به گزارش «شیعه نیوز»،همه ما گه گاه بعد از خوردن یا نوشیدن چیزی دچار دل درد و سوء هاضمه می‌شویم. این مسأله معمولاً جدی و نگران کننده نیست و اغلب با استفاده از درمان‌های خانگی قابل رفع است. در ادامه با روش‌هایی برای درمان دل درد در خانه آشنا خواهیم شد.
نشانه‌های شایع مشکلات گوارشی و سوء هاضمه:
ترش کردن یا رفلاکس اسید معده
حالت تهوع
نفخ
باد شکم
آروغ زدن، گاهی بالا آوردن یک مایع یا ماده‌ی غذایی تلخ یا گند مزه
خروج گاز از بدن
بد یا ترشیده شدن بوی دهان
سکسکه یا سرفه کردن
برخی از رایج‌ترین روش‌ها برای درمان دل درد در خانه:
۱- آب
بدن برای هضم و جذب مؤثر مواد مغذی درون مواد غذایی و نوشیدنی‌ها به آب نیاز دارد. کم آبی بدن کار هضم را دشوارتر می‌کند و از تأثیر آن می‌کاهد، مسأله‌ای که باعث افزایش احتمال بروز مشکلات گوارشی می‌شود.
به طور کلی توصیه می‌شود زنان روزانه حدود ۲/۷ لیتر و مردان روزانه نزدیک به ۳/۷ لیتر آب بنوشند.
حدود ۲۰ درصد از این مقدار از طریق مواد غذایی تأمین می‌شود و باقی آن از طریق نوشیدنی ها. اغلب افراد با مصرف حدود ۸ فنجان آب یا بیشتر می‌توانند به این مهم دست پیدا کنند. کودکان کم سن و سال‌تر به آب نسبتاً کمتری در مقایسه با افراد بزرگسال نیاز دارند.
حفظ آب بدن برای کسانی که از مشکلات گوارشی رنج می‌برند ضروری است. استفراغ و اسهال می‌تواند منجر به از بین رفتن بسیار سریع آب بدن شود، بنابراین افرادی که دچار این مشکلات هستند باید به نوشیدن آب ادامه دهند.
۲- خودداری از دراز کشیدن
وقتی بدن در حالت افقی قرار می‌گیرد، احتمال اینکه اسید معده به عقب برگردد و بالا بیاید بیشتر می‌شود، مسأله‌ای که می‌تواند منجر به سوزش معده شود.
افرادی که از مشکلات گوارشی رنج می‌برند باید دست کم چند ساعتی تا رفع مشکل، از دراز کشیدن یا خوابیدن خودداری کنند. اگر نیاز به دراز کشیدن دارید باید سر، گردن و قفسه سینه‌ی خود را با استفاده از بالش و در یک زاویه‌ی ۳۰ درجه بالا نگه دارید.
۳- زنجبیل
زنجبیل یک درمان طبیعی رایج برای مشکلات گوارشی و سوء هاضمه است.
زنجبیل حاوی مواد شیمیایی‌ای به نام‌های جینجرول و شوگائول است که می‌توانند به افزایش سرعت وقوع انقباضات معده کمک کنند. این مسأله ممکن است باعث شود مواد غذایی‌ای که باعث سوء هاضمه می‌شوند زودتر از معده عبور کنند.
مواد شیمیایی موجود در زنجبیل ممکن است به کاهش حالت تهوع، استفراغ و اسهال هم کمک کنند.
افرادی که از مشکلات گوارشی رنج می‌برند می‌توانند زنجبیل را به غذا یا چای خود اضافه کنند.
۴- نعناع
ماده‌ی منتول موجود در نعناع، علاوه بر خوشبو کردن دهان، ممکن است به موارد زیر هم کمک کند:
جلوگیری از استفراغ و اسهال
کاهش گرفتگی‌های عضلانی روده‌ها
تسکین درد
محققان پی برده اند در ایران، پاکستان و هند از گذشته از نعناع به عنوان یک درمان سنتی برای سوء هاضمه، باد شکم و اسهال استفاده می‌شود.
