به گزارش «شیعه نیوز»، از این رهگذر در زمینه «بهداشت دهان و دندان» و ارتباط آن با «بیماری های مغزی» از پیامبر بزرگوار اسلام ( صل الله علیه و آله و سلم ) روایتی جالب شرف صدور یافته که بسیار قابل تامل و در خور دقت است:
«... هِيَ جَوْهَرَةٌ صَافِيَةٌ تَتَلَوَّثُ بِصُحْبَةِ تَمْضِيغِ الطَّعَامِ وَ تَتَغَيَّرُ بِهَا رَائِحَةُ الْفَمِ وَ يَتَوَلَّدُ مِنْهَا الْفَسَادُ فِي الدِّمَاغِ فَإِذَا اسْتَاكَ الْمُؤْمِنُ الْفَطِنُ بِالنَّبَاتِ اللَّطِيفِ وَ مَسَحَهَا عَلَى الْجَوْهَرَةِ الصَّافِيَةِ زَالَ عَنْهَا الْفَسَادُ وَ التَّغَيُّرُ وَ عَادَتْ إِلَى أَصْلِهَا» [1]
(دندان ها، ساختار پاکیزه و تميزى دارند كه در اثر جويدن غذا آلوده می شوند و به همین خاطر بوى دهان تغيير کرده و فسادى در دِماغ (مغز سر) ايجاد مى شود و چون مومنِ زیرک با آن گیاه لطيف (یعنی چوب مسواک) دندان هاى خود را مسواك كرد آن فساد و تغییر ایجاد شده در دهان، بر طرف شده و به حالت عادی بر می گردد (یعنی به حالت تمیز و بهداشتی باز می گردد))
از کلام گهر بار پیامبر مکرم اسلام( صل الله علیه و آله و سلم ) استفاده می شود که غذا خوردن، تاثیر منفی بر روی دندان و دهان می گذارد و به تعبیر آن حضرت( علیه السلام )، «يَتَوَلَّدُ مِنْهَا الْفَسَادُ فِي الدِّمَاغِ» ( [ باقی مانده غذا بر روی دندان] تولید فساد و بیماری در مغز [انسان] می کند) که این مشکل نیز بنا به فرموده ایشان با «مسواک زدن» برطرف و رفع می شود.
گفتنی است که در زمان رسول اکرم( صل الله علیه و آله و سلم )، ایشان و اصحاب گرامی آن بزرگوار، دندان هایشان را با چوب مخصوصی مسواک می کردند که خاصیت «ضدعفونی کننده» و «خوشبو کنندگی» در خود داشته است.
همچنین در بخشی از توصیه مفصل پیامبر اسلام( صل الله علیه و آله و سلم ) به امیر مومنان امام علی( علیه السلام )، آن حضرت( صل الله علیه و آله و سلم ) علاوه بر توصیه های فراوانِ مادی و معنوی به «مسواک زدن» نیز دستور داده و فرموده اند:
«... يَشُدُّ اللِّثَة،... يَزِيدُ فِي الْحِفْظ» [2]
( ... مسواک زدن، لثه را محکم می سازد ... حافظه را زیاد می کند.)
امام صادق( علیه السلام ) وارث دریایِ بیکرانِ علم و دانش پیامبر( صل الله علیه و آله و سلم ) و امام علی( علیه السلام ) نیز در همین خصوص فرموده اند:
«فِي السِّوَاكِ اثْنَتَا عَشْرَةَ خَصْلَة ... يَزِيدُ فِي الْحِفْظ ... يَشُدُّ اللِّثَةَ ...» [3]
( در مسواک زدن 12 خاصیت است... [یکی از آن ها، این است که مسواک زدن] حافظه را زیاد می کند ... [دیگری این که] لثه را محکم می سازد... )
«پیوتر مایدِل» (Piotr Mydel) اهل«نروژ» و از دانشمندان و پژوهشگران در «آزمایشگاه تحقیقاتی بروگِلمانز» (Broegelmanns Research Laboratory ) در گروه علوم بالینیِ دانشگاه شهر «برگِن» ((University of Bergen (UiB) در آن کشور است.
ایشان به تازگی (چند ماه پیش) در سال 2019 میلادی، تحقیقات و پژوهش های علمیِ مفصلی در مورد مساله «بهداشتِ دهان و دندان» و به بیان صریح تر، «تاثیر مثبت و مستقیم مسواک بر مغز و حافظه انسان» به همراه تیم پژوهشی خود انجام داده اند که با سخنان پیامبر اسلام( صل الله علیه و آله و سلم ) و همچنین گفتار راستین رییس مذهب ما، حضرت امام صادق( علیه السلام ) قابل انطباق و سازگاری تمام است.
