به گزارش «شیعه نیوز»، نیمه شعبان از اهمیت ویژه ای نزد شیعیان برخوردار است و شاید عمده دلیل آن سالروز میلاد حضرت ولیعصر منجی عالم بشریت باشد همچنین در روایات و منابع مختلف دینی، شب نیمه شعبان را همپای شب قدر دانسته اند.
به دلیل اهمیت این شب از یکسو و عدم امکان برگزاری جشن در این شب پرسرور به دلیل شیوع کرونا در کشور و بسته بودن اماکن زیارتی و مذهبی بویژه مسجد جمکران، اعمال وارده برای این شب را می توان به صورت فرادی و در منزل انجام داد و افراد خانواده بویژه جوانان را نیز به انجام این اعمال تشویق کرد.
در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است که از امام باقر(ع) در مورد فضیلت نیمه شعبان سئوال شد، ایشان فرمودند:
«این شب پس از شب قدر برترین شب‌هاست. در این شب خدا فضل خود را بر بندگان سرازیر می‌کند و آنان را به بخشش و کرم خویش می‌آمرزد، پس در تقرّب جستن به‌سوی خدای تعالی در آن بکوشید که آن شبی است که خدا به ذات مقدّس خود سوگند یاد کرده که سائلی را از درگاه خویش با دست خالی بازنگرداند، مادام که انجام معصیتی را درخواست نکند؛ و شب نیمه شعبان شبی است که حق‌تعالی آن را برای ما قرار داد و در عوض شب قدر که آن را مخصوص پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود، پس در دعا و ثنا بر خدای تعالی کوشش کنید… تا آخر خبر».
امام زمان (عج) سحرگاه ۱۵ شعبان در سال ۲۵۵ هجری قمری در سامرای کنونی متولد شد.
اما برای این شب چند عمل وارد است:
اوّل: غسل کردن که باعث تخفیف گناهان است.
دوّم: شب‌زنده‌داری به نماز و دعا و استغفار، چنان‌که امام زین‌العابدین(علیه‌السلام) انجام می‌دادند و در روایت آمده: هرکه این شب را به رازونیاز و عبادت بپردازد دل او نمیرد در روزی که دل‌ها بمیرند.
سوّم: زیارت امام حسین(علیه‌السلام) که افضل اعمال این شب است و باعث آمرزش گناهان است و هرکه میل دارد تا ارواح ۱۲۴۰۰۰ پیامبر با او دست آشنایی دهند، در این شب، امام حسین(علیه‌السلام) را زیارت کند.
کم‌ترین حدّ زیارت آن حضرت آن است که بر بالای بامی برآید و به جانب راست و چپ نظر کند، سپس سر به جانب آسمان برآرد و با این کلمات حضرت را زیارت کند:
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَبا عَبْدِاللّٰه ، السَّلامُ عَلَیْکَ وَرَحْمَهُ اللّٰه وَبَرَکاتُهُ.
درود بر تو ای اباعبدالله، درود و رحمت و برکات خدا بر تو.
و هرکس در هر کجا که باشد و در هر زمان آن حضرت را به این شیوه زیارت کند، امید است که پاداش حجّ و عمره برای او نوشته شود.
چهارم: خواندن دعایی که شیخ و سید نقل کرده‌اند و به منزله زیارت امام زمان (صلوات‌الله‌علیه) است:
