گاهی قصاص بهتر از بخشش است

وی افزود: امام باقر علیه السلام به جابر فرمود تو را به پنج چیز سفارش می کنم، اگر کسی به تو ظلم کرد تو به کسی ظلم نکن، اگر مردم به تو خیانت کردند تو آنها خیانت نکن، اگر سخن تو را تکذیب کردند خشمگین نشو، اگر کسی تو را ستایش کرد شاد نشو و اگر کسی تو را نکوهش کرد متانت و سنگینی خود را از دست نده و ناراحت نشو.

آیت الله مصباح یزدی در تعریف ظلم گفت: ظلم یعنی از حد گذشتن، اگر کسی از حد معین تجاوز کند و پا را فراتر از مرزها بگذارد ظلم کرده است. در عرف گفته می شود ظلم یعنی کسی به حق دیگری تجاوز کند.با این پیش فرض معلوم می شود در زندگی با کسانی مواجه هستیم که به گردن ما حق دارند و باید حقوق آنان را رعایت کنیم.

وی با اشاره به آیه قرآن که می فرماید «إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظِیمٌ‌» تصریح کرد: از حقوق خداوند بر ما این است که غیر او را نپرستیم و اگر چنین کنیم ظلم بزرگی انجام داده ایم. چون خدا از همه چیز و همه کس عظیم تر است ظلم در حق او هم بزرگترین ظلم هاست.

آیت الله مصباح یزدی ادامه داد: برخی هوای نفس را می پرستند این هم نوعی شرک است که کمتر مورد توجه قرار می گیرد. اگر انسانها در حق خدا و دیگران ظلم نکنند هدف خلقت تحقق می یابد.

وی در بیان انگیزه ظلم کردن در انسانها گفت: بسیاری از انسانها قانونی در درون خود دارند که نمی خواهند به حق خود قانع باشند و می خواهند به بیش از آن چیزی که برای آنها در نظر گرفته شده است دست یابند .

آیت الله مصباح یزدی گرایش برخی فلاسفه جهان را به نظریاتی که ظلم را قبیح نمی دانند عجیب دانست و بیان داشت: با اینکه حسن عدل و قبح ظلم نزد همه عقلا پذیرفته است ولی عده ای از روشنفکران بر این عقیده اند که انسان تا آنجایی که قدرت دارد و به هر وسیله ای باید از زندگی خود لذت ببرد حتی اگر به دیگران ظلم کند.

وی جهل و دلبستگی به دنیا را دو عامل ظلم به حقوق دیگران معرفی کرد و گفت: کسانی که به قدرت می رسند از راههای مختلف دیگران را تحت سیطره و استثمار خود قرار می دهند با اینکه خود از اول می دانند که کارشان غلط است.

آیت الله مصباح یزدی گفت: گاهی انسان وارد مسیری می شود که از اول نیتش خیر است ولی آرام آرام به جایی کشیده می شوند که فکرش را هم نمی کرده و باورش هم نمی شود و دانسته های یقینی خود را فراموش می کند و علیه چیزهایی که شعارش را می داده و خواسته اش بوده برمی خیزد.

وی با توجه به بدیهی بودن قبح ظلم تصریح کرد: گاهی انسان به خاطر ظلمی که به او شده یا به خاطر فراگیر شدن ظلم در جامعه و حتی برخی مواقع به قصاص ظلم مرتکب ظلم می شود اینها عوامل مضاعفی است که انسان را تحریک به ظلم کردن می کند.

آیت الله مصباح یزدی در جواب این سئوال که در مواردی که قصاص جایز است، چه کاری بهتر است قصاص یا عفو، گفت: در همه جا نباید یکسان برخورد کرد گاهی قصاص بهتر از بخشش است و برخی مواقع عفو و گذشت بهترین کار است.