شیعه نیوز:
پرسش
با توجه به روایات زیر، «نسل» را توضیح دهید. 1. «روى مُنذِر بن جَیفَر عن یحیى بن طلحة النَهدی قال: قال لنا أبو عبد الله( علیه السلام ) سِیرُوا وَ انْسَلُّوا فَإِنَّهُ أَخَفُّ عَلَیْکُم». 2. «رُوِیَ أَنَّ قَوْماً مُشَاةً أَدْرَکَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فَشَکَوْا إِلَیْهِ شِدَّةَ الْمَشْیِ فَقَالَ لَهُمُ اسْتَعِینُوا بِالنَّسْل». 3. «عن ابن مَحبوب عن هشام بن سالم عن أبی عبد الله( علیه السلام ) قال: جَاءَتِ الْمُشَاةُ إِلَى النَّبِیِّ فَشَکَوْا إِلَیْهِ الْإِعْیَاءَ فَقَالَ عَلَیْکُمْ بِالنَّسَلَانِ فَفَعَلُوا فَذَهَبَ عَنْهُمُ الْإِعْیَاءُ فَکَأَنَّمَا نَشِطُوا مِنْ عِقَال». 4. «عن عبد الله بن سِنان عن أبی عبد الله( علیه السلام ) مِثْلَهُ إِلَّا أَنَّهُ قَالَ عَلَیْکُمْ بِالنَّسَلَانِ فَإِنَّهُ یَذْهَبُ بِالْإِعْیَاءِ وَ یَقْطَعُ الطَّرِیق». 5. «عن ابن فَضّال عن القَدّاح عن أبی عبد الله( علیه السلام ) عن أبیه ( علیه السلام ) أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ رَأَى قَوْماً قَدْ جَهَدَهُمُ الْمَشْیُ فَقَالَ اخْبُبُوا انْسِلُوا فَفَعَلُوا فَذَهَبَ عَنْهُمُ الْإِعْیَاء».
پاسخ اجمالی
در این روایات، امام صادق( علیه السلام ) می‌فرماید:
1. «قدم بزنید، و با شتاب حرکت کنید؛ زیرا این‌گونه راه رفتن براى شما راحت‌تر است».[1]
2. «رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) به گروهى پیاده رسید، پس آنها از سختى پیاده‌روى شکایت به آن‌حضرت بردند، پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: از شتاب کردن و تند راه رفتن یارى بجوئید».[2]
3. «گروهى که پیادهروی می‌کردند، به پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) رسیدند، و از خستگی پیاده‌روى شکایت به آن‌حضرت بردند، پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: بر شما باد به شتاب کردن و تند راه رفتن، پس آنها همین کار را انجام دادند و خستگیشان از بین رفت گویا که زانوهایشان از بند و قید رها و آزاد شده باشد».[3]
4. «بر شما باد به شتاب کردن و تند راه رفتن؛ زیرا این‌گونه راه رفتن خستگی را از بین می‌برد و موجب پیمودن [سریع] راه می‌شود».[4]
5. «رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) مردمى را دید که راه رفتن آنها را به سختى و دشواری افکنده بود، آن‌حضرت فرمود: تند راه روید و آنها همین کار را کردند و خستگى آنها برطرف شد».[5]
چند نکته درباره این احادیث:
یک. در کتاب‌های حدیثی این دسته از روایات در بخش‌هایی با عنوان «باب المشی»[6] (راه رفتن)، «بَابُ اسْتِحْبَابِ النَّسْلِ فِی الْمَشْی»[7] (استحباب تند راه رفتن) و «آداب السیر فی السفر»[8] (آداب راه رفتن در سفر) قرار گرفته‌اند.
دو. کلمه «نسل» در لغت به معانی مختلفی آمده است؛ اما با توجه به روایات مورد بحث، این کلمه به معنای شتاب ورزیدن در راه رفتن و با شتاب حرکت کردن می‌باشد(البته نه دویدن).[9] همان‌طور که «یَنْسِلُون» در آیه شریفه «وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلى رَبِّهِمْ یَنْسِلُون»[10] به همین معنا است؛[11] یعنی «و در صور دمیده می‌شود، ناگاه همه آنان از قبرها به سوى پروردگارشان می‌شتابند».
سه. برای آگاهی بیشتر درباره پیادهروی و منافات نداشتن این روایات با روایاتی که سفارش به راه رفتن با وقار و متانت می‌کنند، نمایه «پیادهروی از نگاه روایات»، سؤال 33760 مطالعه شود.
[1]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 295، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.
[2]. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق و مصحح: محدث، جلال الدین، ج 2، ص 377 ، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، 1371ق.
[3]. المحاسن، ج 2، ص 377؛ شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 11، ص 439، مؤسسه آل البیت( علیه السلام )، قم، چاپ اول، 1409ق.
[4]. المحاسن، ج 2، ص 377؛ وسائل الشیعة، ج 11، ص 439.
[5]. همان.
[6]. المحاسن، ج 2، ص 377.
[7]. وسائل الشیعة، ج 11، ص 438.
[8]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 73، ص 276، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
[9]. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، محقق و مصحح: عطار، احمد عبد الغفور، ج 5، ص 1830، دار العلم للملایین، بیروت، چاپ اول، 1410ق؛ مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 12، ص 109، دار الکتب العلمیة، مرکز نشر اثار علامه مصطفوی، بیروت، قاهره، لندن، چاپ سوم؛ بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، ص 147، 890 و 910 – 912، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، 1375ش.
[10]. یس، 51.
[11]. حمیرى، نشوان بن سعید، شمس العلوم، محقق و مصحح: اریانى، مطهر بن على؛ عبدالله، یوسف محمد؛ عمرى، حسین بن عبدالله، ج 10، ص 6584، دار الفکر، دمشق، چاپ اول؛ طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق: حسینی، سید احمد، ج 5، ص 483، کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، 1375ش.
آیات مرتبط
سوره الأنبياء (96) : حَتَّىٰ إِذَا فُتِحَتْ يَأْجُوجُ وَمَأْجُوجُ وَهُمْ مِنْ كُلِّ حَدَبٍ يَنْسِلُونَ
سوره يس (51) : وَنُفِخَ فِي الصُّورِ فَإِذَا هُمْ مِنَ الْأَجْدَاثِ إِلَىٰ رَبِّهِمْ يَنْسِلُون
T