برگ‌های خام و پخته شده‌ی نعناع هر دو مناسب مصرف هستند. از گذشته اغلب، برگ‌های نعناع را با دانه‌ی هل می‌جوشانند و با آن چای درست می‌کنند. پودر یا عرق نعناع را هم می‌توان با انواع چای، نوشیدنی یا مواد غذایی مخلوط کرد.
خوردن آبنبات‌های نعناعی هم ممکن است به کاهش درد و ناراحتی ناشی از سوزش معده کمک کند.
۵- گرفتن حمام آب گرم یا استفاده از کیسه‌ی آب گرم
گرما ممکن است باعث آرام گرفتن عضلات منقبض شده و تسکین سوء هاضمه شود، بنابراین گرفتن حمام آب گرم ممکن است به کاهش عوارض مشکلات گوارشی کمک کند. گذاشتن کیسه‌ی آب گرم بر روی شکم هم ممکن است کارساز باشد. این کار را به مدت ۲۰ دقیقه یا تا زمان سرد شدن کیسه انجام دهید.
۶- رژیم BRAT
یکی از درمان‌هایی که پزشکان برای افراد مبتلا به اسهال پیشنهاد می‌کنند رژیم غذایی BRAT است.
BRAT مخفف موز، برنج، پوره‌ی سیب و نان تست است. همه‌ی این مواد غذایی نشاسته دار هستند به همین دلیل می‌توانند به چسبیدن مواد غذایی به یکدیگر و در نتیجه سفت‌تر شدن مدفوع کمک کنند. این مسأله ممکن است باعث کاهش مقدار مدفوعی شود که از بدن دفع می‌شود و به رفع اسهال کمک کند.
این مواد غذایی حاوی موادی نیستندکه معده، حلق یا روده‌ها را تحریک کند. به همین دلیل این رژیم غذایی می‌تواند بافت‌هایی که در اثر اسید درون استفراغ تحریک شده اند را تسکین دهد.
اغلب مواد غذایی این رژیم، پتاسیم و منیزیم بالایی هم دارند و به این ترتیب می‌توانند پتاسیم و منیزیمی که بدن بر اثر اسهال و استفراغ از دست داده را جبران کنند.
۷- خودداری از مصرف سیگار و الکل
کشیدن سیگار می‌تواند حلق راتحریک کند، مسأله‌ای که احتمال بروز مشکلات گوارشی را افزایش می‌دهد و اگر کسی استفراغ کرده باشد، مصرف سیگار می‌تواند این بافت حساس را که بر اثر اسید‌های معده آسیب دیده را بیشتر تحریک کند.
هضم الکل برای بدن کار دشواری است و مصرف آن می‌تواند به کبد و دیواره‌ی معده صدمه وارد کند.
کسانی که دچار مشکلات گوارشی هستند باید تا زمانی که بهبودی پیدا نکرده اند، از مصرف الکل و سیگار خودداری کنند.
۸- خودداری از مصرف مواد غذایی سخت هضم
هضم بعضی مواد غذایی برای بدن دشوارتر از بقیه است، مسأله‌ای که ریسک بروز مشکلات گوارشی را بالا می‌برد. افرادی که درگیر مشکلات گوارشی هستند باید از مصرف این مواد غذایی خودداری کنند:
مواد غذایی سرخ شده یا چرب
مواد غذایی سنگین یا خامه دار
مواد غذایی شور یا دارای مواد نگه دارنده‌ی زیاد
۹- آب لیموترش، جوش شیرین و آب
برخی تحقیقات بیان می‌کند مخلوط کردن آب لیموترش و جوش شیرین با آب می‌تواند به رفع برخی از مشکلات گوارشی کمک کند.
