شیعه نیوز:
پرسش
لطفاً حدیثی که می‌گوید «آیة الکرسی» مشتمل بر 50 کلمه و 175 حرف است را بررسی کنید.
پاسخ اجمالی
1. ابتدا باید گفت که گرچه از برخی قرائن استفاده می‌شود که «آیة الکرسیّ» مجموعاً سه آیه است، امّا بیشتر روایات نشانگر آن است که تنها آیه 255 که در آن لفظ «کرسی» آمده، آیة الکرسی به شمار می‌آید.[1]
2. با جست‌وجویی که در کتاب‌های حدیثی انجام شد، روایاتی مشاهده شد که به 50 کلمه‌ای بودن «آیة الکرسی» اشاره می‌کند:
1-2. امام علی( علیه السلام ) می‌فرماید: من از رسول خدا شنیدم که فرمود: «آیة الکرسی آقای سوره بقره است که در آن پنجاه کلمه وجود دارد و در هر کلمه‌ای برکتی است».[2]
2-2. ابوذر غفارى از پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) پرسید که از سوره بقره کدام آیه بزرگوارتر است؟ فرمود: «آنچه در آن کرسى یاد کرده است. یعنى آیة الکرسى که پنجاه کلمه است همه تقدیس خداوند عزّ و جلّ».[3]
3-2. مشابه روایت فوق از انس نیز نقل شده است.[4]
صرف نظر از سند روایات بالا اما باید دید که مراد از «کلمه» در روایت چیست، زیرا اگر مراد از آن را هر اسم، فعل و حرفی دانسته و به عنوان نمونه، عبارت «کرسیه» را مرکب از دو کلمه بدانیم، در این صورت، حتی در آیه 255، تعداد کلمات بسیار بیشتر از 50 کلمه خواهد بود، اما اگر تعریف دیگری از کلمه داشته و هر عبارتی که با فاصله از عبارت قبلی و بعدی جدا می‌شود را یک کلمه دانسته و نیز بر اساس استاندارد رایج عربی، «واو» را متصل به کلمه بعدی بدانیم، آیه 255 مرکب از 50 کلمه خواهد بود.[5]
1(اللَّهُ) 2(لا) 3(إِلهَ) 4(إِلاَّ) 5(هُوَ) 6(الْحَیُّ) 7(الْقَیُّومُ) 8(لا) 9(تَأْخُذُهُ) 10(سِنَةٌ) 11(وَلا) 12(نَوْمٌ) 13(لَهُ) 14(ما) 15(فِی) 16(السَّماواتِ) 17(وَما) 18(فِی) 19(الْأَرْضِ) 20(مَنْ) 21(ذَا) 22(الَّذی) 23(یَشْفَعُ) 24(عِنْدَهُ) 25(إِلاَّ) 26(بِإِذْنِهِ) 27(یَعْلَمُ) 28(ما) 29(بَیْنَ) 30(أَیْدیهِمْ) 31(وَما) 32(خَلْفَهُمْ) 33(وَلا) 34(یُحیطُونَ) 35(بِشَیْءٍ) 36(مِنْ) 37(عِلْمِهِ) 38(إِلاَّ) 39(بِما) 40(شاءَ) 41(وَسِعَ) 42(کُرْسِیُّهُ) 43(السَّماواتِ) 44(وَالْأَرْضَ) 45(وَلا) 46(یَؤُدُهُ) 47(حِفْظُهُما) 48(وَهُوَ) 49(الْعَلِیُّ) 50(الْعَظیم)
3. در مورد بخش پایانی پرسش باید گفت که در روایتی ندیدیم که آیة الکرسی 175 حرف داشته باشد.
[1]. ر. ک: «آیة الکرسی»، سؤال 48521.
[2]. «آیَةُ الْکُرْسِیِّ سَیِّد سُورَةِ الْبَقَرَةِ فِیهَا خَمْسُونَ کَلِمَةً فِی کُلِّ کَلِمَةٍ بَرَکَة»؛ نوری، حسین، مستدرک الوسائل، ج 4، ص 336 – 337، قم، مؤسسه آل البیت( علیه السلام )، 1408ق.
[3]. رشیدالدین میبدى، احمد بن ابى سعد، کشف الأسرار و عدة الأبرار، ج 1، ص 40، تهران، امیر کبیر، چاپ پنجم، 1371ش؛
[4]. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ج 3، ص 270، قاهره، دارالکتب المصریة، چاپ دوم، 1384ق.
[5]. ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 2، ص 277، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش؛ أبو بکر جزائری، جابر بن موسى، أیسر التفاسیر لکلام العلی الکبیر، ج 1، ص 245، مدینه، مکتبة العلوم و الحکم، چاپ پنجم، 1424ق؛ حفنى، عبدالمنعم، موسوعة القرآن العظیم، ج 1، ص 57، قاهره، مکتبة مدبولى، چاپ اول، 2004م.
آیات مرتبط
سوره البقرة (255) : اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ ۚ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ ۚ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۗ مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۚ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ ۖ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ ۚ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ ۖ وَلَا يَئُودُهُ حِفْظُهُمَا ۚ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ
T
