به گزارش «شیعه نیوز»، آلزایمر یک بیماری عصبی پیشرونده است که هر ساله افراد بسیاری را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار میدهد و آمار و ارقام از روند افزایشی ابتلا به این بیماری حکایت دارند. در شرایطی که پژوهشگران همچنان در تلاش هستند تا درمانی موثر برای آلزایمر بیابند، به نظر میرسد شرایط خواب یکی از عوامل کیدی در ابتلا به این بیماری است.
تغییرات مغزی ناشی از بیماری آلزایمر به آرامی و در سکوت و اغلب دو دهه پیش از ظهور علائم بیماری، مانند از دست دادن حافظه و سردرگمی، آغاز میشوند. موادی در مغز به نام پروتئینهای بتا آمیلوئید و تاو که به تشکیل پلاکها و گوریدهها منجر میشوند در ابتلا به بیماری آلزایمر نقش دارند. با پیشرفت بیماری، بخشهایی کلیدی در مغز میتوانند از نظر اندازه کوچک شوند. برخی پژوهشها نشان داده اند که خواب بی کیفیت میتواند موجب تسریع پیشرفت بیماری آلزایمر شود.
شب زنده داری میکنید
طی یک مطالعه که در نشریه Science Magazine منتشر شد، هشت شرکت کننده پس از یک شب خواب خوب برای ۳۶ ساعت بیدار باقی ماندند. پس از تنها یک شب بی خوابی کامل، شرکت کنندگان ۵۱.۵ درصد افزایش در میزان پروتئین تاو را تجربه کردند که این ماده با بیماری آلزایمر پیوند خورده است. در این مطالعه گوریدههای جدید تاو در بخشهایی از مغز مرتبط با حافظه شکل گرفتند.
در آزمایشی دیگر، پژوهشگران دریافتند مقدار پروتئین تاو در موشهایی که بی خوابی را تجربه کرده بودند دو برابر بیشتر از موشهایی بود که استراحت کافی داشتند.
آپنه خواب خود را درمان نمیکنید
اگر شبها خروپف میکنید، این میتواند نشانهای از ابتلا به آپنه خواب باشد. آپنه خواب یک اختلال جدی است که فرد مبتلا به آن وقفههای تنفسی را هنگام خواب تجربه میکند. مطالعهای که در جلسه سالانه آکادمی نورولوژی آمریکا ارائه شد، نشان داد که افراد مبتلا به آپنه خواب ممکن است دارای میزان بیشتری از پروتئین تاو در بخشی از مغز باشند که به حافظه کمک میکند. از ۲۸۸ فرد ۶۵ ساله و پیرتر، سطوح پروتئین تاو در مغز آنهایی که به آپنه خواب مبتلا بودند در مقایسه با افرادی که به این شرایط مبتلا نبودند، ۴.۵ درصد بیشتر بود.
آپنه خواب میتواند مغز را از دریافت اکسیژن کافی هنگام شب باز دارد و این شرایط خطر ابتلا به اختلال شناختی و احتمالا بیماری آلزایمر را افزایش میدهد. اگر فکر میکنید به آپنه خواب مبتلا هستید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کنید.
به قرصهای خواب تجویزی وابسته هستید
مراجعه به پزشک برای تجویز قرص خواب احتمالا یکی از نخستین گزینههایی است که برای مقابله با شرایط بد خواب به ذهنتان خطور میکند. اما زمانی که موضوع بیماری آلزایمر مطرح است، برخی داروهای خوابآور ممکن است بیشتر از آن که مفید باشند به ضرر شما کار کنند. استفاده بلند مدت از بنزودیازپینها به عنوان گزینهای برای کمک به تجربه خواب بهتر ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهد.
برخی داروهای خوابآور شمشیری دو لبه برای افرادی هستند که نشانههای بیماری آلزایمر در آنها دیده شده است. با پیشرفت بیماری، افراد مبتلا به آلزایمر میتوانند مشکلات جدی در خواب را تجربه کنند، اما استفاده از داروهای آرام بخش میتواند خطرناک باشد، زیرا خطر زمین خوردن و سردرگمی را افزایش میدهند.
خواب عمیق و ترمیم کننده را تجربه نمیکنید
بنابر نتایج مطالعهای که در نشریه Science Translational Medicine منتشر شد، اگر به میزان کافی خواب عمیق که برای تثبیت خاطرات و افزایش سطوح انرژی بدن نیاز است را تجربه نکنید، ممکن است دارای سطوح بیشتری از پروتئین تاو در مغز خود باشید. پژوهشگران به این نکته اشاره داشتند که ناتوانی در تجربه خواب عمیق میتواند خطر بیماری آلزایمر را افزایش داده یا یک نشانه اولیه از این بیماری باشد.