این ترکیب باعث تولید کربنیک اسید می‌شود که ممکن است به کاهش گاز شکم و سوء هاضمه کمک کند. این مخلوط به بهبود ترشحات کبدی و تحرک روده‌ها هم کمک می‌کند. خاصیت اسیدی آب لیموترش و دیگر مواد مغذی موجود در آن می‌تواند به هضم و جذب چربی‌ها و الکل و در عین حال خنثی کردن اسید‌های صفراوی و کاهش اسیدیته‌ی معده کمک کند.
در بیشتر دستورالعمل‌های سنتی تهیه‌ی این ترکیب مقادیر مواد به این ترتیب توصیه شده اند:
۱ قاشق غذاخوری آب تازه‌ی لیموترش
۱ قاشق چایخوری جوش شیرین
۲۳۰ میلی لیتر آب ساده
۱۰- دارچین
دارچین حاوی آنتی اکسیدان‌های متعددی است که ممکن است به تسهیل هضم و کاهش ریسک تحریک شدن و وارد آمدن صدمه به مجرای گوارشی کمک کنند.
دیگر مواد موجود در دارچین ممکن است به کاهش گاز شکم، نفخ، کرامپ (انقباضات غیر ارادی و دردناک) و آروغ کمک کند. این مواد ممکن است به خنثی شدن اسیدیته‌ی معده هم کمک کنند، مسأله‌ای که موجب کاهش سوزش معده و سوء هاضمه می‌شود.
افرادی که دچار مشکلات گوارشی هستند می‌توانند یک قاشق چایخوری پودر دارچین با کیفیت یا یک اینچ (۲/۵ سانتیمتر) چوب دارچین به وعده‌های غذایی خود اضافه کنند. به جای این کار می‌توانید دارچین را با آب بجوشانید و با آن چای درست کنید. ۲ یا ۳ بار انجام هر روزه‌ی این کار ممکن است به رفع سوء هاضمه کند.
۱۱- میخک
میخک حاوی موادی است که ممکن است به کاهش گاز معده و افزایش ترشحات معده‌ای کمک کنند. این مسأله باعث افزایش سرعت هضم می‌شود که ممکن است موجب کاهش فشار و کرامپ (انقباض‌های دردناک و غیر ارادی) شود. میخک ممکن است به کاهش حالت تهوع و استفراغ هم کمک کند.
فردی که دچار مشکلات گوارشی شده می‌تواند ۱ یا ۲ قاشق چایخوری پودر میخک را با ۱ قاشق چایخوری عسل مخلوط و این ترکیب را روزی یک بار پیش از خواب میل کند. در مورد حالت تهوع و سوزش معده هم می‌توانید میخک را با ۲۳۰ میلی لیتر آب جوش مخلوط کنید و با آن چای درست کنید. این نوشیدنی باید به تدریج و یک یا دو بار در روز مصرف شود.
۱۲- زیره سبز
دانه‌های زیره سبز حاوی عناصر فعالی هستند که ممکن است این تأثیرات را داشته باشند:
کاهش سوء هاضمه و اسید اضافی معده
کاهش گاز شکم
کاهش التهاب روده‌ها
عمل کردن مانند یک ماده‌ی ضد میکروب
فردی که دچار دل درد شده می‌تواند ۱ یا ۲ قاشق چایخوری پودر زیره سبز را به وعده‌های غذایی خود اضافه کند. به جای این کار می‌توانید چند قاشق چایخوری دانه‌های زیره سبز یا پودر آن را با آب جوش مخلوط و با آن چای درست کنید.
در برخی طب‌های سنتی به جویدن مقدار اندکی به اندازه‌ی یک یا دو نوک انگشت، دانه‌ی زیره سبز یا پودر آن برای رفع سوزش معده توصیه شده.