اللّٰهُمَّ بِحَقِّ لَیْلَتِنا هٰذِهِ وَمَوْلُودِها وَحُجَّتِکَ وَمَوْعُودِهَا ، الَّتِى قَرَنْتَ إِلىٰ فَضْلِها فَضْلاً ، فَتَمَّتْ کَلِمَتُکَ صِدْقاً وَعَدْلاً ، لَامُبَدِّلَ لِکَلِماتِکَ ، وَلَا مُعَقِّبَ لِآیاتِکَ ، نُورُکَ الْمُتَأَ لِّقُ ، وَضِیاؤُکَ الْمُشْرِقُ ، وَالْعَلَمُ النُّورُ فِى طَخْیاءِ الدَّیْجُورِ ، الْغائِبُ الْمَسْتُورُ جَلَّ مَوْلِدُهُ ، وَکَرُمَ مَحْتِدُهُ ، وَالْمَلائِکَهُ شُهَّدُهُ ، وَاللّٰهُ ناصِرُهُ وَمُؤَیِّدُهُ ، إِذا آنَ مِیعادُهُ ، وَالْمَلائِکَهُ أَمْدادُهُ ، سَیْفُ اللّٰهِ الَّذِى لَا یَنْبُو ، وَنُورُهُ الَّذِى لَایَخْبُو ، وَذُو الْحِلْمِ الَّذِى لَایَصْبُو ، مَدارُ الدَّهْرِ ، وَنَوامِیسُ الْعَصْرِ ، وَوُلاهُ الْأَمْرِ ، وَالْمُنَزَّلُ عَلَیْهِمْ مَا یَتَنَزَّلُ فِى لَیْلَهِ الْقَدْرِ، وَأَصْحابُ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ ، تَراجِمَهُ وَحْیِهِ ، وَوُلاهُ أَمْرِهِ وَنَهْیِهِ؛
خدایا به‌حق این شب و مولود در آن و به‌حق حجّتت و موعود او که به فضیلتش فضیلت دیگری را قرین ساختی، پس کامل شد کلمه‌ات به راستی و عدالت، برای کلماتت دگرگون سازی نیست و برای آیاتت پس زننده‌ای نمی‌باشد، نور درخشانت و پرتو فروزانت و نشانه روشنت در شب تاریک، آن غایب پوشیده از نظر که عظیم بوده ولادتش و شریف است اصل و نسبش، فرشتگان گواه اویند و خدا یاور و تأیید کننده‌اش، آنگاه که وعده ظهورش در رسد و فرشتگان مددکاران اویند، شمشیر خداست که کند نشود و نور حق است که خاموش نگردد و با بردباری است که کاری بی‌منطق انجام ندهد، مدار روزگار است. [پدرانش] نوامیس عصر و متولّیان حکومت حق‌اند، نازل شده بر آنان آنچه در شب قدر نازل می‌شود، اصحاب حشر و نشرند و مفسّران وحی خدا و والیان امر و نهی حق؛
اللّٰهُمَّ فَصَلِّ عَلَىٰ خاتِمِهِمْ وَقائِمِهِمُ الْمَسْتُورِ عَنْ عَوالِمِهِمْ . اللّٰهُمَّ وَأَدْرِکْ بِنا أَیَّامَهُ وَظُهُورَهُ وَقِیامَهُ ، وَاجْعَلْنا مِنْ أَنْصارِهِ ، وَاقْرِنْ ثارَنا بِثارِهِ ، وَاکْتُبْنا فِى أَعْوانِهِ وَخُلَصائِهِ ، وَأَحْیِنا فِى دَوْلَتِهِ ناعِمِینَ ، وَبِصُحْبَتِهِ غانِمِینَ ، وَبِحَقِّهِ قائِمِینَ ، وَمِنَ السُّوءِ سالِمِینَ ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِینَ ، وَصَلَواتُهُ عَلَىٰ سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیِّینَ وَالْمُرْسَلِینَ وَعَلَىٰ أَهْلِ بَیْتِهِ الصَّادِقِینَ وَعِتْرَتِهِ النَّاطِقِینَ ، وَالْعَنْ جَمِیعَ الظَّالِمِینَ ، وَاحْکُمْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُمْ یَا أَحْکَمَ الْحاکِمِینَ.
خدایا! بر خاتم و قائمشان که پوشیده از عوالم ایشان است درود فرست. خدایا! ما را به درک ایام او و ظهور و قیامش نائل فرما و از یارانش قرارمان ده و خون‌خواهی ما را به خون‌خواهی او قرین کن و ما را در شمار یاران و دلدادگانش ثبت فرما و در دولتش شاد و خرّم زنده بدار و از هم‌نشینی‌اش بهره‌مند ساز و برپادارنده حقش قرارمان ده و از بدی‌ها به سلامت بدار، ای مهربان‌ترین مهربانان و سپاس خدای را پروردگار عالمیان و درودهای بی‌پایان خدا بر آقایمان محمّد خاتم پیامبران و رسولان و بر اهل‌بیت راست‌گو و خاندان حق‌گویش باد و خدا لعنت فرست بر همه ستمکاران و بین ما و بین آنان داوری کن، ای داورترین داوران.
