به گزارش «شیعه نیوز»، تازهترین اثر محقق معروف جریانهای فرقهای، «استیون حسن»، موضوعی پرحاشیه و جالب را در حوزه مطالعات تطبیقگرایانه، مورد بررسی قرار داده است؛ کتاب فرقه ترامپ (The Cult of Trump) در 320 صفحه و به زبان انگلیسی در اکتبر 2019 انتشار یافته است.
تازگی محتوای کتاب و ورود مباحث فرقهشناسی به مطالعه پدیدههای سیاسی مهم اخیر جهان، از وجوه متمایز این کتاب است که آن را در مدتی اندک به یکی از پرفروشترین کتابها در سطح جهان مبدل ساخته است.
«استیون حسن» که زمانی از اعضای مصمم فرقه «کلیسای اتحاد»(مونیسم) بود، اما در پی یک سانحه رانندگی و با دخالت خانوادهاش، پس از دو سال و نیم خدمت، موفق به ترک فرقه شد و بقیه عمر خود را صرف مبارزه با کنترل ذهن اجباری و شستوشویمغزی کرد.
نویسنده با تکیه بر تجربیات عملی و سالها مطالعه در باب جریانهای فرقهای، اثری تازه خلق کرده تا کلیشه رایج از تصورات مرتبط با فرقهها را شکسته و نشان دهد فرقههای نامرئی به زیست نامحسوس خود در جهان ادامه داده و هر روز بر دامنه و غمق نفوذ خویش، میافزایند.
بنیاد مطالعاتی «روشنگر»، حسب رسالت روشنگری و آگاهیبخشی پیرامون تازهترین و بهروزترین مطالعات فرقهای، ترجمه این کتاب را آغاز کرده و بهزودی در مسیر چاپ و توزیع قرار خواهدگرفت.
حسن در این اثر به افشای روشهای مجابسازی از طریق تبلیغات و دستکاری ذهنی که توسط ترامپ و بسیاری از حامیان و هوادارانش به کار گرفته میشود، پرداخته است. تکرارهای زیاد در عین شفافیت و وضوح، استفاده از صنایع ادبی و حسآمیزی (همچون تشبیه، سادهسازی، توسل به غرایز اولیه، پرورش ترس و ...)، دست یازیدن به روشهای عمدی ایجاد سردرگمی در مخاطبان، تناقض در گفتهها، گازلایتینگ، ایجاد ذهنیت «ما در مقابل شما»، فرافکنی و چندین ترفند دیگر، از آن جملهاند.
در فصل نخست کتاب در باب انگیزههای نویسنده از نگارش اثر میخوانیم:
«در طول سالها هزاران تماس، ایمیل و نامه از افرادی دریافت کردهام که در گروه یا روابط مخرب، عزیزی را از دست دادهاند. بسیاری از افراد توضیح دادهاند که چگونه این فرد دستخوش تغییر شخصیتی بنیادین شده است. آنها دیگر پسر، دختر، پدر و مادر یا دولت محبوبی که زمانی آنها را می-شناختند، نیستند. آنها اکنون باورهایی دارند که کاملاً مخالف ارزشهایی است که قبلاً داشتهاند و دوست ندارند در مورد موضوعات بحث کنند یا به حقایق بنگرند.
به نظر میرسد کار مشابهی قرار است برای این قوم، خانوادهها و روابط بیفتد؛ یعنی خیلی از آنها با انتخابات ریاستجمهوری اخیر درهم شکستهاند. من منتقدین و همچنین حامیان ترامپ را میشناسم که در برابر شواهد و اطلاعات مخالف به شدت کوتهفکرانه عمل کردهاند. من آنها را تشویق میکنم که به طور تحلیلی و با هوشیاری فکر کنند، نه به صورت دستگاه خودکار.
آنچه از کار کردن با چنین افرادی آموختهام این است که حمله به باورهای یک فرد، محکوم به شکست است. زمانی که برای اولینبار با چنین حقیقتی مواجه شدم که مجبورم فرآیندی را بهوجود آورم که به افراد کمک کنم قوای ذهنیشان را احیا کنند و در نهایت خود واقعی و قابل اعتمادشان را دوباره به دست آورند، دریافتم برای رسیدن به آن خود معتبر نیاز دارم که اعضای فرقه را به داشتن رابطهای گرم و مثبت با خانوادهها ـ ضرورتاً اعتماد و توافق- تشویق نمایم و آن زمانی است که سؤالاتی ضروری برای اعضای فرقه پیش میآید که باید به آن توجه نمایند.
هدف اینجانب از نوشتن این کتاب، آموزش و القاء این موضوع به مردم است که ظرفیت تفکر انتقادی را مجدداً به دست آورند و ذهنشان را رها کنند. امیدوارم با ارائه این رویکرد و نشان دادن اینکه چگونه این رویکرد در موقعیتهای کنونی بهکار برده میشود، بتوانم درد خانواده ها، روابط و افراد از همگسیخته را التیام ببخشم».
یکی از منتقدان در باب این اثر مینویسد: «در مقابل تمام دیدگاههایی که تا به امروز در باب ارتباط میان مسیحیان انجیلی و ترامپ و بهنوعی بهرهبرداری دوسویه ایندو از یکدیگر برای نیل به اهداف خویش بیان شده، کتاب فرقه ترامپ، نگاهی فراتر و کلان به مسأله ریاستجمهوری و سودای «پادشاهی» دونالد ترامپ دارد؛ استیون حسن با تجربه چندین سال عضویت در فرقه مونیسم و سالها تحقیق آسیبشناسانه فرقهها، اینبار بر موضوعی خاص و مهم دست گذاشته که -در صورت باور به فرضیات وی- شاید بتوان آن را کشف یکی از جالبترین فرقهها در جهان معاصر به شمار آورد. حسن با تطبیق شاخصهای فرقهای و رفتارها و رویکرد ترامپ و هوادارانش، از فرقهشدن این ارتباط و هواخواهی یاد میکند. وی برای اثبات این ادعا با رویکرد میانرشتهای، از مباحث گوناگونی همچون علوم سیاسی، روانشناسی، جامعهشناسی، فرقهشناسی غربی و ... مدد جسته است».