شیعه نیوز:
پرسش
توضیح این حدیث چیست؟ «إِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَى آخِرِ لَیْلَةٍ مِنْهُ».
پاسخ اجمالی
رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) در ویژگی‌ها و امتیازات ماه مبارک رمضان می‌فرماید؛ از اول ماه مبارک رمضان درهای رحمت و برکات آسمان گشوده می‌شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد: «إِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَى آخِرِ لَیْلَةٍ...». [1]
پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) در این‌جا در صدد توجه دادن مردم به این موضوع است که ماه رمضان یک فرصت استثنایی است، و پروردگار جهانیان در این ماه توجه خاصی به بندگانش دارد – اگرچه رحمت و برکاتش دائم و همیشگی است – اما این ماه با دیگر ماه‌ها فرق دارد؛ برای آن‌که مردم از فیض و رحمت گسترده الهی نهایت استفاده را ببرند. از ویژگی‌های این ماه این است که برکات ویژه و فوق العاده از اولین ساعات تا آخرین لحظات آن ادامه دارد. اگر کسانی در روز‌های آغازین آن نتوانستند توشه‌ای از برکات ویژه این ماه بردارند، در شب‌های قدرش این فرصت برایشان باشد، و اگر در آن شب‌های استثنایی نیز توفیق نیافتند، تا آخرین لحظات این فرصت وجود دارد.
البته، این که گفته شد درهای برکت و رحمت در این ماه باز است، به این معنا نیست که در دیگر ماه‌ها چنین نیست، بلکه درهای برکت خدا همواره باز است و در غیر ماه رمضان نیز در ساعات و لحظات خاص، عنایت‌های ویژه وجود دارد. به عنوان نمونه در سخن پیشوایان دین آمده است، هنگام زوال ظهر نیز درهای رحمت پروردگار از آسمان باز می‌شود: «إِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ إِذَا زَالَ النَّهَارُ».[2] اما ماه رمضان این ویژگی را دارد که تمام دقایق و ثانیه‌هایش مصادف با نزول برکات خاص و فوق العاده می‌باشد.
برکات این ماه آن‌قدر فراوان است که در زمان رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) این ماه به ماه روزی داده شده(الْمَرْزُوق) معروف بود.
امام صادق( علیه السلام ) فرمود: براستى، درهاى آسمان در ماه رمضان گشوده می‌شوند و شیطانها به بند کشیده، و کردار مؤمنان پذیرفته می‌شود. ماه رمضان نیک ماهى است. در روزگار پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) به ماه «روزى داده شده» نامیده می‌شد.[3]
شایان توجه است؛ در این ماهی که درهای خیر و برکات به سوی بندگان باز، و شیطان در آن به بند کشیده شده است، اگر خدای ناکرده ما خود این درها را به سوی خود - با اعمال خلاف و انجام گناه – ببندیم، چه کسی را باید سرزنش کرد؟!
[1]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، ج 93، ص 344، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 3، ص 442، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[3]. همان، ج 4، ص 157.
آیات مرتبط
سوره البقرة (185) : شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ ۚ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ ۖ وَمَنْ كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ۗ يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
T
