شیعه نیوز:
پرسش
آیا در منابع اسلامی؛ روایتی در مورد تنفس عمیق یا شیوه صحیح تنفس داریم؟ با توجه به اینکه تأثیر مستقیم تنفس عمیق بر بدن کاملاً واضح است.
پاسخ اجمالی
سیستم تنفس در بدن بگونهای است که به صورت خودکار و بدون اختیار انسان و به حسب شرایط تنظیم میشود، امّا در مواردی نیز انسان میتواند با اختیار خود در آن تغییراتی دهد و این دانش پزشکی است که باید مشخص کند که چه تغییرات اختیاری به نفع سلامت انسان است. با این وجود در منابع اسلامی، روایاتی نیز وجود دارند که با موضوع تنفس در ارتباطند، مانند:
1. نَفَس طولانی و عمیق:[1] این مطلب که معمولاً با عبارت «تَنَفَّسَ الصُّعَدَاء»[2] ذکر شده، در جایی به کار میرود که شخصی از روی خستگی یا اندوه و ناراحتی نفس طولانی و عمیق میکشد. این نوع تنفس معمولاً در کاهش ناراحتی یا خستگی تا حدودی مؤثر است و برای بدن نیز مفید است.
2. تنفس هنگام نوشیدن آب: در آداب و شیوه نوشیدن آب توصیه شده که؛ «از محل دستگیره کوزه و از محلی که تَرَک دارد، آب ننوش که آنجا محل نشستن شیطان است. وقتی کوزه را بر لب گذاشتی، نام خدا ببر و وقتی آنرا برداشتی، حمد خدا کن. هنگام نوشیدن آب سه بار تنفس کن؛ چرا که نوشیدن آب با یک نفس، مکروه است».[3]
[1]. «تنفّسَ الصُعَدَاء: أی تنفس تنفسا ممدودا طویلا»؛ سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صبحی صالح، ص 717، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق. «الصُّعَداء: التنفس إِلى فوق، یقال: تنفس الصُّعَداء»؛ حمیرى، نشوان بن سعید، شمس العلوم، ج 6، ص 3745، دمشق، دار الفکر، 1420ق؛ «تنفس الصعداء: أی التنفس الممدود»؛ هروى، محمد بن یوسف، بحر الجواهر معجم الطب الطبیعی، ص 101، قم، جلال الدین، 1387ش؛ «تَنَفَّسَ الصُّعَداءَ، کنُفَساءَ: یَتَنَفَّسُ عالیاً طویلا»؛ مدنى، على خان بن احمد، الطراز الأول، ج 6، ص 29، مشهد، مؤسسة آل البیت(ع)، 1384ش.
[2]. سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صبحی صالح، ص 495، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق.
[3]. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، ج 1، ص 275، قم، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق.
آیات مرتبط
سوره الأنعام (125) : فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ ۖ وَمَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ ۚ كَذَٰلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ
سوره التكوير (18) : وَالصُّبْحِ إِذَا تَنَفَّسَ
T