پنجم: شیخ از اسماعیل بن فضیل هاشمی روایت کرده که گفت: حضرت صادق(علیه‌السلام) این دعا را به من تعلیم داد که آن را در شب نیمه شعبان بخوانم:
اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ الْعَلِىُّ الْعَظِیمُ الْخالِقُ الرَّازِقُ الْمُحْیِى الْمُمِیتُ الْبَدِىءُ الْبَدِیعُ ، لَکَ الْجَلالُ ، وَلَکَ الْفَضْلُ ، وَلَکَ الْحَمْدُ ، وَلَکَ الْمَنُّ ، وَلَکَ الْجُودُ ، وَلَکَ الْکَرَمُ ، وَلَکَ الْأَمْرُ ، وَلَکَ الْمَجْدُ ، وَلَکَ الشُّکْرُ ، وَحْدَکَ لا شَرِیکَ لَکَ ، یَا واحِدُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِى وَارْحَمْنِى وَاکْفِنِى مَا أَهَمَّنِى وَاقْضِ دَیْنِى ، وَوَسِّعْ عَلَىَّ فِى رِزْقِى ، فَإِنَّکَ فِى هٰذِهِ اللَّیْلَهِ کُلَّ أَمْرٍ حَکِیمٍ تَفْرُقُ ، وَمَنْ تَشاءُ مِنْ خَلْقِکَ تَرْزُقُ ، فَارْزُقْنِى وَأَنْتَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ ، فَإِنَّکَ قُلْتَ وَأَنْتَ خَیْرُ الْقائِلِینَ النَّاطِقِینَ : ﴿وَ سْئَلُوا اللّٰهَ مِنْ فَضْلِهِ﴾ فَمِنْ فَضْلِکَ أَسْأَلُ ، وَ إِیَّاکَ قَصَدْتُ ، وَابْنَ نَبِیِّکَ اعْتَمَدْتُ ، وَلَکَ رَجَوْتُ ، فَارْحَمْنِى یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
خدایا، تویی زنده، به خود پاینده، برتر، بزرگ، آفریننده روزی‌بخش، زندگی‌بخش، میراننده، آغاز کننده، پدیدآورنده، بزرگی توراست، برتری توراست، سپاس از آن توست، نعمت و جود، کرم و فرمان، بزرگواری و شکر تنها توراست، یگانه‌ای، شریکی برای تو نیست، ای یگانه، ای یکتا، ای مقصود خلق، ای آن‌که نزاده و زاده نشده و برایش همتایی نبود، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا بیامرز و به من رحمت آر و نیازهای مهم مرا کفایت فرما، بدهکاری‌ام را ادا کن، روزی‌ام را وسعت ده، به‌درستی که تو در این شب هر کار استواری را مقدّر می‌کنی و هرکه از خلق خود را بخواهی روزی می‌دهی، پس مرا روزی ده که تو بهترین روزی دهندگانی، تو گفتی و تو بهترین گوینده و سخنگویی: «از فضل خدا بخواهید» بنابراین از فضلت می‌خواهم و تو را قصد کردم و به فرزند پیامبرت اعتماد نمودم و به تو امید بستم، بر من رحم کن، ای مهربان‌ترین مهربانان.
ششم: دعایی را بخواند که حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در این شب می‌خواندند:
اللّٰهُمَّ اقْسِمْ لَنا مِنْ خَشْیَتِکَ مَا یَحُولُ بَیْنَنا وَبَیْنَ مَعْصِیَتِکَ ، وَمِنْ طاعَتِکَ مَا تُبَلِّغُنا بِهِ رِضْوانَکَ ، وَمِنَ الْیَقِینِ مَا یَهُونُ عَلَیْنا بِهِ مُصِیباتُ الدُّنْیا . اللّٰهُمَّ أَمْتِعْنا بِأَسْماعِنا وَأَبْصارِنا وَقُوَّتِنا مَا أَحْیَیْتَنا وَاجْعَلْهُ الْوارِثَ مِنَّا ، وَاجْعَلْ ثارَنا عَلَىٰ مَنْ ظَلَمَنا ، وَانْصُرْنا عَلَىٰ مَنْ عادانا ، وَلَا تَجْعَلْ مُصِیبَتَنا فِى دِینِنا ، وَلَا تَجْعَلِ الدُّنْیا أَکْبَرَ هَمِّنا وَلَا مَبْلَغَ عِلْمِنا ، وَلَا تُسَلِّطْ عَلَیْنا مَنْ لَایَرْحَمُنا ، بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
خدایا، از خشیتت چنان نصیب ما کن که بین ما و نافرمانی تو حائل شود و از طاعتت آنچه ما را به خشنودی‌ات برساند و از یقین به قدری که گرفتاری‌های دنیا را بر ما آسان سازد، خدایا ما را به گوش‌هایمان و دیدگانمان و نیرویمان تا گاهی که ما را زنده می‌داری بهره‌مند گردان و آن را وارث ما قرار بده و انتقام ما را بر عهده کسی قرار ده که بر ما ستم روا داشته و ما را بر کسی که با ما دشمنی ورزیده یاری ده و مصیبت ما را در دین ما قرار نده و دنیا را بزرگ‌ترین اندیشه و نهایت دانش ما قرار مده و آن را که به ما رحم نمی‌کند بر ما چیره مکن، به مهربانی‌ات ای مهربان‌ترین مهربانان.
