به گزارش «شیعه نیوز»، متاسفانه امروزه مواد مخدر نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورهای جهان در حال افزایش است، بدون شک تبعات جبران ناپذیری برای خانواده ها و جوامع به دنبال دارد، اعتیاد باعث نابسامانی خانوادگی، محدود شدن روابط خانوادگی، عدم تربیت صحیح فرزندان، خشونت در خانواده، اُفت سطح فرهنگ اجتماعی و اقتصادی خانواده، گسترش طلاق و کاهش آمار ازدواج می شود.
در اکثر جوامع، جوانان سالم ۱۵ تا ۲۰ ساله‌ای که برای کسب تجربه و یا در اثر معاشرت با دوستان نامناسب و یا معتادان به استفاده از مواد مخدر پرداخته‌اند، بیشترین طیف افراد معتاد را از نظر مبنا تشکیل می دهند، این گروه به علت نداشتن پشتوانه خانوادگی و تربیت صحیح و از روی حس کنجکاوی و همچنین در اثر معاشرت با کسانی که آنها را به استفاده از داروی مخدر تشویق می‌کنند، برای اولین بار مواد مخدر را تجربه نموده و دچار اعتیاد به مواد مخدر می‌شوند در این میان تعداد زیادی از فرزندان طلاق به عنوان کسانی که از تربیت صحیحی برخوردارنیستند به شکل قابل توجهی مستعد گرفتارشدن در دام اعتیاد به مواد مخدر هستند لذا دراین خصوص با «ایمان ضرابی» استاد دانشگاه گفتگویی انجام دادیم که در ادامه می خوانید.
عوامل مهم اعتیاد در کشور چیست؟
طلاق زوجین می تواند عوامل مختلفی را در پی داشته باشد اما بی شک یکی از عوامل مهم طلاق در کشور ما مقوله اعتیاد والدین به مواد مخدر است، یکی از پیامدهای اعتیاد که این سال ها بخشی از جامعه ما را به خود مشغول داشته، بر هم زدن کانون خانواده ها می باشد، اعتیاد آسیب ها ی ثانویه ای را به همراه خود ایجاد کرده است که از جمله آن پدیده فروپاشی زندگی و مقوله طلاق و فرزندان تک والدینی می باشد. مطالعات نشان می دهد که در چند دهه اخیر، خاصه در 20 سال گذشته، میزان اعتیاد در جامعه تا حدی بالا رفته است و اعتیاد یکی از سه عامل اصلی طلاق و جدایی زن و مرد از یکدیگر به خصوص مردان به شمار می رود، فرد معتاد به لحاظ روانی ویژگی هایی دارد که در ایفای نقش همسرانه و والدی با دشواری مواجهه می شود یا به طور کل نمی تواند این نقش را ایفا کند.
چند درصد طلاق ها ریشه در اعتیاد دارند؟
گسل اعتیاد بنیاد زندگی را فرو می ریزد به گونه ای که طبق آمارها 55 درصد طلاق های زوجین ریشه در اعتیاد زن یا مرد دارد، اعتیاد به مواد مخدر از دغدغه های مهم اجتماعی است که مهار آن در نگاه متصدیان فرهنگی جامعه از اهمیت به سزایی برخورداراست، زیرا اعتیاد زمینه ساز بروز آسیب ها و انحرافات اجتماعی فراوانی می شود و خساراتی که از گرایش فرد به اعتیاد در بخش خانوادگی، اخلاق فردی و سلامت به جامعه وارد می شود، بسیار سنگین است، علل گرايش به اعتياد را مي توان در سه حيطه فردي، اجتماعي و خانوادگي به آن ها اشاره کرد، مشكلات رواني، كنجكاوي، ضعف اراده، فرار از زندگي تكراري، انگيزه هاي درماني، و شخصيت نابهنجار فرد مهم ترين علل فردي گرايش به اعتياد مي باشند.
اقدامات پیشگیرانه در چه صورتی تاثیرگذاری لازم را خواهند داشت؟
پيشگيري از اعتياد بايد در دو جهت مورد توجه قرار گيرد: طرف تقاضا و طرف توزيع. هر كدام از اين دو جهت ويژگي هاي مخصوص به خود را دارند. راهكارهاي پيشگيري از عرضه كننده، مجموعه فعاليت هايي مي باشد كه از منبع توليد تا مصرف كننده را در برمي گيرد، بخش ديگر، كه مربوط به فرد معتاد (تقاضاكننده) مي باشد، جنبه وسيعي دارد. از اين رو، ضروري است كه عوامل مستعدكننده گرايش به مواد مخدّر نظير نابساماني هاي خانواده، دوستان بد، مدرسه، و محل زندگي نامناسب مورد توجه قرار گيرند.
مهمترین پیامدهای فردی و اجتماعی اعتیاد چیست؟
مهمترین پیامد فردی و اجتماعی اعتیاد، زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی می شود و بدین ترتیب، سلامت جامعه را به طور جدی به مخاطره می اندازد. در تهاجم و نفوذ فرهنگی، پدیده مواد مخدر، مهم ترین عاملِ به تباهی کشیدن و انحطاط اخلاقی جوامع به شمار می رود، شاید بتوان مهمترین پیامد فردی و اجتماعی اعتیاد را ناکارآمدی یک عنصر مفید در اجتماع و خانواده برشمرد چرا که فرد معتاد که می توانست عنصر مفیدی در جامعه بشری باشد و با بروز و ظهور هنر، ادبیات، صنعت و فن به درد خانواده و جامعه خود بخورد تبدیل به یک عنصر ناسالم و ناکارامد می شود.
