با توجه به این‌که پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم )، بنده‌ای مانند دیگر بندگان خدا بود، چگونه نور و روح حضرتشان قبل از خلقت حضرت آدم( علیه السلام ) خلق شده بود؟!

شیعه نیوز:
پرسش
با سلام؛ آیا پیامبران و امامان ما، بنده‌‌ای مانند دیگر بندگان خدا بودند و تفاوتی بین آنها نبود؟ اگر چنین است پس چگونه نور و روح پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) قبل از حضرت آدم( علیه السلام ) خلق شده بود؟! به معراج می‌رفتند، و... اما سایر بندگان خدا از انجام این کارها معذورند؟
پاسخ اجمالی
اولا: آنچه در منابع دینی آمده، این است که نور وجود پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) بر تمام مخلوقات تقدم دارد، و مقصود از تقدم وجود نوری این است که همه موجودات این عالم دارای دو وجود هستند، یک وجود علمی در نزد خداوند که از آن به وجود نوری تعبیر می‌کنند؛ دوم وجود عینی مانند وجود در عالم ماده برای موجودات مادی. وجود نوری پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در آن وجود علمی به دلیل جامعیت و برتری، قبل از همۀ موجودات و واسطه برای تحقق وجود نوری و به تبع آن واسطۀ در وجود عینی بقیۀ موجودات است، اما وجود عینی و مادی پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) روشن است که بعد از وجود مادی و عینی از حضرت آدم است، بلکه از این جهت وجود حضرت آدم واسطۀ در تحقق وجود پیامبر است.[1]
ثانیا: تفاوت در مراتب، منافات با اتحاد ماهوی ندارد؛ چنان‌که انسان‌‌هایی که الآن موجود هستند، از نظر مراتب استعداد و نبوغ تفاوت دارند، ولی ماهیت آنها تفاوت ندارد و یکی است؛ مثلاً افراد نابغه و نخبه که از نبوغ و استعداد بالایی بر خوردارند با دیگران تفاوت‌‌های زیادی دارند، ولی از نظر ماهیت با دیگران فرقی ندارند. انسان با هوش و انسان کندفهم هر دو انسان هستند. بنابراین پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) از نظر ماهیت مانند بقیه انسان‌ها است، اما از نظر لیاقت و شایستگی با دیگران متفاوت است.[2]

[1] . اقتباس از پاسخ 4378.
[2]. ر. ک: 4378 ، 24275 و 178.

T