بهترین آیه قرآن کدام آیه است؟

شیعه نیوز:
پرسش
بهترین آیه قرآن کدام است؟ آیا می‌توان گفت به این علت که این آیه یا همه آیات بسته به مقصودی که دارند بهترین‌اند؟
پاسخ اجمالی

قبل از پرداختن به اصل پاسخ باید گفت؛ همان‌گونه که خود قرآن کریم بهترین و برترین کتاب آسمانی است، تمام آیاتش در نهایت حسن و برتری هستند؛ از این رو نمی‌توان فرقی بین آنها قائل شد و گفت این آیات از مقام بالایی برخودارند و آن آیات در درجه پایین‌ترند. قرآن کریم تمام آیاتش سراسر نور است. بر این اساس، نمی‌توان به صورت کلی آیه‌‌ای را به صورت مطلق و از همه جهات برتر از دیگر آیات دانست.

اما در عین حال ممکن تعدادی از آیات یا سوره‌ها از جنبه‌ای بر آیه دیگر برتری داشته باشد. به عنوان نمونه برخی سوره‌های قرآن؛ مانند سورۀ یوسف از جنبۀ ارائۀ زیبای داستان‌های تاریخی، زیباتر از دیگر سوره‌ها است.

در همین راستا برخی سوره‌ها با عنوان «ام الکتاب»، «قلب القرآن» و ... سوره‌های برتر اعلام شده‌اند.

1. «أَنَّ النَّبِيَّ( صلی الله علیه و آله و سلم ) قَالَ لِجَابِرٍ أَ لَا أُعَلِّمُكَ أَفْضَلَ سُورَةٍ أَنْزَلَهَا اللَّهُ فِي كِتَابِهِ قَالَ (بَلَى) عَلِّمْنِيهَا فَعَلَّمَهُ الْحَمْدَ أُمَّ الْكِتَاب‏»؛[1]پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: آیا می‌خواهی بدانی با فضیلت‌ترین سوره‌ای که خداوند در کتابش نازل کرده کدام است؟! جابر گفت بلی، آن‌را به من بیاموز، پیامبر فرمود سوره حمد ام الکتاب است.
2. « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ( علیه السلام ) قَالَ: قَالَ إِنَّ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ قَلْباً وَ إِنَّ قَلْبَ الْقُرْآنِ يس....‏»؛[2] از امام صادق ( علیه السلام ) روایت شده است، برای هر چیزی قلبی است و قلب قرآن سوره «یس= یاسین» است.
3. «وَ عَنْهُ ( صلی الله علیه و آله و سلم )‏ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَرُوسٌ وَ عَرُوسُ‏ الْقُرْآنِ‏ الرَّحْمَن‏»؛[3] از پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) نقل شده است برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است.
4. صاحب مجمع البیان روایتی را نقل می‌کند که در آن پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) برترین آیه را آیه 30 سوره شوری، اعلام می‌فرمایند: «وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْديكُمْ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثير»؛[4] هر مصيبتى به شما رسد در برابر اعمالى است كه انجام داده‌‏‌ايد، و بسيارى را نيز عفو مى‌‏‌كند!

متن روایت این‌گونه است: «و روي عن علي ( علیه السلام ) أنه قال، قال رسول الله( صلی الله علیه و آله و سلم ) خير آية في كتاب الله هذه الآية يا علي ما من خدش عود و لا نكبة قدم إلا بذنب و ما عفا الله عنه في الدنيا فهو أكرم من أن يعود فيه و ما عاقب عليه في الدنيا فهو أعدل من أن يثني على عبده»؛[5] امام علی ( علیه السلام ) می‌فرماید: رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود بهترین آیه در قرآن این آیه(30، شوری) است. یا علی، هيچ خراش چوبى، و هيچ زمين خوردنى نيست، مگر آن‌كه به واسطه گناهى است كه انسان انجام داده است. خداوند بزرگ‌تر از آن است كه هر گناهى را كه در دنيا عفو کرده، در آخرت انسان را برای آن مجازات فرمايد، و گناهانى را كه در دنيا مكافات فرموده، عادل‌‏تر از آن است كه در آخرت انسان را دوباره به خاطر آن مجازات نماید.

همانگونه که مشاهده می فرمایید، برتری این آیه بر دیگر متون قرآنی نیز ناظر به جنبۀ رحمانیت پروردگار است .

[1]. عياشى، محمد بن مسعود، تفسير العياشي، محقق، مصحح، رسولى محلاتى، هاشم،‏ ج ‏1، ص 20، المطبعة العلمية، تهران، چاپ اول، 1380 ق‏.

[2] ابن بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 111، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق.

[3] کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح للكفعمي (جنة الأمان الواقية)، ص 446، دارالرضی، قم، چاپ دوم، 1405ق.

[4] شوری، 30.

[5] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‏9، ص 47، ناصر خسرو، تهران، 1372ش.

آیات مرتبط

سوره الشورى (30) : وَمَا أَصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَيَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ

T