به گزارش «شیعه نیوز»، دکتر مرسده رفیعی، صداقت را یک امر مهم در زندگی خانوادگی و اجتماعی دانست و اظهار کرد: از دیدگاه روانشناسی نیز صداقت اصلی‌ترین بخش در روابط سالم است و اگر می‌خواهیم رابطه سالمی بین افراد خانواده وجود داشته باشد، پایه آن صداقت است.
وی با بیان اینکه صداقت از عهدشکنی‌های مخرب جلوگیری می‌کند، افزود: صداقت موجب می‌شود در وهم و خیالات زندگی نکنیم و واقعیت‌ها را بپذیریم و براساس واقعیت‌های موجود با دیگران برخورد کنیم.
این روانشناس و مشاور، دروغ را ناشی از توهماتی دانست که افراد علاقمند به انجام آن‌ها هستند و تصریح کرد: وقتی دروغ را مبنای حرف هایمان قرار می‌دهیم، یعنی از واقعیت دور می‌شویم، زیرا واقعیت مطابق میل ما نیست و لذا آن را کتمان می‌کنیم و به رویا‌ها و توهماتی که درون ذهن خودمان می‌تراشیم روی می‌آوریم.
رفیعی، دروغ را زاییده ذهن خلاق غیر واقعی انسان دانست و گفت: کسی که صداقت دارد، یعنی با واقعیت‌های زندگی خودش رو به رو شده؛ نه توهمات و خیال پردازی‌هایی که درون ذهنش انجام می‌دهد لذا پذیرش واقعیت‌های زندگی مهم است.
وی با تاکید بر اینکه هرچقدر واقعیت‌های زندگی را بپذیریم به صداقت نزدیک‌تر هستیم، خاطرنشان کرد: براساس پژوهش‌های صورت گرفته، افراد معمولا پنج بار در تعاملات روزانه خود به غریبه‌ها و آشنایان دروغ می‌گویند و این دروغ‌ها چاشنی حدود یک سوم حرف‌هایی است که زوج‌های جوان در آستانه تعامل و ارتباط اولیه رد و بدل می‌کنند. در واقع این عدم صداقت‌ها نشات گرفته از ناتوانی در رو به رو شدن با واقعیت‌های زندگی است.
این روانشناس و مشاور، دروغ گویی را نوعی پنهان شدن دانست و عنوان کرد: افراد برای اینکه ظاهر زیباتری به خودشان و شخصیت خودشان و روابط خودشان بدهند، دروغ می‌گویند، زیرا ترس از دست دادن طرف مقابل را دارند لذا اگر می‌خواهیم روابط سالمی بین اعضای خانواده برقرار شود باید مبنا را صداقت قرار دهیم.
وی در پاسخ به این سوال که «چگونه می‌توانیم صادق باشیم؟»، اضافه کرد: برای صادق بودن اول باید خودمان را بشناسیم و هدف‌های زندگی خودمان را مشخص کنیم، زیرا این خودشناسی به پذیرش واقعیت‌ها کمک می‌کند و می‌توانیم مسائل گذشته را حل کنیم و برای رسیدن به آینده برنامه ریزی داشته باشیم، اما اگر خودمان را نشناسیم، پذیرش برای ما اتفاق نمی‌افتد و برنامه ریزی برای آینده مبنای ناشناخته خواهد داشت.
رفیعی، برنامه ریزی بر مبنای دروغ و توهمات ذهنی را غیر قابل دسترسی دانست و یادآور شد: اگر می‌خواهیم خانواده‌ای به دور از عهدشکنی داشته باشیم، باید به فرزندان پذیرش آنچه که هست را یاد دهیم و خودشناسی و هدف شناسی را دنبال کنیم و با مسائل ناخوشایند گذشته کنار بیاییم. همچنین باید درباره مهارت‌ها و توانایی‌های خودمان صادق باشیم و توانایی‌های نداشته خودمان را به غلط به دیگران نشان ندهیم، زیرا نوعی دروغ گویی است و در آینده ما را دچار آسیب روانی و اجتماعی می‌کند.
وی کنار آمدن با واقعیت‌ها را نشان دهنده صداقت دانست و تاکید کرد: در خانواده‌ای که صداقت وجود دارد، همواره نتیجه خوب و منطقی و معقول است و زمانی که یکی از اعضای خانواده به دروغ متوسل می‌شود، دو علت دارد.
این روانشناس، نخستین علت دروغ گویی را ویژگی شخصیتی ناشی از ناتوانی در رو به رو شدن با واقعیت‌ها دانست و ادامه داد: در برخی از موارد نیز فشاری که از طرف دیگران وارد می‌شود، افراد را وادار به دروغ گویی می‌کند. اگر والدین تاوان صداقت فرزندان را در صورت ناخوشایند بودن به بدترین طریق انجام دهند و یا حاضر به شنیدن گفتار صادقانه فرزندان نباشند، فرزندان به سمت دروغ گویی می‌روند.
رفیعی، از والدین خواست پذیرای تفاوت‌های بین فردی اعضای خانواده باشند و گفت: همه ما اعضای یک خانواده هستیم، اما با هم تفاوت داریم و والدین باید بپذیرند که فرزندان لزوما شبیه والدین خود نیستند. در صورت پذیرش تفاوت‌ها شاهد گفتار صادقانه فرزندان خواهیم بود. همچنین والدین باید در گفتار و رفتار خودشان صداقت داشته باشند و به قول‌هایی که می‌دهند عمل کنند تا الگوی صداقت باشند. اگر کاری برای آنان قابل انجام نیست، سعی کنند به فرزندان و سایر اعضای خانواده قول ندهند.
وی انتقادپذیری را یکی دیگر از شروط صداقت دانست و خاطرنشان کرد: انتقادپذیری یعنی شنونده بودن و شنونده بودن افراد را مستعد به برقراری ارتباط سالم با دیگران می‌کند لذا برای پایه گذاری صداقت در خانواده لازم است انتقادپذیر باشیم. در چنین شرایطی همسر و فرزندان به سمت دروغ گویی نمی‌روند، زیرا می‌دانند پذیرای تفاوت‌ها هستیم.
