پرسش
چرا خداوند متعال خانه خود را در عربستان قرار داد؟
پاسخ اجمالی
قبل از پرداختن به موضوع پرسش باید گفت؛ اگر کعبه در هر جای دیگری به غیر از مکه نیز بنا می‌شد، همین پرسش مطرح بود که چرا در آن مکان بنا شده است؛ و بر این اساس، حتی اگر سرزمین حجاز از هیچ ویژگی خاصّی برخوردار هم نبود، نمی‌توانستیم به انتخاب پروردگارمان اعتراضی داشته باشیم.
با این وجود خداوند بر اساس مصالحی این مکان را انتخاب نمود. امام علی( علیه السلام ) در همین زمینه می‌فرماید:
خداوند... خانه خود را در بین سنگ‌هایى قرارداد که از همه سنگ‌هاى زمین سختتر بوده و در خاکش به اندازه کافی ریگ نبود(تا زمینش حاصل‌خیز شود)، در تنگ‌ترین درّههاى دنیا بنا شد؛ در جایی بین کوه‌هاى خشن و شن‌هاى نرم و چشمههاى کمآب و روستاهاى جدا از هم که شتر در آن‌جا فربه نشود و اسب و گاو و گوسفند علف پیدا نکنند... و اگر خداى سبحان میخواست که بیت اللَّه الحرام را در بین باغستان‌ها و جویبارها و در زمین نرم و هموار و درخت‌هاى سر درهم برده با میوههاى در دسترس و ساختمان‌هاى مجهّز و آباد و روستاهاى به هم متصل، میان گندم‌زارهاى نیکو و باغ‌هاى سرسبز و با طراوت و زمین‌هاى پرگیاه و مکان‌هاى پرباران و مناطق خوش آب و هوا و راه‌هاى آباد قرار دهد می‌توانست، ولی در آن موقع پاداش زائران بیت اللَّه ناچیز بود. به دلیل آن‌که کمتر سختى و ناراحتى کشیدهاند...
اما پروردگار متعال بندگان را با سختی‌ها و ناملایمات مختلف آزمایش می‌کند، و با عناوین گوناگون از آنها بندگى می‌خواهد و آنها را به چیزهایى که با طبع و ذوقشان سازگار نیست امتحان می‌نماید تا کبر و غرور را از دل‌هایشان بیرون کند و تواضع و فروتنى را در جان‌هایشان جاى دهند؛ و براى آن‌که آن آزمایش را وسیلهاى براى گشودن فضل و کرمش قرار دهد و اسبابى آسان براى عفو و بخشش باشد.[1]
بنابراین راز اصلى بناى کعبه در چنین سرزمینی آزمایش بهتر انسان‌ها است.
[1]. سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صبحی صالح، ص 293، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق؛ ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 10، ص 370- 369، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.
T
