شیعه نیوز:
پرسش
به چه علت به امام حسن( علیه السلام ) معزالمومنین می‌گویند؟
پاسخ اجمالی
با توجه به شرایط جامعه اسلامی و مردمی که آمادگی درگیری و نبرد با سپاه معاویه را نداشتند، همچنین تطمیع و پیوستن برخی از فرماندهان سپاه عراق به معاویه، امام حسن( علیه السلام ) مصلحت دیدند که صلح را بپذیرند، اما تعدادی از طرف‌داران حضرتشان که هنوز خواستار ادامه نبرد با معاویه بودند، در مقابل ایشان قرار گرفته، و گفتند شما با پذیرش صلح، مؤمنان را خوار و ذلیل نمودید و حتی اینگونه حضرتشان را مخاطب قرار دادند: «یا مذل المؤمنین!».[1]
امام حسن مجتبی( علیه السلام ) در برابر این موضع‌گیری آنان فرمود: «من خوارکننده مؤمنان نیستم، بلکه عزّت بخش آنانم. وقتى دیدم شما در برابر دشمن قدرتى ندارید، کار را به معاویه واگذاشتم تا من و شما بتوانیم در میان آنان زندگی کنیم. همچنان‌که آن فرزانه [خضر] کشتى را سوراخ کرد تا براى صاحبانش باقى بماند، و این چنین است حکایت من و شما تا در میان آنها باقى بمانیم».[2]
با توجه به آنچه که بیان شد، و با توجه به صریح سخن خود امام( علیه السلام )، شرایط جامعه و مردم در زمان آن‌حضرت به گونه‌ای بود که در صورت ادامه نبرد با معاویه، سرانجام پیروزی از آن دشمنان بود. و اصحابشان نیز مانند اصحاب امام حسین( علیه السلام ) نبودند که تا آخرین نفس به جنگ ادامه دهند و عزتی پایدار برای دینداران تا روز قیامت به وجود آورند ، بلکه قرائن نشانگر آن بود که بسیاری از آنها با خواری و ذلت تسلیم می‌شدند و علاوه بر شکست ظاهری، دچار نوعی تحقیر می‌شدند و چنین نبردی دست‌مایه آن می‌شد تا عزت آنانی که از نبرد جان سالم به در بردند نیز پایمال شده و حتی جایگاهی در آینده تاریخ برایشان وجود نداشته باشد تا مانند شهدای کربلا، سرمشقی برای جهانیان باشند؛ لذا امام حسن( علیه السلام ) در حقیقت با پذیرش صلح باعث عزت شیعیان شد.
[1]. ر. ک: پاسخ‌های 3347؛ 3064.
[2]. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول صلی الله علیه و آله، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 308، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1404ق. «مَا أنَا بِمُذِلِّ المُؤمِنینَ ولکِنّی مُعِزُّ المُؤمِنینَ، إنّى لَمّا رَأَیتُکُم لَیسَ بِکُم عَلَیهِم قُوَّةٌ سَلَّمتُ الأمرَ لأِبقى أنا و أنتُم بَینَ أظهُرِهِم، کَما عابَ العالِمُ السَّفینَةَ لِتَبقى لأِصحابِها و کَذلِکَ نَفسِی و أنتُم لِنَبقى بَینَهُم».
T
