آیا حضرت نوح ( علیه السلام ) وقتی کشتی ساخت، جبرئیل به او میخ هایی داد که نام مبارک پنج تن که به روی آن حک شده بود؟

شیعه نیوز:
پرسش
آیا صحیح است که نوح پیامبر ( علیه السلام ) وقتی کشتی می ساخت، جبرئیل به او میخ هایی داد که نام مبارک پنج تن که به روی آن حک شده بود، را به روی کشتی بزند؟ در صورت صحیح بودن منبع آن را ذکر نمایید.
پاسخ اجمالی

در برخی از منابع حدیثی شیعه، این روایت در عظمت پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و اهل بیت ( علیه السلام ) وارد شده است. گفتنی است که در سلسله سند این روایت، برخی راویان مانند: «یحیی بن أکثم» که از اهل سنّت هستند، وجود دارد.

این روایت هر چند از جهت سندی اشکال دارد، اما به جهت عظمتی که پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و ائمه ( علیه السلام ) دارند، می توان به طور کلی، محتوای آن را پذیرفت.

براساس این حدیث، سبب اصلى حرکت کشتی حضرت نوح ( علیه السلام ) و نجات از غرق و هلاکت، ذوات مقدّسه اهلبیت عصمت و طهارت ( علیه السلام ) بودند. از این رو، برخی از فقها گفته اند: مستحب است انسان وسیله نقلیه خود را به نام های پنج تن آل عبا و سایر ائمه ( علیه السلام ) زینت نماید تا از خطرها در امان باشد.
پاسخ تفصیلی

در برخی از منابع حدیثی شیعه، این روایت در عظمت پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و اهل بیت ( علیه السلام ) وارد شده است. گفتنی است که در سلسله سند این روایت، برخی راویان مانند: «یحیی بن أکثم» که از اهل سنّت هستند، وجود دارد.[1] این روایت به دلیل ضعف برخی از راویان آن، هر چند از جهت سندی اشکال دارد، اما به جهت عظمتی که پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و ائمه ( علیه السلام ) دارند، و روایاتی از این دست، می توان به طور کلی، محتوای آن را پذیرفت.

متن کامل روایت

"انس بن مالک از پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) نقل مى‏کند که آن حضرت فرمود: هنگامى که خداوند خواست قوم حضرت نوح ( علیه السلام ) را نابود کند، به آن حضرت وحى کرد که تخته‏ هاى چوب درخت ساج را دو نیم سازد. وقتی این کار را انجام داد، نمى‏دانست با آنها چه باید بکند. جبرئیل ( علیه السلام ) نازل شد و شکل کشتى را به او نشان داد. او جعبه‏اى هم با خود آورده بود که یک صد و بیست و نه هزار میخ در آن بود. حضرت نوح میخ ‏ها را به تخته ‏ها کوبید تا پنج میخ باقى ماند. به یکى از آنها دست زد. در کف دستش درخشید و نورى (از آن) بیرون آمد؛ چنان که ستاره‏اى‏ پر نور در آسمان نور افشانى کند. نوح ( علیه السلام ) تعجّب کرد. خداوند آن میخ را به سخن واداشت و به زبان فصیح و گویا گفت: نام حضرت محمّد ( صلی الله علیه و آله و سلم )، گرامى ‏ترین پیامبران، بر من است.

جبرئیل بر نوح فرود آمد. نوح از او پرسید: این چه میخى است که تاکنون مانند آن را ندیده‏ام؟ گفت: این میخ به نام بهترین مخلوق خداوند، حضرت محمّد بن عبد اللَّه ( صلی الله علیه و آله و سلم )، است. آن را بر سمت راست جلوى کشتى بگذار. بعد دستش را به میخ دوّم زد؛ آن هم درخشید و پرتو افشاند. نوح به جبرئیل گفت: این چه میخى است؟ جبرئیل گفت: این میخ به نام برادر و پسر عمویش، علىّ بن ابى طالب ( علیه السلام )، است؛ آن را در جلوى کشتى، سمت چپ بکوب. بعد به میخ سوم دست زد؛ شکوفا شد و درخشید و نور داد. جبرئیل گفت: این میخ به نام حضرت فاطمه (س) است؛ آن را کنار میخى که به نام پدرش بود بکوب. دست برد و میخ چهارم را گرفت؛ آن هم روشنى داد و پرتو افشاند. جبرئیل گفت: این میخ به نام حضرت امام حسن ( علیه السلام ) است؛ آن را در کنار میخى که به نام پدرش بود بکوب. سپس دستش را به میخ پنجم زد. از آن هم فروغى برخاست و نور افشاند و گریست. نوح گفت: جبرئیل، این گریه و زارى چیست؟ جبرئیل گفت: این میخ به نام حضرت حسین بن على ( علیه السلام )، سرور شهیدان است؛ آن را در کنار میخى که به نام برادرش بود، بکوب. سپس پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) آیه‏ شریفه:«او را بر کشتى داراى تخته‏ها و میخ‏ها حمل کردیم». را خواند،[2] و فرمود: الواح، چوب‏ هاى کشتى و ما، میخ ‏هاى آن بودیم و اگر ما نبودیم کشتى مسافرانش را حرکت نمى‏داد".[3]

بر اساس این حدیث، سبب اصلى حرکت کشتی حضرت نوح ( علیه السلام ) و نجات از غرق و هلاکت، ذوات مقدّسه اهل بیت عصمت و طهارت ( علیه السلام ) بودند.[4]

از این رو، برخی از فقها گفته اند: مستحب است انسان وسیله نقلیه خود را به نام های پنج تن آل عبا و سایر ائمه ( علیه السلام ) زینت نماید تا از خطرها در امان باشد.[5]

[1]. خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج 21، ص 35، بی نا و بی تا.

[2]. «وَ حَمَلْناهُ عَلى‏ ذاتِ أَلْواحٍ وَ دُسُرٍ»، قمر، 13.

[3]. سید ابن طاوس،‏ الامان من أخطار الاسفار و الازمان، ص 118 و 119، آل البیت، قم، چاپ اول، 1409ق؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 11، ص 328، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404ق؛ عبقات الانوار فی أمامة الائمة الاطهار، ج 23، ص 1081.

[4]. لکهنوى‏، میر حامد حسین، عبقات الانوار فی أمامة الائمة الاطهار، ج 23، ص 1080 و ص 1082 – 1092(برای توضیح بیشتر این حدیث)، نشر کتابخانه عمومى امام امیر المومنین على ( علیه السلام )، اصفهان، چاپ دوم، 1366ش.

[5]. حسینی شیرازی، سید محمد، الفقه، المرور، 326، بی نا و بی تا.

T