شیعه نیوز:
پرسش
امام علی( علیه السلام ) شبانه برای فقرا نان و غذا میبردند، در حالیکه خودشان حاکم بودند. آیا از حاکم انتظار نمیرود ساختار و حکومت را اصلاح کند؟ نه اینکه مثل یک آدم عادی کمک کند. اگر حاکمی به جای اصلاح سیستم اداره کشور بزرگ خود، به صورت دستی و موردی کمک کند، عدالت جای سؤال دارد؛ چون نمیتواند به همه فقرا کمک کند.
پاسخ اجمالی
در پاسخ به این پرسش، باید به نکاتی توجه کرد:
1. دوران حکومت امام علی( علیه السلام ) کمتر از پنج سال بود، اما حضرتشان در تمام دوران‌ها، حتی زمان پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم ) و زمان خانه‌نشینی که مسئولیت اداری و حکومتی جامعه بر عهده ایشان نبود، سرکشی و رسیدگی به امور محرومان را به عنوان یکی از کارهای مهم خود مد نظر داشتند.
2. یک رهبر علاوه بر اصلاحات ساختاری، در مواردی باید خود به صورت نمادین وارد صحنه اجرا شود، تا الگویی مناسب برای دیگران باشد. و کمک موردی امام به فقرا ممکن است در همین راستا بوده و بر این اساس، نشانگر آن نخواهد بود که ایشان از اصلاحات ساختاری غافل بودند.
3. اگر به خطابه‌های امام علی( علیه السلام ) هنگام پذیرش مسئولیت و رهبری جامعه اسلامی توجه کرده باشید، خواهید دریافت که آن‌حضرت، اصلاح ساختاری حکومت را به عنوان شرطی برای پذیرش رهبری جامعه اسلامی مطرح فرمودند و در ادامه مسیر، همین اصلاحات را مد نظر داشتند که به عنوان نمونه، فرمان حکومتی حضرتشان به مالک اشتر را می‌توان بهترین برنامه برای اداره جامعه و اصلاحات ساختاری در مدیریت آن دانست. منتها صاحبان قدرت و رانت‌خواران که منافع خویش را در خطر می‌دیدند، با چنین برنامه‌هایی به مخالفت برخاستند، و جنگ‌ها بر ایشان تحمیل نموده و در نتیجه به شهادت ایشان اقدام کردند، و برنامه‌های ایشان برای اصلاح ساختار حکومت ناتمام ماند.[1]
4. چه بسا با وجود مدیریت و برنامه‌ریزی اقتصادی برای کمک به محرومان، باز هم افرادی پیدا می‌شوند که این کمک‌ها آنها را کفایت نکرده، یا اینکه به هر جهت مورد غفلت قرار می‌گرفتند. پس این‌گونه افراد نیاز به کمک‌های فردی پیدا می‌کردند.
T