۱۳- انجیر
انجیر حاوی موادی است که می‌توانند مانند ملین عمل و در نتیجه یبوست را کاهش و اجابت مزاج را بهبود بخشند. انجیر حاوی ترکیباتی هم هست که ممکن است به تسکین سوء هاضمه کمک کنند.
فردی که دچار مشکلات گوارشی شده می‌تواند یک انجیر کامل را چند بار در روز تا بهتر شدن وضعیت خود میل کند. به جای این کار می‌توانید به اندازه‌ی ۱ یا ۲ قاشق چایخوری، برگ انجبر را دم کرده و با آن چای درست کنید.
با این حال اگر دچار اسهال شده اید باید از مصرف انجیر خودداری کنید.
۱۴- آب آلوئه ورا
مواد موجود در آب آلوئه ورا ممکن است تأثیرات زیر را داشته باشند:
کاهش اسید اضافی معده
بهبود اجابت مزاج و از بین بردن مواد سمی
بهبود هضم پروتئین
ایجاد تعادل میان جمعیت باکتری‌های درون مجرای گوارشی
کاهش التهاب
در پژوهشی، محققان متوجه شدند افرادی که به مدت ۴ هفته روزانه ۱۰ میلی لیتر آب آلوئه ورا مصرف کرده بودند، شاهد کاهش این عوارض ناشی از رفلاکس اسید معده (بازگشت اسید معده به مری) در خود بودند: سوزش معده، گاز شکم و آروغ، حالت تهوع و استفراغ، بالا آوردن اسید و مواد غذایی.
۱۵- گیاه بومادران
گل‌های بومادران حاوی فلاونوئید، پلی فنول، لاکتون، تانین و رزین هستندکه ممکن است به کاهش مقدار اسید تولیدی معده کمک کنند. این مواد با اثرگذاری بر روی عصب گوارشی اصلی این کار را انجام می‌دهند که به آن عصب واگ گفته می‌شود. کاهش اسید معده می‌تواند به کاهش احتمال سوزش معده و سوء هاضمه کمک کند.
فردی که دچار دل درد شده می‌تواند از برگ‌های باریک و جوان بومادران به صورت خام در سالاد یا پخته شده در غذا استفاده کند. علاوه بر این می‌توانید با اضافه کردن ۱ یا ۲ قاشق چایخوری برگ یا گل بومادران خشک شده یا پودر آن به آب جوش، چای درست کنید.
۱۶- ریحان
ریحان حاوی موادی است که ممکن است به کاهش گاز شکم، افزایش اشتها، تسکین کرامپ (انقباضات غیر ارادی و دردناک) و بهبود وضعیت کلی گوارش کمک کنند. ریحان حاوی اوژنول هم هست که ممکن است به کاهش مقدار اسید معده کمک کند.
ریحان لینولئیک اسید زیادی هم دارد که از خواص ضد التهابی برخوردار است.
کسانی که دچار مشکلات گوارشی شده اند می‌توانند تا بهتر شدن حال خود، ۱ یا ۲ قاشق چایخوری برگ ریحان خشک شده یا مقداری برگ تازه‌ی ریحان را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنند. برای اینکه زودتر نتیجه بگیرید می‌توانید نصف قاشق چایخوری ریحان خشک شده یا مقداری برگ تازه‌ی ریحان را با آب جوش مخلوط و با آن چای درست کنید.
۱۷- شیرین بیان
ریشه شیرین بیان حاوی موادی است که ممکن است به کاهش التهاب دیواره‌ی معده و همینطور التهابات مربوط به زخم‌های گوارشی کمک کنند.
فردی که دچار دل درد شده می‌تواند تا بهتر شدن حال خود، روزانه چند بار چای ریشه شیرین بیان بنوشد. برای درست کردن چای شیرین بیان کافی است ۱ یا ۲ قاشق چایخوری پودر ریشه شیرین بیان را به آب جوش اضافه کنید.
