شیعه نیوز: سامان آسیابانی با اشاره به مشکلات عدیده خدمات بیمه ای در زمینه سلامت روان در کشور و تاثیر آن در عدم مراجعه افراد به روانشناسان اظهار کرد: نقض در قانون بیمه ای کشور و اختلاف در تعرفه های پزشکی در کنار عدم وجود فرهنگ مراجعه به روانشناسان، منجر به مشکلات و عدم مراجعه مردم به روانشناسان شده است.
این روانشناس با بیان اینکه سلامت روان شامل افزایش توانائی‌های افراد، جامعه و قادر سازی آنها در دستیابی به اهداف مورد نظر است، اظهار کرد: مفهوم سلامت روان شامل آسایش ذهنی ، احساس خود توانمندی، کفایت وشناخت توانایی خود در محقق ساختن ظرفیت های عقلی و هیجانی خویش یا به عبارتی سلامت روان حالتی از رفاه است که در آن فرد توانایی هایش را باز می شناسد و قادر است با استرس های معمول زندگی مدارا کند.
به گفته وی، سلامت روان حالتی است که فرد از نظر شغلی مفید و سازنده باشد، برای اجتماع خود نقشی ایفا کند، با دیگران مشارکت و همکاری داشته باشد، دارای سلامت معنوی باشد و بطور خلاصه حال خوب، فکر خوب و رفتار خوبی داشته باشد.
آسیابانی افزود: از جمله ویژگی های فرد دارای سلامت روان می توان به داشتن نگرش مثبت، احساس خوب و رضایتمندی از خود، احترام به خود، احساس لذت از ساده ترین موارد زندگی، احساس توانایی در مقابله با موقعیت های حساس، اطمینان به توانایی ها، توانایی عشق ورزی و اعتماد به دیگران، داشتن احساس مسئولیت نسبت به دیگران، عدم نامیدی و توانایی کنترل احساسات منفی همچون ترس، خشم، حسادت و احساس گناه و نگرانی اشاره کرد.
این روانشناس معتقد است که، فردی که در سلامت روانی مشکل دارد دارای حالات قابل توجه بالینی با تغییرات در تفکر، خلق و هیجان و یا رفتار مشخص است و با ناراحتی و تشویش شخصی و یا اختلال در کارکرد زندگی همراه است بگونه‌ای که این تغییرات در محدوده طیف بهنجار جامعه قرار نمی گیرد.
اختلال روانی در افراد بیکار و خانه دار بیشتر از شاغلان است
وی گفت: بر اساس مطالعات کشوری انجام شده، شیوع ابتلا به هر گونه اختلال روانپزشکی در ساکنین مناطق شهری بیش از مناطق روستایی است که بیشترین شیوع در گروه سنی ۴۰-۴۴ سال و کمترین شیوع در گروه سنی ۶۰-۶۴ سال بوده است، همچنین بررسی شیوع ابتلا به اختلال روانپزشکی برحسب وضعیت تاهل نشان داد که شیوع اختلال در افراد مجرد از سایر گروه ها کمتر و شیوع ابتلا به هر گونه اختلال روانپزشکی در افراد بیکار و خانه دار بیشتر از افراد شاغل است.
آسیابانی مولفه‌های محیطی را در سلامت روان تاثیر گذار دانست و اظهار کرد: مطالعات موجود حاکی از تاثیر متغیر هایی همچون آب و هوای محیط، کیفیت هوا به لحاظ آلودگی و ریز ذرات، صداهای نابهنجار، نزدیکی مکان زندگی به زباله، کیفیت پایین سازه های شهری همچون مبلمان پارک ها، مدارس، کتابخانه ها و وسایل حمل و نقل عمومی بر کیفیت سلامت روان می باشد.
به گفته‌ی این روانشناس، براساس مدارک و مستندات رسمی موجود، میزان شیوع علائم و نشانه های روانی و اختلالات روان پزشکی در ایران تا حدودی هماهنگ با میانگین شیوع در سایر کشور ها است، اما شیوع قابل توجه اختلال در مناطق روستایی، شیوع بیشتر اختلال در افراد متاهل و زنان خانه دار متفاوت از سایر پژوهش های دیگر کشور هاست که جای بحث و بررسی و تامل دارد.
بار نامشهود مصرف مواد مخدر بر سر اختلالات روان
آسیابانی شیوع روز افزون و غیر قابل مهار اختلال سوء مصرف مواد مخدر در ایران در قیاس با کشور های منطقه مدیترانه شرقی را نگران کننده دانست و افزود: این مسئله عنایت ویژه همه سیاست گذاران حوزه سلامت روانی اجتماعی را می طلبد چراکه سر انجام بار نامشهود و مورد غفلت واقع شده اختلالات رفتاری و روانی از نتایج این غفلت است. البته آخرین یافته ها سیر بهتر شدن نشانه های روان شناختی نسبت به سال های قبل نشان می دهد.
وی گفت: همچنین استرس های روز افزون در میان آحاد مردم کشور به دلیل بیکاری، بی ثباتی قیمت ها، مسایل اقتصادی، کاهش ارزش پول ملی و ایجاد استرس نبود عرضه کالا های اساسی و پدیده احتکار از عوامل ایجاد بی ثباتی در سلامت روان جامعه می باشد، که نیاز به بازبینی سیاست ها و رویه های عرضه و ایجاد اشتغال توسط دولتمردان دارد چراکه اضطراب اجتماعی یکی از مهم ترین موارد موثر در کاهش کیفیت سلامت روان ایرانیان است.
یک میلیون نفر در کمین آسیب‌های روانی کنکور
این روانشناس در انتها به اختلالات روان در نوجوانان اشاره کرد و گفت: نوجوانان با دیدن ضعفشان در یادگیری دروس و مشاهده رفتار های نادرست جامعه دچار افسردگی شده و اینگونه است که بعضا شاهدیم تا پای خودکشی می روند.
به گفته‌ی آسیابانی سالانه یک میلیون نفر به دلیل عدم قبولی در کنکور در کمین آسیب های روانی قرار دارند به گونه ای که براساس یافته ها ۵۰ درصد خودکشی در نوجوانان ریشه در مشکلات درسی و ضعف یادگیری دارد. که در این زمینه نیاز به تامل نهادها و متولیان سلامت و آموزش کشور دارد.
