خداوند امور عالم را بر اساس قوانین و سنت‌هایی استوار کرده است و این سنت‌های الهی طبق فرمایش خداوند در قرآن نه تغییر می‌پذیرند و نه تبدیل می‌شوند. بر این اساس، هر عملی عکس‌العملی در پی دارد. تأثیر عملکرد اقوام و ملت‌ها در شکوفایی یا سقوط تمدن‌ها، عذاب‌های نازل شده بر اقوام در اثر گناه و... مطالبی است که از تحقیق در سنت‌های الهی برای افراد روشن می‌شود. از این‌رو شناخت سنت و ویژگی‌های سنت‌های الهی و تعیین مصادیقی از آن‌ها می‌تواند برای افراد طالب سعادت، راه‌گشا باشد.
اهل‌بیت علیهم‌السلام از آنجایی که به اذن‌الله عالم به این قوانین و سنت‌های جاری بر عالمند، به معرفی برخی از آثار نیک و یا شوم هر عمل پرداخته‌اند. به عنوان مثال امیرالمؤمنین در اوایل دعای کمیل به ۵ نوع گناه اشاره می‌فرمایند و از آن‌ها از خداوند طلب مغفرت می‌کنند. برخی گناهانی که عصمت را می‌درند، یا سبب نزول نقمت و سختی می‌شوند، یا گناهانی که سبب تغییر نعمت می‌شوند و یا گناهانی که دعا را حبس می‌کنند و یا سبب نزول بلاء می‌شوند.
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَهْتِکُ الْعِصَمَ
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمِ
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ الدُّعَاءَ
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ الْبَلَاء
با تحقیق در منابع دینی می‌توان به معلول این گناهان دست یافت؛ به عنوان مثال ابو خالد کابلى می‌گوید: از امام سجاد علیه‌السلام شنیدم که فرمودند «گناهانى که موجب تغییر نعمت می‌شوند، عبارتند از: ظلم به مردم، ترک کارهاى نیک و ترک احسان به مردم، کفر نعمت و ترک شکر و سپاس. خداوند متعال می‌فرماید: إِنَّ اللَّهَ لا یغَیرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یغَیرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ"؛ پروردگار چیزى از قومى نمی‌گیرد، مگر این که آن‌ها خود اوضاع و احوال خود را تغییر دهند. الذُّنُوبُ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ الْبَغْیُ عَلَى النَّاسِ وَ الزَّوَالُ عَنِ الْعَادَةِ فِی الْخَیْرِ وَ اصْطِنَاعِ الْمَعْرُوفِ وَ کُفْرَانُ النِّعَمِ وَ تَرْکُ الشُّکْرِ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِم» (معانی الأخبار، النص، ص ۲۷۰)
یا در دیگر روایت، امیرالمؤمنین در خطبه‌ای فرمود أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِی تُعَجِّلُ الْفَنَاءَ فَقَامَ إِلَیْهِ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْکَوَّاءِ الْیَشْکُرِی فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَ وَ تَکُونُ ذُنُوب تُعَجِّلُ الْفَنَاءَ فَقَالَ نَعَمْ وَیْلَکَ قَطِیعَةُ الرَّحِمِ إِنَّ أَهْلَ الْبَیْتِ لَیَجْتَمِعُونَ وَ یَتَوَاسَوْنَ وَ هُمْ فَجَرَةٌ فَیَرْزُقُهُمُ اللَّهُ وَ إِنَّ أَهْلَ الْبَیْتِ لَیَتَفَرَّقُونَ وَ یَقْطَعُ بَعْضُهُمْ بَعْضاً فَیَحْرِمُهُمُ اللَّهُ وَ هُمْ أَتْقِیَاءُ
پناه می‌برم به خدا از گناهانی که در نابودی (گنهکار) شتاب کنند.
عبد اللَّه بن کواء یشکرى برخاست و گفت: اى امیر مؤمنان مگر گناهانى هم هست که در نابودى شتاب کنند؟
فرمود:بله؛ واى بر تو؛ آن گناه، قطع رحم است، چه بسا خانواده‌ای هستند که گرد هم جمع می‌شوند و یارى هم کنند و با اینکه از حق دورند، خداوند به آن‌ها روزى دهد و چه بسا خانواده‌ای که از هم جدا شوند و از همدیگر ببرند پس خدا آن‌ها را محروم (از روزى) کند با اینکه اهل تقوایند. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج۲، ص ۳۴۸)
در این روایت شریف، بر اهمیت صله رحم و عقوبت ترک آن اشاره شده است که نشان‌دهنده جایگاه والای این عمل پر ثواب و اجر است و بر اساس آنچه بدان اشاره شد، خداوند بر عالم قوانینی مستولی کرده است که هر عملی دارای اثر وضعی باشد.
