به گزارش «شیعه نیوز»، منابع یمنی از اختلاف نظر طرفهای داخل دولت مستعفی یمن و خارج آن بر سر تقسیم این کشور به چند اقلیم و فشارهای ائتلاف متجاوز عربی به سرکردگی عربستان و امارات بر طرفهایی در دولت مستعفی برای پیشبرد دیدگاه برخی متحدان خودشان پرده برداشتند.
سایت روزنامه قطری العربی الجدید با انتشار گزارشی درباره یمن نوشت: "بیشتر استانهای یمن به ویژه استانهای جنوب، شرق و غرب که تحت کنترل حوثیها نیستند شاهد خیزش و تحرکاتی است که خواهان تغییر وضعیت اقلیمهای این کشور هستند. منافع خاص هر منطقه در کنار مداخلات منطقهای، مهمترین عواملی هستند که منجر به طرح ایدههای جدید درباره نقشه اقالیم یمن شده است. عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهوری مستعفی یمن فوریه ۲۰۱۴ براساس خروجیهای کنفرانس گفتوگوی ملی، ساختار نهایی دولت فدرال آینده این کشور را اینگونه تصویب کرد که متشکل از شش اقلیم؛ دو اقلیم در جنوب و چهار اقلیم در شمال یمن باشد.
اما در رابطه با جنوب یمن، طبق ساختار مذکور، اقلیم "حضرموت" به مرکزیت "المکلا" شامل استانهای المهره، حضرموت، شبوه و سقطری میشود و توافق شده است که اقلیم عدن نیز به مرکزیت خود عدن از استانهای عدن، أبین، لحج و الضالع تشکیل شود. در رابطه با اقلیمهای شمال یمن نیز اقلیم "سبأ" به مرکزیت مأرب شامل استانهای البیضاء، الجوف و مأرب است. همچنین اقلیم "الجند" به مرکزیت تعز دربرگیرنده استانهای تعز و إب است. در همین راستا، توافق شده است که اقلیم "تهامه" به مرکزیت الحدیده هم از الحدیده، "ریمه"، "المحویت" و حجه تشکیل شود و اقلیم "آزال" به مرکزیت صنعا نیز شامل صنعا، صعده، عمران و ذمار باشد.
چند منبع یمنی گزارش دادند، تحولات یمن در سالهای اخیر منجر به مطرح شدن ایده تغییر نقشه اقلیمهای یمن شد. در رأس این تحولات کودتای عدن و اتفاقات و اختلافات پس از آن میان دولت مستعفی و امارات و نمایندگانش قرار دارد.
این منابع افزودند: علاوه بر این مخالفان مداخلات عربستان در استانهای یمن پیدا شدند، به ویژه پس از آنکه عربستان توافق ریاض بر سر تقسیم مجدد قدرت را بر دولت مستعفی و شورای انتقالی جنوب یمن تحمیل کرد.
دولت مستعفی یمن به گونهای وانمود میکند که خواسته برخی استانها مانند سقطری و المهره برای تبدیل شدن به اقلیمی واحد و مجزا از اقلیم حضرموت را درک میکند. این طرح همچنین مورد حمایت کشور عمان است، مشروط بر اینکه نباید عربستان و امارات در مرزهای آن حضور داشته باشند. با این وجود عربستان نیز درصدد راضی کردن اهالی این دو استان برای توقف اعتراضات روز افزون علیه حضور خود در سقطری و به ویژه المهره است.
ریاض به شورای المهره و سقطری وعده داده است که از گزینه آنها مبنی بر تبدیل این دو استان به یک اقلیم مستقل حمایت کند. این درحالی است که ریاض حضرموت را به سمتی سوق میدهد که به یک اقلیم مستقل تبدیل شود. به همین دلیل منصور هادی به دنبال بررسی تجزیه حضرموت به دو استان است؛ یعنی "حضرموت وادی" و "حضرموت ساحل"، به ویژه اینکه که وسعت کامل حضرموت ۱۹۳ هزار کیلومتر مربع از مجموع ۵۵۵ هزار کیلومتر مربع مساحت کل یمن را تشکیل میدهد و بخش عظیمی از ثروت این کشور در آنجا متمرکز شده است.
اما درباره اینکه شبوه جزئی از اقلیم حضرموت باشد اختلاف نظر وجود دارد و نظر دیگری مبنی بر اینکه شبوه به اقلیم جدیدی ملحق شود نیز مطرح است.
منابع مذکور معتقدند که امارات اهمیت زیادی برای این مسأله قائل نیست که حضرموت و شبوه یک اقلیم را تشکیل دهند و یا جزو دو اقلیم باشند بلکه مسأله مهم برای اماراتیها این است که حاکم اقلیم حضرموت چه فردی باشد.