این دعا، دعای جامع و کاملی است که خواندن آن در اوقات دیگر هم مغتنم است و از کتاب «غوالی اللئالی» چنین روایت شده: که حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) همواره این دعا را می‌خواندند.
هفتم: بخواند «صلوات هر روز» را که هنگام زوال [هنگام ظهر شرعی] می‌خواند:
اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَهِ النُّبُوَّهِ ، وَمَوضِعِ الرِّسالَهِ ، وَمُخْتَلَفِ الْمَلائِکَهِ…
هشتم: «دعای کمیل» را بخواند که ورودش در این شب است.
نهم: هریک از ذکرهای «سُبْحانَ اللّٰه» و «الحَمْدُ للّٰه» و «اللّٰه أَکْبَر» و «لَا إِلٰهَ إلَّااللّٰه» را «صد مرتبه» بگوید تا خدا تعالی همه گناهان گذشته او را بیامرزد و حاجت‌های دنیا و آخرت او را برآورد.
دهم: شیخ طوسی در کتاب «مصباح» از ابو یحیی در ضمن خبری در فضیلت شب نیمه شعبان روایت کرده است که گفت: به مولای خود امام صادق(علیه‌السلام) گفتم: بهترین دعاها در این شب کدام است؟ فرمود: هرگاه نماز عشا را بجا آوردی، دو رکعت نماز به این ترتیب بخوان:
در رکعت اول سوره «حمد» و سوره «کافرون» و در رکعت دوم سوره «حمد» و سوره «توحید» و چون سلام دادی، بگو «سُبْحانَ اللّٰهِ»، «سی‌وسه» مرتبه و «الْحَمْدُ لِلّٰهِ»، «سی‌وسه» مرتبه و «اللّٰهُ أَکْبَرُ»، «سی‌وچهار» مرتبه؛ سپس بگو:
یَا مَنْ إِلَیْهِ مَلْجَأُ الْعِبادِ فِى الْمُهِمَّاتِ ، وَ إِلَیْهِ یَفْزَعُ الْخَلْقُ فِى الْمُلِمّاتِ ، یَا عالِمَ الْجَهْرِ وَالْخَفِیّاتِ ، یَا مَنْ لَاتَخْفىٰ عَلَیْهِ خَواطِرُ الْأَوْهامِ وَتَصَرُّفُ الْخَطَراتِ ، یَا رَبَّ الْخَلائِقِ وَالْبَرِیَّاتِ ، یَا مَنْ بِیَدِهِ مَلَکُوتُ الْأَرَضِینَ وَالسَّماواتِ ، أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ ، أَمُتُّ إِلَیْکَ بِلا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ ، فَیا لا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ اجْعَلْنِى فِى هٰذِهِ اللَّیْلَهِ مِمَّنْ نَظَرْتَ إِلَیْهِ فَرَحِمْتَهُ ، وَسَمِعْتَ دُعاءَهُ فَأَجَبْتَهُ ، وَعَلِمْتَ اسْتِقالَتَهُ فَأَقَلْتَهُ ، وَتَجاوَزْتَ عَنْ سالِفِ خَطِیئَتِهِ وَعَظِیمِ جَرِیرَتِهِ ، فَقَدِ اسْتَجَرْتُ بِکَ مِنْ ذُنُوبِى ، وَلَجَأْتُ إِلَیْکَ فِى سَتْرِ عُیُوبِى .