به روی شکم میخوابید
بنابر نتایج مطالعهای جدید، خوابیدن روی پهلو به جای خوابیدن روی پشت یا شکم ممکن است بهترین وضعیت برای بهرهمندی از مغزی سالم باشد. پژوهشگران از اسکنهای امآرآی برای نظارت بر مسیرهای گلیمفاتیک - سیستمی که تودهها و مواد شیمیایی خطرناک در مغز را از بین میبرد - و کارایی آن در وضعیتهای مختلف خواب در موشها استفاده کردند. در همین راستا، مشخص شد مغز موشهایی که روی پهلو میخوابیدند کارایی بیشتری در پاکسازی مواد زائد داشته است که میتواند از انباشت پلاکهای بتا آمیلوئید پیشگیری کند.
مغز طی خواب خود را از وجود پروتئینهای مرتبط با آلزایمر پاکسازی میکند. دانشمندان اکنون فکر میکنند زمانی که انسان خواب است، سیستم گلیمفاتیک فعالیت خود برای از بین بردن رسوبات بالقوه مضر که طی زمان بیداری شکل گرفته اند را افزایش میدهد. اگر شرایط خواب شما خوب نباشد یا به طور منظم به میزان کافی نخوابید، خطر افت کارایی این روند پاکسازی وجود دارد.
به چرت زدنهای روزانه علاقه دارید
اگر چرتهای منظم روزانه به کاهش کیفیت خواب شبانه شما منجر شود ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری آلزایمر قرار داشته باشید. مختل شدن چرخه خواب میتواند در ساعت درونی بدن یا ریتم شبانه روزی شما اختلال ایجاد کند. طی یک مطالعه مشخص شد افرادی با نشانههای آلزایمر دارای چرخههای بیداری-خواب مختل شده هستند. خواب بی کیفیت میتواند به بیماری آلزایمر منجر شود یا میتواند نشانهای از ابتلا به این شرایط باشد.
مشتاق استفاده از گوشی هوشمند هستید
استفاده از دستگاههایی مانند گوشی هوشمند و تبلت هنگام شب، به ویژه نزدیک به زمان خواب، میتواند در ریتم شبانه روزی شما اختلال ایجاد کند که پژوهشگران این شرایط را با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر پیوند داده اند. با قرار گرفتن در معرض نور خورشید در ابتدای روز و پرهیز از مواجهه با نور آبی ساطع شده از دستگاههای الکترونیکی نزدیک به زمان خواب میتوانید ریتم شبانه روزی بدن خود را دوباره تنظیم کنید.
از قرصهای خواب بدون نسخه استفاده میکنید
داروهای خوابآور بدون نسخه در داروخانهها به فروش میرسند که بیشتر بر دیفنهیدرامین متکی هستند. این دارویی پر استفاده برای تسکین علائم آلرژی و سرماخوردگی است که مشخص شده است به خواب نیز کمک میکند. نتایج یک مطالعه نشان داد که استفاده از داروهایی در کلاس مشابه دیفنهیدارمین با افزایش ۵۴ درصدی خطر زوال عقل پیوند خورده است. آنچه به عنوان داروهای آنتی کولینرژیک شناخته میشود فعالیت یک ماده شیمیایی به نام استیلکولین را در مغز مسدود میکند که این ماده در یادگیری و حافظه نقش دارد.
گزینههای مختلفی را در اختیار دارید
تاکید بر این که بی خوابی خطر بیماری آلزایمر را افزایش خواهد داد، آن چیزی نیست که باید بر آن متمرکز شوید. در عوض، با یافتن راه حلهایی برای مشکلات خواب خود میتوانید در مسیر بهبود شرایط خواب شبانه گام بردارید. ورزش روزانه، اما نه نزدیک به زمان خواب میتواند به بهبود شرایط خواب کمک کرده و همچنین برای سلامت مغز مفید است. همچنین، پرهیز از غذا خوردن نزدیک به زمان خواب و محدود کردن مصرف کافئین هنگام بعد از ظهر از جمله اقداماتی هستند که میتوانید برای تجربه یک خواب خوب شبانه مد نظر قرار دهید.
بدانید چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
اگر کمبود خواب شما حالت مزمن پیدا کرده است برای یافتن راه حلهای مقابله با این شرایط به پزشک مراجعه کنید و فراموش نکنید که اختلال در خواب تنها یکی از عوامل بسیاری است که امکان دارد به زوال شناختی و زوال عقل منجر شوند. روشهای بسیاری برای کاهش خطر بیماری آلزایمر وجود دارند که شامل اقدامات زیر برای تقویت و حفظ سلامت مغز میشوند:
- مصرف یک رژیم غذایی سالم و متعادل
- انجام ورزش
- کاهش استرس
- اجتماعی بودن
- تحریک مغز در طول زندگی
- مدیریت بیماریهای مزمن