در آیه 91 سوره انعام آمده است: «قل الله ثمّ ذرهم»، اگر کلمه «الله» مرفوع یا منصوب باشد، چه تفاوتی در معنا می کند؟

شیعه نیوز:
پاسخ اجمالی

لفظ جلاله «الله»، در «قل اللهُ ثمّ ذرهم»،[1] باید مرفوع باشد؛ زیرا مرفوع بودن آن از دو حال خارج نیست:

1. یا مبتدا بوده و مبتدا هم مرفوع است و خبر آن -انزل الکتاب-، حذف شده، نه این که «الله» به تنهایی مفعول «قل» بوده تا منصوب باشد، ولی کلّ این جمله، یعنی مبتدا و خبر آن «انزل الکتاب» که محذوف باشد، «مفعولٌ به»، محلاً منصوب بوده و به اصطلاح ادبیات عرب مقول قول «قل» است.
2. یا فاعل برای فعل محذوف «انزل» باشد و فاعل هم مرفوع است.[2]

پس، اگر به معنای آیه شریفه به صورت کامل دقت شود، تفاوت معنایی در مرفوع و منصوب بودن لفظ جلاله الله فهمیده می شود؛ زیرا در صدر آیه این گونه آمده است:«آنها خدا را درست نشناختند که گفتند: «خدا، هیچ چیز بر هیچ انسانى، نفرستاده است!» بگو: «چه کسى کتابى را که موسى آورد، نازل کرد؟! سپس در ذیل آیه شریفه خدای متعال به پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید که به قوم یهود بگوید: که الله نازل کرده است. و این با مرفوع بودن الله سازگاری دارد، نه منصوب بودن آن.

این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد.

[1]. انعام، 91.

[2]. صافى، محمود بن عبد الرحیم، ‏الجدول فی اعراب القرآن، ج 7، ص 217، دارالرشید مؤسسة الإیمان، دمشق بیروت، چاپ چهارم، 1418ق.

آیات مرتبط

سوره الأنعام (91) : وَمَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قَالُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَىٰ بَشَرٍ مِنْ شَيْءٍ ۗ قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتَابَ الَّذِي جَاءَ بِهِ مُوسَىٰ نُورًا وَهُدًى لِلنَّاسِ ۖ تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِيسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ كَثِيرًا ۖ وَعُلِّمْتُمْ مَا لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَلَا آبَاؤُكُمْ ۖ قُلِ اللَّهُ ۖ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِي خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ

T