ای آن‌که پناه بندگان در سختی‌ها به‌سوی اوست و بندگان در رخدادهای ناگوار به‌سوی او پناه می‌برند، ای دانای آشکار و نهان، ای آن‌که خیالات وَهم و فکر و آنچه را اوهام در نظر می‌آورد بر او پنهان نمی‌ماند، ای پروردگار خلایق و آفریده‌ها، ای آن‌که ملکوت زمین‌ها و آسمان‌ها به دست اوست، تویی خدا، معبودی جز تو نیست، به اینکه معبودی جز تو نیست توسّل می‌جویم، پس ای آن‌که معبودی جز تو نیست، مرا در این شب از کسانی قرار ده که به ایشان نظر کردی و به آنان رحم نمودی و دعایشان را شنیدی، پس اجابت کردی و درخواست گذشت از گناهشان را دانستی، پس ایشان را آمرزیدی و از خطای گذشته و گناه بزرگشان درگذشتی، به تحقیق از گناهانم به تو پناه آوردم و برای پرده‌پوشی عیب‌هایم به تو پناهنده شدم،
اللّٰهُمَّ فَجُدْ عَلَىَّ بِکَرَمِکَ وَفَضْلِکَ ، وَاحْطُطْ خَطایاىَ بِحِلْمِکَ وَعَفْوِکَ، وَتَغَمَّدْنِى فِى هٰذِهِ اللَّیْلَهِ بِسابِغِ کَرامَتِکَ ، وَاجْعَلْنِى فِیها مِنْ أَوْلِیائِکَ الَّذِینَ اجْتَبَیْتَهُمْ لِطاعَتِکَ ، وَاخْتَرْتَهُمْ لِعِبادَتِکَ ، وَجَعَلْتَهُمْ خالِصَتَکَ وَصِفْوَتَکَ؛
خدایا! با کرم و فضلت بر من ببخش و به بردباری و گذشت، خطاهایم را بریز و مرا در این شب با کرامت کاملت فرو پوشان و از اولیایت که برای طاعتت برگزیدی و برای عبادتت اختیار کردی و خالص و برگزیده درگاهت نمودی قرار ده؛
اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِى مِمَّنْ سَعَدَ جَدُّهُ ، وَتَوَفَّرَ مِنَ الْخَیْراتِ حَظُّهُ ، وَاجْعَلْنِى مِمَّنْ سَلِمَ فَنَعِمَ ، وَفازَ فَغَنِمَ ، وَاکْفِنِى شَرَّ مَا أَسْلَفْتُ ، وَاعْصِمْنِى مِنَ الازْدِیادِ فِى مَعْصِیَتِکَ ، وَحَبِّبْ إِلَىَّ طاعَتَکَ وَمَا یُقَرِّبُنِى مِنْکَ وَیُزْلِفُنِى عِنْدَکَ .
خدایا! مرا از کسانی که کوشششان قرین سعادت شد و بهره‌شان از خیرات کامل گشت قرار ده و نیز مرا از کسانی قرار ده که سلامت یافتند و نعمت‌پذیر و رستگار گشته، پس بهره بردند و مرا از گزند آنچه پشت سر گذاردم کفایت فرما و از زیاده‌روی در معصیتت نگاه دار، طاعتت و هر آنچه مرا به تو نزدیک می‌سازد و مقرّب درگاهت می‌نماید محبوب من قرار ده،
سَیِّدِى إِلَیْکَ یَلْجَأُ الْهارِبُ، وَمِنْکَ یَلْتَمِسُ الطَّالِبُ ، وَعَلَىٰ کَرَمِکَ یُعَوِّلُ الْمُسْتَقِیلُ التَّائِبُ ، أَدَّبْتَ عِبادَکَ بِالتَّکَرُّمِ وَأَنْتَ أَکْرَمُ الْأَکْرَمِینَ ، وَأَمَرْتَ بِالْعَفْوِ عِبادَکَ وَأَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ .
سرورم، هر فراری به تو پناه می‌آورد و هر جوینده به تو التماس می‌کند و هر عذرخواه توبه‌کار بر کرم تو تکیه می‌زند، بندگانت را با احترام گذاردن به آنان ادب کردی و تو کریم‌ترین کریمانی و بندگانت را دستور به گذشت دادی و تویی آمرزنده مهربان.
اللّٰهُمَّ فَلا تَحْرِمْنِى مَا رَجَوْتُ مِنْ کَرَمِکَ ، وَلا تُؤْیِسْنِى مِنْ سابِغِ نِعَمِکَ ، وَلَا تُخَیِّبْنِى مِنْ جَزِیلِ قِسَمِکَ فِى هٰذِهِ اللَّیْلَهِ لِأَهْلِ طاعَتِکَ ، وَاجْعَلْنِى فِى جُنَّهٍ مِنْ شِرارِ بَرِیَّتِکَ ،
خدایا! مرا نسبت به آنچه از کرمت امیدوارم بی‌بهره مکن و از نعمت‌های کاملت ناامید مساز و از بهره فراوانت که در این شب برای اهل طاعتت مقرّر نموده‌ای بی‌نصیب مکن و مرا از شرار مخلوقاتت در سپر استواری قرار ده،
رَبِّ إِنْ لَمْ أَکُنْ مِنْ أَهْلِ ذٰلِکَ فَأَنْتَ أَهْلُ الْکَرَمِ وَالْعَفْوِ وَالْمَغْفِرَهِ؛ وَجُدْ عَلَىَّ بِما أَنْتَ أَهْلُهُ لَابِما أَسْتَحِقُّهُ ، فَقَدْ حَسُنَ ظَنِّى بِکَ ، وَتَحَقَّقَ رَجائِى لَکَ ، وَعَلِقَتْ نَفْسِى بِکَرَمِکَ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ ، وَأَکْرَمُ الْأَکْرَمِینَ .