چرا با وجود این همه اقدامات صورت گرفته هنوز استقبال از مواد مخدر در جامعه بالا است؟
علت اینکه هنوز تاثیرات لازم در زمینه ریشه کن سازی اعتیاد در جامعه صورت نگرفته در حالی که تلاش های بسیاری انجام شده است، باید گفت علاوه بر روش های پیش گیرانه فرهنگی در محیط های تاثیر گزار مانند مدارس ، دانشگاهها ،خانواده، ایجاد اشتغال ،ایجاد بسترهایی برای اوقات فراغت سالم ، تفریحات مفرح، روی آوری جامعه به سمت و سوی نشاط و امید هنوز به استانداردهای خوبی نرسیده که امید است با عنایت مسولین این مهم محقق شود، از عوامل گرایش به مساله اعتیاد، می توان کنجکاوی، کسب لذت، کمبودهای عاطفی، توزیع ناعادلانه در عدالت اجتماعی، همنشینی با افراد معتاد، نداشتن قدرت و مهارت « نه گفتن» ، رشد فزاینده عقاید فمینستی در دختران و فقدان نشاط اجتماعی را برشمرد.
اعتیاد چگونه زندگی زناشویی را تحت شعاع قرار می دهد؟
در روابط زناشویی خواسته های طرفین جز ارکان زندگی مشترک است، وقتی وابستگی و دلبستگی از یک چیز به چیز دیگر منتقل می شود، مسلما میزان علاقه نسبت به مورد اول کمرنگ شده و حتی از بین می رود، فردی که به اعتیاد وابسته و مواد مخدر برایش یک نیاز تلقی می شود، حاضراست برای رفع نیاز خود به فروش وسایل منزل و زیورالات همسر و کودک خود دست بزند، در واقع احساس نیاز به مواد مخدر بیش از خانواده برایش اهمیت پیدا می کند.
مصرف مواد مخدر چقدر در افزایش طلاق تاثیر دارد؟
مصرف مواد مخدر ارتباط مستقیمی با طلاق دارد، زنان دارای همسر معتاد به علت تعهد اخلاقی، دلسوزی یا به خاطر داشتن فرزند، مدتی سیاست «سوختن و ساختن» را در پیش می گیرند اما در نهایت خسته شده و تحمل خود را از دست می دهند، چرا که آنها بدون شک حق زندگی سالم را دارند، وقتی سعی و تلاش خود را بیهوده ببینند، بی تاب شده و تقاضای طلاق و جدایی می دهند.ازدواج با فرد معتاد با این تصور که تغییرش می دهیم، تصمیم کاملا اشتباه و از روی احساس است، فرد معتاد قبل از برقراری هر رابطه ای باید به طور کامل سلام شود و خودش را از بند اعتیاد برهاند تا بتواند یک زندگی مشترک خوب، شاد و با آرامشی را داشته باشد.
مهمترین علل گرایش افراد به اعنیاد ؟
علل گرايش به اعتياد را مي توان در سه حيطه فردي، اجتماعي و خانوادگي بررسی کرد، مشكلات رواني، كنجكاوي، ضعف اراده، فرار از زندگي تكراري، انگيزه هاي درماني، و شخصيت نابهنجار فرد مهم ترين علل فردي گرايش به اعتياد مي باشند، همچنین پيشگيري از اعتياد بايد در دو جهت مورد توجه قرار گيرد، طرف تقاضا و طرف توزيع. هر كدام از اين دو جهت ويژگي هاي مخصوص به خود را دارند، راهكارهاي پيشگيري از عرضه كننده، مجموعه فعاليت هايي مي باشد كه از منبع توليد تا مصرف كننده را در برمي گيرد، بخش ديگر، كه مربوط به فرد معتاد (تقاضاكننده) مي باشد، جنبه وسيعي دارد. از اين رو، ضروري است كه عوامل مستعد كننده گرايش به مواد مخدّر نظير نابساماني هاي خانواده، دوستان بد، مدرسه، و محل زندگي نامناسب مورد توجه قرار گيرن
مهمترین پیامدهای فردی و اجتماعی اعتیاد چیست؟
مهمترین پیامد فردی و اجتماعی اعتیاد، زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی می شود و بدین ترتیب، سلامت جامعه را به طور جدی به مخاطره می اندازد. در تهاجم و نفوذ فرهنگی، پدیده مواد مخدر، مهم ترین عاملِ به تباهی کشیدن و انحطاط اخلاقی جوامع به شمار می رود، شاید بتوان مهمترین پیامد فردی و اجتماعی اعتیاد را نا کارآمدی یک عنصر مفید در اجتماع و خانواده برشمرد چرا که فرد معتاد که می توانست عنصر مفیدی در جامعه بشری باشد و با بروز و ظهور هنر، ادبیات، صنعت و فن بدرد خانواده و جامعه خود بخورد تبدیل به یک عنصر ناسالم و ناکارامد می شود.
اعتیاد چه آثاری بر آینده فرزندان دارد؟
امروزه در هر خانواده یا محله ای بدون اینکه کوچکترین زحمتی به خود دهیم، کودکانی را می بینیم که دستخوش جدایی پدران و مادران قرار گرفته اند که یا درکنار والدین خود یا در کنار خانواده والدین زندگی می کنند، کودکانی که طعمه طلاق شدند و آینده ای دشوار در انتظارشان است.
