به گزارش «شیعه نیوز»، شبکه خبری بلومبرگ با انتشار گزارشی در خصوص برنامه هستهای عربستان مدعی شد که برنامه ریاض در زمینه انرژی اتمی با وعده همکاری آژانس نظارتی سازمان ملل و نیز مساعدت چین تقویت میشود.
در این گزارش آمده است که سازمان بینالمللی انرژی اتمی به موازات مساعدتهای مسئولان چینی به عربستان در زمینه بهرهبرداری از اورانیوم کمک میکند. این در حالیست که عربستان پیشتر از پذیرش بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی سرباز زده بود.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیش از کنفرانس سالانه خود که قرار است هفته آینده برگزار شود سندی را منتشر کرد که نشان میدهد این نهاد نظارتی سازمان ملل آماده همکاری با عربستان برای تولید سوخت هستهای است.
در گزارش بلومبرگ همچنین آمده است که یک موسسه چینی وابسته به آژانس بینالمللی انرژی هستهای پیش از این با عربستان در زمینه تحقیقات مرتبط با اکتشاف اورانیوم همکاری کرده است.
ایران پیش از این بارها از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواسته بود که در باره برنامه «پنهانی» هستهای عربستان شفاف سازی کند.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اشاره به برنامههای هستهای عربستان گفته است: « این بسیار مهم است که آژانس حضور داشته باشد و با هر کشوری که می خواهد هر فعالیت مرتبط با چرخه سوخت هستهای داشته باشد، همکاری کند.»
گروسی تصریح کرد که آژانس تاکنون تنها مشاورههایی محدود در باره تهیه سوخت از اورانیوم به عربستان ارائه داده و هماکنون «در حال رایزنی» با مقامات سعودی در خصوص اعطای دسترسی بازرسان به افراد، مکان ها و اطلاعات بیشتر است تا بدین وسیله بتواند بر نحوه استفاده از اورانیوم بالقوه در این کشور نظارت و کنترل کند .
سعودیها در سالهای اخیر پیگیری و تلاشهای خود را برای دستیابی به فن آوری هستهای افزایش دادهاند که این امر با استقبال و آمادگی همکاری بسیاری از شرکتهای کره جنوبی، روسی و آمریکایی همراه بوده است.
عربستان سعودی در آستانه تکمیل اولین راکتور خود است که از آن به عنوان یک واحد کوچک تحقیقاتی ۳۰ کیلوواتی یاد میشود. این رآکتور در حالی با مشارکت یک شرکت دولتی آرژانتینی به نام «این واپ اس سی» در دست تکمیل است که دولت آمریکا بر اساس گزارشی که مجلس نمایندگان این کشور منتشر کرده در صدد تلاش برای تجهیز هر سریعتر عربستان به فناوری پیشرفته هستهای است.
این کشور بارها وعده داده است که برنامه هستهای خود را «صرفاً برای اهداف صلح آمیز» به کار ببرد. این در حالیست که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان پیشتر تاکید کرده بود که اگر ایران به بمب اتمی دست پیدا کند این کشور نیز با حرکت در مسیر یاد شده اقدام به تولید بمب اتم خواهد کرد.
کارشناسان سازمان منع گسترش سلاحهای هستهای بارها هشدار دادهاند که بدون تضمینهای قوی و بازرسیهای متناسب، همکاری فنی آژانس بین المللی انرژی هستهای میتواند ناخواسته به کشورها در توسعه ظرفیت و توانایی تولید تسلیحات اتمی کمک کند.
بلومبرگ مدعی شده که بر اساس اسناد بدست آمده، زمین شناسان چینی به همتایان سعودی خود کمک کردهاند تا ذخایر اورانیوم واقع در منطقه شمال غربی این کشور، جایی که عربستان پروژه «نئوم» یا شهر هوشمند آینده را پایهریزی کرده، شناسایی کنند.
عربستان سعودی یکی از ۳۱ کشور جهان است که با استناد به مجموعه مقررات قدیمی آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه بازرسی از تاسیسات هستهای خود را به این نهاد نظارتی سازمان ملل متحد نمیدهد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی روز دوشنبه اعلام کرد که در تدارک یک ابتکار عمل تازه برای ملغی کردن مقررات قدیمی است زیرا به اعتقاد آژانس این مقررات نمیتوانند ضامن صلحآمیز بودن همه فعالیتهای هستهای باشند.