پرودگارا! هرچند سزاوار آن همه عنایت نباشم، ولی تو اهل کرم و گذشت و آمرزشی؛ بر من چنان‌که شایسته آنی مرحمت فرما، نه چنان‌که سزاوار آنم، زیرا گمانم به تو نیکو است و امیدم به تو برجا و به کرمت آویخته‌ام، پس تو مهربان‌ترین مهربانانی و کریم‌ترین کریمانی،
اللّٰهُمَّ وَاخْصُصْنِى مِنْ کَرَمِکَ بِجَزِیلِ قِسَمِکَ ، وَأَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ ، وَاغْفِرْ لِىَ الذَّنْبَ الَّذِى یَحْبِسُ عَلَىَّ الْخُلُقَ ، وَیُضَیِّقُ عَلَىَّ الرِّزْقَ حَتَّىٰ أَقُومَ بِصالِحِ رِضاکَ ، وَأَنْعَمَ بِجَزِیلِ عَطائِکَ ، وَأَسْعَدَ بِسابِغِ نَعْمائِکَ ، فَقَدْ لُذْتُ بِحَرَمِکَ ، وَتَعَرَّضْتُ لِکَرَمِکَ ، وَاسْتَعَذْتُ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ ، وَبِحِلْمِکَ مِنْ غَضَبِکَ ، فَجُدْ بِما سَأَلْتُکَ ، وَأَنِلْ مَا الْتَمَسْتُ مِنْکَ ، أَسْأَلُکَ بِکَ لَابِشَىْءٍ هُوَ أَعْظَمُ مِنْکَ.
خدایا! خاص گردان مرا از روی کرمت به فراوانی روزی و پناه می‌آورم به عفوت از عقابت و بیامرز بر من گناهی را که زشت‌خویی آورد و روزی را بر من تنگ می‌کند تا به خشنودی درخورت بپا خیزم و به فراوانی عطایت متنعم شوم و به نعمت‌های کاملت خوشبخت گردم، هرآینه به آستانت پناه آوردم و متعرّض کرمت شدم و به عفوت از مجازاتت و به بردباری‌ات از خشمت پناه بردم، پس ببخش مرا آنچه از تو درخواست نمودم و به من برسان آنچه را از تو خواهش کردم، از تو می‌خواهم به‌حق خودت نه به چیزی که بزرگ‌تر از تو باشد که چیزی بزرگ‌تر از تو نیست.
آنگاه به سجده می‌روی و می‌گویی: «یا ربّ: پرودگارا» «بیست مرتبه»، «یا اللّه: خدایا» «هفت مرتبه»، «لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّهَ إِلّا بِاللّٰهِ: جنبش و نیرویى جز به خدا نیست» «هفت مرتبه»، «مَا شاءَ اللّٰهُ: خواست، خواست خدا است» «ده مرتبه»، «لَاقُوَّهَ إِلّا بِاللّٰهِ: نیرویى جز به خدا نیست» «ده مرتبه»؛ پس صلوات می‌فرستی بر پیامبر و آل او(علیهم‌السلام) و از خدا حاجت خود را می‌خواهی،
پس سوگند به خدا که اگر در پی این عمل، به عدد قطرات باران حاجت بخواهی هرآینه خدا(عزّوجلّ) به کرم فراگیر و فضل بزرگش، آن حاجات را به تو می‌رساند.
یازدهم:
شیخ طوسی و کفعمی فرموده‌اند: که در این شب این دعا را بخواند:
إِلٰهِى تَعَرَّضَ لَکَ فِى هٰذَا اللَّیْلِ الْمُتَعَرِّضُونَ ، وَقَصَدَکَ الْقاصِدُونَ ، وَأَمَّلَ فَضْلَکَ وَمَعْرُوفَکَ الطّالِبُونَ ، وَلَکَ فِى هٰذَا اللَّیْلِ نَفَحاتٌ وَجَوائِزُ وَعَطایا وَمَواهِبُ تَمُنُّ بِها عَلَىٰ مَنْ تَشاءُ مِنْ عِبادِکَ ، وَتَمْنَعُها مَنْ لَمْ تَسْبِقْ لَهُ الْعِنایَهُ مِنْکَ ، وَها أَنَا ذا عُبَیْدُکَ الْفَقِیرُ إِلَیْکَ الْمُؤَمِّلُ فَضْلَکَ وَمَعْرُوفَکَ ، فَإِنْ کُنْتَ یَا مَوْلاىَ تَفَضَّلْتَ فِى هٰذِهِ اللَّیْلَهِ عَلَىٰ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ وَعُدْتَ عَلَیْهِ بِعائِدَهٍ مِنْ عَطْفِکَ فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ الْخَیِّرِینَ الْفاضِلِینَ ، وَجُدْ عَلَىَّ بِطَوْلِکَ وَمَعْرُوفِکَ یَا رَبَّ الْعالَمِینَ ، وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیِّینَ وَآلِهِ الطَّاهِرِینَ وَسَلَّمَ تَسْلِیماً إِنَّ اللّٰهَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ . اللّٰهُمَّ إِنِّى أَدْعُوکَ کَما أَمَرْتَ فَاسْتَجِبْ لِى کَما وَعَدْتَ إِنَّکَ لَاتُخْلِفُ الْمِیعادَ.
