باکتری‌های دهانی و قلیایی کردن فضای دهان است. آب و نمک سطح pH داخل دهان را افزایش داده و به غشای مخاطی داخل دهان، آسیب نمی‌رساند.
دهانشویه جوش شیرین حاوی ترکیب بی‌کربنات سدیم است. با ترکیب جوش شیرین و نمک می‌توانید یک دهانشویه‌ی خانگی عالی درست کنید. از این محلول جهت پاکسازی بزاقی استفاده می‌شود که ممکن است باعث ایجاد محیطی مخرب در دهان شود. دهانشویه جوش شیرین همچنین لکه‌های روی دندان را نیز کاهش می‌دهد. استفاده از دهانشویه‌ی جوش شیرین می‌تواند کل فضای دهان شما را به طور کامل، پاکسازی کند.
بیشتر بدانید: توصیه پیامبر اکرم (ص) به مسواک زدن با چوب مسواک
سخن آخر
همان طور که در این مقاله ذکر شد، دهانشویه‌ها علاوه بر مفید واقع شدن، می‌توانند مضراتی هم به همراه داشته باشند. برای اینکه بتوانید حداکثر استفاده را از دهانشویه‌ها ببرید بهتر است با نظر دندانپزشک و به همان تعداد دفعاتی که وی توصیه می‌کند، از آن استفاده کنید. استفاده از دهانشویه دوبار در طول ۲۴ ساعت شبانه‌روز به مدت ۳۰ ثانیه، استاندارد است. البته همه دهانشویه‌ها یکی نیستند و بسته به مواد تشکیل‌دهنده آنها می‌توان تعداد دفعات بیشتری نیز، از آنها استفاده کرد. بهتر است به مدت نیم تا یک ساعت بعد از استفاده از دهانشویه چیزی مصرف نشود تا بتواند تاثیر خود را در دهانتان بگذارد.
با اینکه فواید استفاده از دهانشویه زیاد است، اما توجه کنید که دهانشویه فقط به عنوان روش کمکی جهت تمیز کردن دندان‌ها کاربرد دارد و به هیچ عنوان نمی‌توان آن را جایگزین مسواک و استفاده از نخ دندان دانست.
در صورتی که تجربه خاصی در این زمینه داشته یا دیدگاهی در این‌باره دارید، تجربیات خود را با ما و سایر مخاطبان «شیعه نیوز»، به اشتراک بگذارید.
