منابع مهم و صحیح حدیثی پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) و ائمه اطهار( علیه السلام ) به صورت اختصاصی کدام اند؟

شیعه نیوز:
پرسش
کتاب ها و منابع مهم صحیح حدیثی (تنها احادیث پیامبر) اهل تشیع و کتاب ها و منابع مهم و صحیح روایات (تنها امامان و اهل بیت) شیعه کدام اند؟
پاسخ اجمالی

به عقیدۀ شیعیان، اصل اوّلی این است که روایات ائمه ( علیه السلام ) همانند روایات پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) حجت بوده و باید به آنها پایبند بود و از این جهت، فرقی میان این روایات نیست. به همین جهت، کتاب های حدیثی چهارگانه یا همان کتب اربعه(اصول کافی، تهذیب، من لایحضره الفقیه و استبصار) به عنوان منابع اصلی حدیثی شیعه، از تفکیک بین سخنان پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) و ائمه( علیه السلام ) پرهیز کرده اند و در قالب موضوعات مختلف روایات گوناگونی را از آنان نقل کرده اند، و اگر منابعی اختصاصی در بارۀ هرکدام از معصومان( علیه السلام ) نگاشته شده، به جهت تفاوت گذاشتن بین کلام پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) و ائمه( علیه السلام ) نیست.

ناگفته نماند:

1. منابعی مانند «تحف العقول عن آل الرّسول( صلی الله علیه و آله و سلم )»[1] و ... موجودند که در آنها باب جداگانه ای برای سخنان پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) و هریک از امامان( علیه السلام ) اختصاص داده شده است. همچنین کتاب «نهج البلاغه»[2] که سخنان امام علی( علیه السلام ) را در بر دارد.
2. در میان کتب روایی شیعی، کتاب هایی مانند «المجازات النبویة»،[3] وجود دارد که تنها به سخنان پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) پرداخته است.
3. در پذیرش تمامی روایات، بررسی درستی و یا نادرستی سند و دلالت و محتوای یک حدیث مورد نظر لازم است و تنها به جهت وجود حدیث در یک منبع حدیثی، نمی توان آن را معتبر دانست.

[1]. نوشته ابو محمد، حسن بن على بن حسین بن شعبه حرانى از علما و فقهاى بزرگ شیعه در قرن چهارم هجرى مى ‏باشد. این کتاب مجموعه‏ اى ارزشمند از سخنان و نصایح حضرت رسول خدا( ص) و اهل بیت آن حضرت( ع) است.

[2]. شامل سخنان و کلمات و نامه ‏هاى گهربار امیر المؤمنین و امیر بیان، امام على بن ابى طالب( علیه السلام ) است که در موقعیت‏ هاى گوناگون بیان فرموده یا براى افراد مختلف نوشته است. گردآورنده این کتاب ارزش‏مند، ابو الحسن محمد بن حسین موسوى معروف به سید رضی است.‏

[3]. نوشتۀ سید رضى. این اثرِ حدیثی‏ به جنبه ادبى، بیان اشارات، تنبیهات، کنایات و تشبیهات سخنان پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) پرداخته است.

T