الهی، در این شب روی آوردند به‌سوی تو روی آورندگان و قصد تو نمودند قصدکنندگان و فضل و احسانت را آرزو کردند جویندگان، از جانب تو در این شب نسیم‌های رحمت و هدایا و عطاها و مواهبی است که به هرکس از بندگانت بخواهی تفضّل می‌کنی و از هرکس که پیشینه عنایتت شامل حال او نگشته باز می‌داری، هم‌اینک من این بنده کوچک تو، نیازمند به تو، احسان و نیکی‌ات را آرزومندم، چنانچه ای مولای من در جایگاهی که در این شب بر یکی از بندگانت احسان نمودی و بر او جایزه‌ای عطا کردی، پس بر محمّد و خاندان محمّد که پاکان و پاکیزگان و نیکوکاران و برترینند درود فرست و از نعمت و نیکی‌ات بر من ببخش ای پروردگار جهانیان و درود خدا و سلام بسیار بر محمّد خاتم پیامبران و خاندان پاکش باد، به‌درستی که خدا ستوده و بزرگوار است. خدایا! تو را می‌خوانم آن‌چنان‌که فرمان دادی، پس دعایم را به اجابت برسان همانطورکه وعده فرمودی که تو هرگز از وعده خویش تخلّف نکنی.
و این دعایى است که در سحرها در پى «نماز شفع» خوانده می‌شود.
دوازدهم: بعد از هر دو رکعت از نماز شب و شفع و بعد از دعاهای وتر، «دعایی» را که شیخ طوسی و سید ابن طاووس نقل کرده‌اند بخواند.
سیزدهم: سجده‌ها و دعاهایی را که از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت شده بجا آورد. از جمله روایتی است که شیخ از حمّاد بن عیسی از ابان بن تغلب روایت کرده که گفت: امام صادق(علیه‌السلام) فرمودند:
شب نیمه شعبانی فرا رسید، رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در آن شب در منزل عایشه بود، چون شب به نیمه رسید از بستر خود برای عبادت برخاست، هنگامی‌که عایشه بیدار شد، دریافت که پیامبر از خوابگاه خویش بیرون رفته، وی را همچون اغلب زنان وسوسه گرفت، گمان کرد آن حضرت نزد همسر دیگری از همسرانش رفته؛ از جای برخاست و چادرش را بر خود پیچید و سوگند به خدا که چادر او از ابریشم و کتان نبود، تارش از مو و پودش از کرک شتر مایه داشت، حجره به حجره در حجره‌های زنان رسول خدا جستجو می‌کرد، در این میان که در جستجوی آن حضرت بود، ناگهان نگاهش به رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) افتاد که مانند جامه‌ای بر زمین چسبیده و در حال سجده است، به نزدیک آن حضرت رفت، شنید در سجده‌اش چنین می‌گوید:
سَجَدَ لَکَ سَوادِی وَخَیالِی ، وَ آمَنَ بِکَ فُؤادِی ، هٰذِهِ یَدایَ وَمَا جَنَیْتُهُ عَلَىٰ نَفْسِی ، یَا عَظِیمُ تُرْجىٰ لِکُلِّ عَظِیمٍ اغْفِرْ لِیَ الْعَظِیمَ فَإِنَّهُ لَایَغْفِرُ الذَّنْبَ الْعَظِیمَ إِلّا الرَّبُّ الْعَظِیمُ.
همه هستی و اندیشه‌ام برایت سجده کرد و دلم به تو ایمان آورد، این است دستانم و آنچه بر خود جنایت کردم ای بزرگی که برای هر کار بزرگی به او امید است، از من گناه بزرگ را بیامرز، زیرا گناه بزرگ را جز پروردگار بزرگ نمی‌آمرزد.
سپس سر مبارک خویش را از سجده برداشت و دوباره به سجده برگشت، عایشه شنید که آن حضرت می‌گوید:
أَعُوذُ بِنُورِ وَجْهِکَ الَّذِی أَضاءَتْ لَهُ السَّماواتُ وَالْأَرَضُونَ ، وَانْکَشَفَتْ لَهُ الظُّلُماتُ ، وَصَلَحَ عَلَیْهِ أَمْرُ الْأَوَّلِینَ وَالْآخِرِینَ مِنْ فُجْأَهِ نَقِمَتِکَ ، وَمِنْ تَحْوِیلِ عافِیَتِکَ ، وَمِنْ زَوالِ نِعْمَتِکَ . اللّٰهُمَّ ارْزُقْنِی قَلْباً تَقِیّاً نَقِیّاً وَمِنَ الشِّرْکِ بَرِیئاً لَاکافِراً وَلَا شَقِیّاً.