لازم به ذکر است که «پیوتر مایدِل» این پژوهش و دستاورد جدید پزشکی را در نشریه (Science Advances) برای استفاده هر چه بیشتر جامعه علمی و مشتاقان دانش انتشار داده است.
همان طور که می دانیم یکی از بیماری های مغزی، بیماری آلزایمِر (Alzheimer's disease ) یا «فراموشی» است که در سنین پیری و کهنسالی گریبانگیر برخی افراد می شود. در اثر آن مغز کوچک شده و بسته به سرعتی که این بیماری در هر شخص دارد «عقل» و «حافظه» رفته رفته رو به زوال و نیستی می رود.
پژوهش های آقای پیوتر مایدِل و تیم تحقیقاتی او در بخش دانشکده پزشکیِ سایت دانشگاه برگِن با چنین تیتری برای جهانیان به نمایش در آمده است :
دندان های خود را مسواک بزنید - آلزایمر را به تعویق بیاندازید!
پژوهشگر «پیوتر مایدِل» در این رابطه می گوید: "ما بر اساس شواهدِ مبتنی بر «دی اِن اِی» (DNA) کشف کردیم که باکتری هایی که باعث بیماری لثه می شوند، می توانند از «دهان» به «مغز» منتقل شوند."
باکتری ها، پروتئینی را تولید می کنند که آن پروتئین، سلول های عصبی در مغز را از بین می برد و این امر منجر به از دست دادن «حافظه» و در نهایت «آلزایمر» می شود.
دندان های خود را برای حافظه بهتر مسواک بزنید!
«مایدِل» خاطرنشان كرد كه باكتری ها به تنهایی باعث ایجاد آلزایمر نمی شوند، اما وجود این باكتری ها خطر ابتلا به این بیماری را به میزان قابل ملاحظه ای افزایش می دهند و همچنین در پیشرفت سریع تر این بیماری نقش دارند. با این حال، خبر خوش این است که این مطالعه نشان می دهد که بعضی اقدامات وجود دارند که خودتان می توانید برای کاهش سرعت آلزایمر انجام دهید.
"دندان های خود را مسواک زده و نخ دندان استفاده کنید".
مایدل می افزاید، این مهم است که اگر شما دچار التهاب لثه هستید و در خانواده تان سابقه بیماری آلزایمر وجود دارد به طور مرتب پیش دندانپزشک خود بروید و دندان هایتان را به درستی تمیز کنید! [4]
سخن پایانی
پیامبر عظیم الشان اسلام( صل الله علیه و آله و سلم ) بیش از 14 قرن پیش سخنان شگفت و شگرفی در مورد «بهداشت دهان و دندان» و همچنین «ارتباط آلودگی دندان با مغز انسان» و از سویی دیگر «تاثیر مسواک در افزایش حافظه و استحکام لثه» بیان فرموده اند که امروزه در بهترین دانشگاه های جهان، آن هم با در نظر گیری مطالعات گسترده و دامنه دار برای دانشمندان و پژوهشگران به اثبات می رسد، این در حالی است که آن حضرت( صل الله علیه و آله و سلم ) دور از مراکز علمی، با احتساب نداشتن سوادِ خواندن و نوشتنِ ظاهری و همچنین بدون این که در محضر استاد یا حتی معلمی معمولی و ساده، درس خوانده باشند، این چنین نکات و ظرافت های ارزشمند علمی و پزشکی را در خصوص بهداشت دهان و دندان به صراحت تمام برای بشر بیان فرموده اند. بی تردید اگر دانشمندان غربی متوجه محاسن و زیبایی های کلام و گفتار حضرت محمد( صل الله علیه و آله و سلم ) شوند، متحیر شده و دل هایشان شیفته و متمایل به اندیشه های متعالی و حیات بخش آن بزرگوار خواهد شد. در خاتمه باید گفت، چه زیبا و دلنشین «خواجه شیراز» در شان و منزلت «خواجه کائنات» غزل خوانی نموده و این چَکامه را سراییده است:
نگار من که به مکتب نرفت و خط ننوشت
به غمزه مساله آموز صد مدرس شد
پی نوشت
[1] مصباح الشریعة، ص124، بحار الانوار،ج73،ص 134.
[2] الفقیه،ج4، ص365.
[3] المحاسن،ج2،ص562.
[4]