بنابراین، امارات از طریق شخصیتهای برجسته به دنبال ایجاد یک جنبش حضرموتی است که در رأس آنها "علی سالم البیض"، رئیس جمهوری اسبق یمن (سالهای ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۰) که در حال حاضر مقیم ابوظبی است، قرار داد. امارات اخیرا طرح بازگرداندن البیض به عرصه سیاسی یمن را آغاز کرده است و به همین منظور "خالد بحاح"، نخستوزیر سابق یمن را نیز آماده کرده تا دستنشانده برجسته ابوظبی در جنوب یمن باشد. تلاشهای امارات تنها محدود به این نمیشوند که بار دیگر بحاح را معاون رئیس جمهوری یا نخست وزیر در یمن بکند، بلکه ابوظبی میخواهد که وی سمت رئیس جمهوری آینده یمن را برعهده بگیرد. بحاح پس از اینکه با منصور هادی دچار اختلافاتی شد در آوریل ۲۰۱۶ توسط وی از سمت معاون رئیس جمهوری و نخستوزیری دولت مستعفی برکنار شد.
این درحالی است که دولت مستعفی یمن به دنبال دور کردن امارات و نمایندگان آن از مناطق دارای منابع این کشور است اما عربستان که طی چند دهه اخیر نفوذ قابل توجهی در حضرموت داشته و از آنجایی که بسیاری از شخصیتهای اجتماعی، سیاسی و تجاری این استان تبعه این کشور هستند، اهمیت خاصی برای این اقلیم قائل است. به ویژه اینکه ریاض قصد دارد تا پروژه صادرات نفت خود از طریق دریای عرب را با عبور خط لوله نفت از حضرموت به بندر الضبه اجرا کند و زمینه سازی میکند تا آن را به بندری برای صادرات نفت خود تبدیل کند.
در مقابل، سلطنت عمان معتقد است که نزدیک شدن عربستان و امارات به مرزهایش برای این کشور خطرناک است و به همین دلیل از "شورای نجات ملی" تحت رهبری "حسن باعوم" حمایت میکند تا این گروه قدرتی باشد که عمان در برابر نفوذ عربستان و امارات در نزدیکی مرزهایش از آن استفاده کند. باعوم که اهل حضرموت بوده و بسیار به عمان سفر میکند در حال سر و سامان دادن به وضعیت خود در این استان است.
اما شورای انتقالی جنوب یمن مورد حمایت امارات معتقد است که افزایش تعداد اقلیمهای جنوب یمن از دو اقلیم به چهار و یا پنج اقلیم طبق نتیجه کنفرانس گفتوگوی ملی باعث ورود به بازی سهمخواهیهای جنوب میشود که نفوذ آن و امارات را تضعیف میکند و در نهایت منجر به ناکامی تلاشهای آنها برای تبدیل جنوب به یک اقلیم تحت عنوان عدن و حکومت بر آن میشود.
اختلافات در دیدگاهها درباره اقلیمها به جنوب یمن خلاصه نشده و شامل شمال این کشور به ویژه اقلیم موسوم به تهامه نیز میشود که شامل استانهای حدیده، ریمه، المحویت و حجه است. این اختلافات امارات را بر آن داشته تا خواستار جدایی مناطقی از اقلیم الجند شود که از إب و تعز تشکیل شده است. مناطق مورد نظر امارات شامل مناطق ساحلی تعز یعنی المخاء، ذوباب و باب المندب هستند که ابوظبی خواستار ایجاد یک اقلیم مستقل متشکل از مناطق مذکور تحت عنوان "اقلیم ساحل غربی" است.
امارات درصدد است تا گروههای تحت حمایت و نمایندگان آن کنترل اقلیم ساحل غربی را به دست بگیرند مانند تهامه که نمایندگان آن در شمال یمن یعنی نیروهای علی عبدالله صالح، رئیس جمهوری پیشین این کشور بر آن تسلط دارند و این مسأله چیزی که با اعتراض امارات روبهروست.
طبق محاسبات ابوظبی، خارج شدن کامل تعز و إب از کنترل حوثیها به معنای نفوذ امارات در این اقلیم است، چراکه این اقلیم پایگاه دولت مستعفی و طرفهای حامی آن است. از همین رو، اقلیم سبأ هم که آرامتر از مناطق دیگر است و شامل استانهای مأرب، الجوف و البیضاء میشود، پایگاه دیگر دولت عبد ربه منصور هادی است و بزرگترین قدرت نظامی و مردمی حامی دولت وی در این اقلیم حضور دارد و با حضرموت و شبوه هممرز است و پیشتر شبوه، حضرموت و أبین از اقلیم سبأ برای توقف نفوذ نمایندگان امارات به این مناطق کمک کرفته بودند."