پناه می‌آورم به نور جلوه‌ات که آسمان‌ها و زمین‌ها بر آن روشن شد و تاریکی‌ها با آن برطرف گشت و با آن کار گذشتگان و آیندگان اصلاح شد، از فرا رسیدن عذاب نابهنگامت و از دگرگونی عافیتت و از زایل شدن نعمتت. خدایا! دل باتقوا و صفا یافته و بیزار از شرک، نه کافر و بدبخت، روزی من گردان.
سپس دو طرف روى خود را بر خاک نهاد و گفت:
عَفَّرْتُ وَجْهِی فِی التُّرابِ وَحُقَّ لِی أَنْ أَسْجُدَ لَکَ.
روی خویش را به خاک ساییدم و مرا سزاست که تو را سجده کنم.
آنگاه که رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) خواست به اطاق برگردد، عایشه با شتاب به جانب بستر خویش رفت و هنگامی‌که رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به خوابگاه خویش آمد، شنید که عایشه بلند نفس می‌زند؛ فرمود: این نفس بلند زدن چیست؟ آیا ندانستی که امشب چه شبی است؟ این شب نیمه شعبان است که در آن روزی‌ها قسمت می‌شود و زمان مرگ اشخاص ثبت می‌گردد و نام کسانی‌که باید به حج بروند نوشته می‌شود، به‌درستی که خدای تعالی می‌آمرزد از میان خلق خود بیش از عدد موهای بُزهای قبیله کلب را و در این شب خدای تعالی فرشتگان را از عالم بالا به‌سوی مکه در زمین می‌فرستد.
چهاردهم: نماز «جناب جعفر طیار» را بجا آورد، چنان‌که شیخ از امام رضا(علیه‌السلام) روایت کرده.
پانزدهم: نمازهای این شب را بجا آورد که بسیار است، از جمله نمازی است که ابویحیی صنعانی از امام باقر و امام صادق(علیهماالسلام) روایت کرده و همچنین سی نفر از کسانی که مورد اطمینان و اعتماد هستند از آن دو بزرگوار روایت کرده‌اند: که هرگاه شب نیمه شعبان فرا رسید چهار رکعت نماز بجا آور به این ترتیب که در هر رکعت سوره «حمد» و پس از آن «صد مرتبه» سوره «توحید» را بخوان و چون فارغ شدی بگو:
اللّٰهُمَّ إِنِّى إِلَیْکَ فَقِیرٌ ، وَمِنْ عَذابِکَ خائِفٌ مُسْتَجِیرٌ . اللّٰهُمَّ لَاتُبَدِّلِ اسْمِى ،وَلَا تُغَیِّرْ جِسْمِى ، وَلَا تَجْهَدْ بَلائِى ، وَلَا تُشْمِتْ بِى أَعْدائِى ، أَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عِقابِکَ ، وَأَعُوذُ بِرَحْمَتِکَ مِنْ عَذابِکَ ، وَأَعُوذُ بِرِضاکَ مِنْ سَخَطِکَ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْکَ ، جَلَّ ثَناؤُکَ أَنْتَ کَما أَثْنَیْتَ عَلَىٰ نَفْسِکَ وَفَوْقَ مَا یَقُولُ الْقائِلُونَ.
خدایا! نیازمند به توأم و از عذابت بیمناک و به تو پناهنده‌ام، خدایا! نامم را از گروه بندگان به گروهی دیگر تبدیل مکن، جسمم را تغییر مده، آزمونم را سخت مکن، دشمن‌شادم مساز، پناه می‌آورم به عفوت از مجازاتت و به رحمتت از عذابت و به خشنودی‌ات از خشمت و به تو از تو، ثنایت بس بزرگ است، تو چنانی که خود بر خویش ثنا کردی و برتر از آنچه گویندگان گویند.
و بدان که برای خواندن «صد رکعت» نماز در این شب به این ترتیب که: در هر رکعت سوره «حمد» «یک مرتبه» و سوره
«توحید» «ده مرتبه»، فضیلت بسیار وارد شده؛ و در اعمال ماه رجب دستورالعمل «شش رکعت» نماز در این شب با سوره‌های «حمد» و «یس» و «تَبارَک» و سوره «توحید» گذشت.