۱۸- نعناع تند
از نعناع تند هم مانند نعناع برای رفع بسیاری از مشکلات گوارشی استفاده می‌شود، از جمله:
حالت تهوع
گرفتگی‌های معده‌ای و روده‌ای
عفونت‌های معده‌ای روده‌ای
اسهال
ساده‌ترین راه برای مصرف نعناع تند استفاده از چای‌های گیاهی آماده‌ای است که نعناع تند یکی از مواد تشکیل دهنده‌ی اصلی آن‌ها است.
تا بهتر شدن حال خود می‌توانید روزانه چند بار چای نعناع تند بنوشید. خوردن آبنبات‌های نعناع تند هم ممکن است به کاهش سوزش معده کمک کند.
۱۹- برنج
برنج ساده برای افرادی که از مشکلات گوارشی مختلف رنج می‌برند بسیار مفید است. تأثیرات این ماده‌ی غذایی عبارت است از:
حجم دادن به مدفوع
جذب مایعاتی که ممکن است حاوی مواد سمی باشند
تسکین درد و کرامپ (انقباضات غیر ارادی و دردناک)، به دلیل داشتن منیزیم و پتاسیم فراوان
فردی که دچار استفراغ یا اسهال شده می‌تواند نصف فنجان برنج ساده را که خوب پخته شده به تدریج میل کند. برای خوردن برنج بهتر است دست کم چند ساعتی از آخرین استفراغ خود صبر کنید. اگر دچار اسهال شده اید تا زمان رفع مشکل می‌توانید مصرف برنج را به مدت ۲۴ الی ۴۸ ساعت ادامه دهید.
۲۰- آب نارگیل
آب نارگیل حاوی مقادیر زیادی پتاسیم و منیزیم است. این مواد مغذی به کاهش درد، گرفتگی‌های عضلانی و کرامپ (انقباضات غیر ارادی و دردناک) کمک می‌کندن.
آب نارگیل برای تأمین آب بدن مفید است و از نوشیدنی‌های ورزشی گزینه‌ی بهتری محسوب می‌شود، چون کالری، قند و اسیدیته‌ی کمی دارد.
نوشیدن تدریجی حداکثر ۲ لیوان آب نارگیل به صورت هر ۴ تا ۶ ساعت می‌تواند دل درد را رفع کند.
۲۱- موز
موز حاوی ویتامین B۶، پتاسیم و فولات است. این مواد مغذی می‌توانند به تسکین کرامپ (انقباضات غیر ارادی و دردناک)، درد و گرفتگی‌های عضلانی کمک کنند. موز می‌تواند به مدفوع شل حجم دهد و به این ترتیب اسهال را برطرف کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
مشکلات گوارشی و سوء هاضمه معمولاً مشکل جدی و نگران کننده‌ای نیستند. در اغلب موارد این مشکلات بعد از چند ساعت برطرف می‌شوند. از آنجایی که افراد مسن و کودکان بسیار سریع‌تر می‌توانند آب بدن خود را از دست دهند، در صورتی که اسهال و استفراغ آن‌ها بیشتر از یک روز طول بکشد، این افراد باید مورد رسیدگی پزشکی قرار بگیرند.
افرادی که دچار مشکلات گوارشی شدید، مکرر یا دائمی هستند باید به پزشک مراجعه کنند. در صورت داشتن این نشانه‌ها هم بهتر است کمک پزشکی بگیرید:
اسهال یا استفراغ مکرر یا غیر قابل کنترل
یبوست مزمن
تب
خونی بدون اسهال یا استفراغ
ناتوانی در دفع گاز شکم
سرگیجه یا غش و ضعف
احساس درد در بازو
کاهش وزن ناخواسته
ظاهر شدن یک برآمدگی در ناحیه‌ی شکم یا معده
سخت شدن بلع
داشتن سابقه‌ی کم خونی ناشی از فقر آهن یا بیماری‌های مرتبط
احساس درد هنگام ادرار کردن
منبع: روزیاتو
