پاسخ ایت الله صافی به استفتائي پيرامون اختلاط و نوع پوشش دانشجويان

 

محضر مبارك آيت‌الله صافي گلپايگاني ‌مدظله العالي

سلام عليكم؛

1- با توجه به اين كه جمهوري اسلامي ايران ام القراي جهان اسلام مي‌باشد و دانشگاه‌ها و مراكز علمي در فرهنگ‌سازي جامعه تأثير بسزايي دارند، از آن مرجع عاليقدر استدعا داريم چگونگي پوشش دختران و پسران دانشجو به ويژه در محيط دانشگاهي را بيان فرماييد.
2- شنيده مي‌شود برخي مسؤلان و نمايندگان، طرح اجراء تفكيك جنسيتي دختران و پسران دانشجو را مانع پيشرفت‌هاي علمي و پژوهشي مي‌دانند و برخي ديگر به بهانه‌ هزينه‌ مالي كه بر دوش كشور گذاشته مي‌شود آن را به صرفه نمي‌دانند. آيا سزاوار است با بهانه‌هاي ياد شده از طرح‌هاي جداسازي اصولي و تدريجي اين قشر فرهيخته جلوگيري كرد؟
3- در صورت عدم ضرورت، آيا جائز است دختران و پسران دانشجو در پروژه‌هاي علمي و پژوهشي مختلط باشند؟ در صورت وجود جنس مماثل آيا جائز است دختر و پسر جهت گفتگوي علمي، پژوهشي، فني و كاربردي و ... مشتركاً اقدام كنند؟
4- با فراهم‌‌بودن امكانات جهت تفكيك بين دختران و پسران دانشجو در كلاس‌ها و اردوها و سرويس‌هاي رفت‌وآمد، وظيفه مسؤلان و دانشجويان چيست؟
 
 
بسم الله الرحمن الرحيم
عليكم السلام و رحمة الله
1- بطور كلي لباس و پوشش اسلامي؛ چه در رفت وآمدهاي بيرون از منزل و چه در داخل منزل در بين محارم و بين هم‌جنس و چه در دانشگاه و چه در مراسم رسمي، در سفر و حضر براي مرد و زن و پير و جوان، در حضور غير همسر بايد بر اساس وقار و حياء و مراعات حيا باشد كه در جوامع اسلامي نظر به سفارش‌هاي بسيار و تشويقات اكيده كه در موضوع حيا شده است، مسلمان‌ها همه بر حسب تربيت اسلامي و محيط اسلامي مصاديق آن را مي‌شناختند و به حفظ آن اهميت مي‌دادند. بايد در لباس نيز، استقلال و شخصيت اسلامي ظاهر باشد و تقليد از بيگانگان حتي در بعض مراسم و اعطاء امتيازات و جوائز نباشد. هويت اسلامي در هر مورد و برنامه بايد ظاهر گردد، مانند كنارگذاشتن كراوات در اثر انقلاب اگر چه به ظاهر چيز مهمي نيست ولي داراي معنايي با اهميت و اعلام موجوديت و هويت است.
در اهميت حياء كه البته رشته‌هاي مختلف دارد و فقط در لباس منحصر نمي‌شود همين كه فرموده‌اند: «لا ايمان لمن لا حياء له» و «لا حياء لمن لا دين له» كافي است. بنابراين اين پوشش‌هائي كه روز به روز در جامعه مسلمانان در اثر تقليد از بيگانگان، رائج و هويت اسلامي ما را خدشه‌دار مي‌نمايد و پوشش‌هائي كه وضع اندام را در معرض ديد ديگران قرار مي‌دهد لباس حياء نيست و مسلمان با حيا در پوشيدن آن شرم مي‌كند.
تا پيش از اين نهضت غرب‌گرائي -كه در اثر استضعاف مسلمانان و تضعيف استقلال اسلامي به‌وسيله عمال اجانب، مثل رضاخان و مصطفي كمال به بهانه اتحادالشكل به اجبار و زور تحميل شد-، لباس همه لباس حياء بود.
امروز هم هر چه لباس با شرم و حيا بيشتر رعايت شود، لباس اسلامي‌تر است. البته غرض ما اعلام حرمت اين لباس‌ها كه متداول شده نيست، چون به هر حال آن را ساتر عورت و پوشش بشره مي‌دانند ولي با حياء اسلامي همسو نيست و بعض صور آن تا حد حرام هم مي‌رسد.
اين مقداري كه عرض شد شرط پوشش و لباس مسلمان با حيا است. حجاب كامل براي زن مسلمان همين است كه غربي‌ها در كشورهاي خود با آن معارضه دارند و مي‌خواهند آن را براندازند، چنان‌كه در فرانسه، همان فرانسه‌اي كه اين روزها ممنوعيت پوشيدن صورت را به اصطلاح قانوني كرده‌اند و از طرف ديگر رسوائي تعرض نمايندگان مرد پارلمان فرانسه به زنان نماينده مضار اختلاط زن و مرد و مصون نبودن اين مجالس را نشان مي‌دهد. حاصل اين كه مطابق تربيت ديني در محيط اسلامي، پوشش عام زن و مرد بر اساس حياء شخص مي‌باشد.
2- اين مجرد ادعا است. مختلط‌بودن مانع پيشرفت علمي و موجب مفاسد بزرگ است. هزينه مالي اجراء تفكيك جنسيتي، هر چه هم سنگين باشد قابل تحمل است و ملت مسلمان ما كه براي برقراري نظام اسلامي و احكام اسلام ده‌ها هزار شهيد والا مقام تقديم داشته، از اين هزينه‌ها استقبال دارند و بايد از هزينه‌هاي غيرلازم و غير ضروري و اسراف‌گرانه بكاهند و به اين موارد حساس و اساسي اختصاص دهند.
3- در هر صورت جايز نيست. نظام جمهوري اسلامي بايد در اين موارد، پيشقدم و الگو باشد.
4- واضح است وظيفه اصلي مسئولان حفظ هويت ديني و شعائر و مشخصات اسلامي است و تفكيك از اهم مظاهر هويت نظام اسلامي و جامعه مسلمان است.
 16رجب المرجب1432