شیعه نیوز:
پرسش
با عرض سلام و تحیت به محضر حضرتعالی؛ بنده افتخار اولادی پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) را ندارم و جزو سادات نیستم، با توجه به علاقه ای که به بانوی اول خلقت حضرت فاطمه زهرا ( سلام الله علیها ) دارم، آیا می توانم ایشان را مادر صدا کنم؟ و در توسّل به ایشان و درد دل کردن با ایشان به آن بانوی بزرگوار مادر بگویم ؟ با تشکر فراوان
پاسخ اجمالی
از نظر عرف کسانی که جایگاه خاص و اهمیت ویژه ای دارند، به عنوان پدر یا مادر معنوی محسوب می شوند. در قرآن خداوند از همسران پیامبر به عنوان «امّهات المؤمنین» یاد می کند و می فرماید: «پیامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است و همسران او مادران آنها [مؤمنان] محسوب مىشوند».[1] در روایات نیز پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و علی ( علیه السلام ) به عنوان پدران این امت معرفی شدند.[2] همچنین در زیارت نامه حضرت فاطمه زهرا ( سلام الله علیها ) در بیستم جمادی یعنی روز ولادت آن حضرت می خوانیم: «السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ نَبِیِّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ حَبِیبِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ خَلِیلِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ صَفِیِّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ أَمِینِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ خَیْرِ خَلْقِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ أَفْضَلِ أَنْبِیَاءِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ خَیْرِ الْبَرِیَّةِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا سَیِّدَةَ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا زَوْجَةَ وَلِیِّ اللَّهِ وَ خَیْرِ خَلْقِهِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا أُمَّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ سَیِّدَیْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا أُمَّ الْمُؤْمِنِینَ ... .»[3] در این زیارت نامه آن حضرت را به عنوان «أُمَّ الْمُؤْمِنِینَ» سلام می دهیم و ایشان را مادر مؤمنان خطاب می کنیم.
بنابراین هیچ منعی برای مخاطب قرار دادن فاطمه زهرا ( سلام الله علیها ) به عنوان مادر وجود ندارد.
[1] احزاب، 6، البته منظور این نیست که تنها علّت امّ المؤمنین گفتن جایگاه خاص ایشان است.
[2] ابن شهرآشوب مازندرانى، مناقب آل أبی طالب ( علیه السلام )، ج 3، ص 105، مؤسسه انتشارات علامه، قم، 1379 هـ ق، قال النبی ( صلی الله علیه و آله و سلم )، "أنا و علی أبوا هذه الأمة".
[3] سید على بن موسى بن طاوس، إقبالالأعمال، ص 624، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1367 هـ ش.
T