شیعه نیوز: زیارت تمامی اهل بیت علیهم السلام دارای فضیلت و برکات فراوان است، اما در بین تمامی آنها روی زیارت امام حسین علیه السلام تاکید ویژه شده است. امام باقر علیهالسلام فرمودند: لو یعلم الناس ما فی زیارة قبرالحسین علیهالسلام من الفضل، لماتوا شوقاً؛ یعنی اگر مردم میدانستند که چه فضیلتی در زیارت مرقد امام حسین علیهالسلام است، از شوق زیارت میمردند. (ثواب الاعمال، ص ۳۱۹؛ به نقل از کاملالزیارات) حال ممکن است برای برخی مقدور نباشد که نزد مزار مطهر آن امام بزرگوار حاضر شوند و ایشان را زیارت کنند، در این صورت اهل بیت علیهم السلام دستور به زیارت از راه دور را دادهاند. از اینرو در این مطلب قصد داریم به آداب زیارت امام حسین (علیه السلام) از راه دور بپردازیم.
روش های زیارت امام حسین (علیه السلام) از راه دور
زیارت امام حسین (علیه السلام) از راه دور به چند طریق زیر امکان پذیر است.
۱. رفتن به بلندی و سلام دادن به حضرت
سَدیر (یکی از یاران امام صادق (علیه السلام)) گفته است که امام صادق علیهالسلام به من فرمود: ای سدیر، آیا هر روز قبر حسین بن علی علیهالسلام را زیارت میکنی؟ عرض کردم: خیر، فرمود: چقدر شما جفاکارید! و سپس فرمود: در هر جمعه زیارت میکنید؟ عرض کردم: خیر، فرمود: در هر ماه زیارت میکنید؟ عرض کردم: خیر، فرمود: در هر سال زیارت میکنید؟ عرض کردم: گاهی زیارت میکنیم. فرمود: ای سدیر، چقدر به حسین علیهالسّلام جفا میکنید! آیا نمیدانی خداوند دو میلیون فرشته ژولیده موی و خاک آلود دارد که به طور مداوم بر حسین بن علی علیه السلام گریه میکنند و قبر او را زیارت میکنند و خسته نمیشوند؟ ای سَدیر، چرا خود را مقیّد نمیسازی که هر جمعه پنج بار و هر روز یک بار قبر حسین بن علی علیه السلام را زیارت کنی؟ عرض کردم: بین ما و قبر او فرسخها فاصله است! فرمود: به بلندی برو، به سمت راست و چپ خود توجه کن، سرت را سوی آسمان کن و سپس به سوی قبر حسین بن علی علیه السلام توجّه کن و بگو: «السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَاعَبْدِاللَّهِ، السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ».
اگر چنین کنی، برای تو یک زیارت نوشته میشود و هر زیارت معادل یک حجّ و یک عمره است. سدیر گفته است که گاهی میشد که در یک ماه بیش از بیست بار این کار را انجام میدادم.
۲. غسل کردن و رفتن به بلندی و زیارت کردن حضرت
سَدیر همچنین گفته است که باری دیگر حضرت صادق علیه السلام به من فرمود: ای سدیر، آیا زیاد به زیارت قبر حسین (علیه السلام) میروی؟ عرض کردم: راه من دور است. فرمود: آیا میخواهی عملی به تو بیاموزم که اگر آن را انجام دهی، برای تو آن زیارت نوشته شود؟ عرض کردم: بله. فرمود: در منزلت غسل کن، به بام منزلت برو و با سلام به سوی قبر حسین بن علی اشاره کن، آنگاه بگو:
«السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مَوْلَایَ وَ ابْنَ مَوْلَایَ، وَ سَیِّدِی وَ ابْنَ سَیِّدِی، السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مَوْلَایَ، یَا قَتِیلَ بْنَ الْقَتِیلِ، الشَّهِیدَ بْنَ الشَّهِیدِ، السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ، أَنَا زَائِرُکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ بِقَلْبِی وَ لِسَانِی وَ جَوَارِحِی، وَ إِنْ لَمْ أَزُرْکَ بِنَفْسِی وَ الْمُشَاهَدَهِ، فَعَلَیْکَ السَّلَامُ یَا وَارِثَ آدَمَ صَفْوَهِ اللَّهِ، وَ وَارِثَ نُوحٍ نَبِیِّ اللَّهِ، وَ وَارِثَ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلِ اللَّهِ، وَ وَارِثَ مُوسَی کَلِیمِ اللَّهِ، وَ وَارِثَ عِیسَی رُوحِ اللَّهِ وَ کَلِمَتِهِ، وَ وَارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِیبِ اللَّهِ وَ نَبِیِّهِ وَ رَسُولِهِ، وَ وَارِثَ عَلِیٍّ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَصِیِّ رَسُولِ اللَّهِ وَ خَلِیفَتِهِ، وَ وَارِثَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ وَصِیِّ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ، لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَکَ، وَ جَدَّدَ عَلَیْهِمُ الْعَذَابَ فِی هَذِهِ السَّاعَهِ وَ فِی کُلِّ سَاعَهٍ، أَنَا یَا سَیِّدِی مُتَقَرِّبٌ إِلَی اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ وَ إِلَی جَدِّکَ رَسُولِ اللَّهِ، وَ إِلَی أَبِیکَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ، وَ إِلَی أَخِیکَ الْحَسَنِ، وَ إِلَیْکَ یَا مَوْلَایَ، فَعَلَیْکَ سَلامُ اللَّهِ وَ رَحْمَتُهُ بِزِیَارَتِی لَکَ بِقَلْبِی وَ لِسَانِی وَ جَمِیعِ جَوَارِحِی، فَکُنْ یَا سَیِّدِی شَفِیعِی لِقَبُولِ ذَلِکَ مِنِّی، وَ أَنَا بِالْبَرَاءَهِ مِنْ أَعْدَائِکَ وَ اللَّعْنَهِ لَهُمْ وَ عَلَیْهِمْ أَتَقَرَّبُ إِلَی اللَّهِ وَ إِلَیْکُمْ أَجْمَعِینَ، فَعَلَیْکَ صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ رِضْوَانُهُ وَ رَحْمَتُهُ».
سپس کمی به سمت چپ میل کن و به جانب قبر علیّ بنالحسین علیهالسلام که در کنار پای پدرش است، رو کن و به همان گونه که بر پدرش سلام کردی، بر وی سلام کن و در ادامه برای هر امری از امور دین و دنیای خود دعا کن. سپس چهار رکعت نماز زیارت بخوان، البته نماز زیارت، هشت یا شش یا چهار یا دو رکعت است و افضل آن، هشت رکعت است. سپس به قبله روی کن به طرف قبر ابی عبدالله الحسین علیه السلام و بگو:
«أَنَا مُوَدِّعُکَ یَا مَوْلَایَ وَ ابْنَ مَوْلَایَ، وَ سَیِّدِی وَ ابْنَ سَیِّدِی، وَ مُوَدِّعُکَ یَا سَیِّدِی وَ ابْنَ سَیِّدِی یَا عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ، وَ مُوَدِّعُکُمْ یَا سَادَتِی یَا مَعْشَرَ الشُّهَدَاءِ، فَعَلَیْکُمْ سَلَامُ اللَّهِ وَ رَحْمَتُهُ وَ رِضْوَانُهُ».
بدان برای تو ثواب زیارت امام حسین (علیه السلام) از راه دور، معادل همان زیارت از نزدیک نوشته میشود.
۳. سه مرتبه گفتن «صَلَّی اللَّهُ عَلَیْکَ یَا أَبَاعَبْدِاللَّهِ»
حسین بن ثُوَیر نقل میکند: من، یونس بن ظَبیان، مُفَضَّل بن عمر و ابو سَلَمَۀ نزد حضرت صادق علیهالسلام نشسته بودیم. در بین ما یونس که مسنتر از همه ما بود سخن میگفت. عرض کرد: فدایت شوم، من زیاد به یاد حسین بن علی علیه السلام هستم، در این حالت چه بگویم؟ فرمود: سه بار بگو: «صَلَّی اللَّهُ عَلَیْکَ یَا أَبَاعَبْدِاللَّهِ»، همانا سلام از دور و نزدیک به حسین بن علی علیه السلام میرسد.
۴. خواندن زیارتنامه امام حسین (علیه السلام) از راه دور
در کتاب عتیق غروی، زیارتنامه امام حسین (علیه السلام) از راه دور، به صورت زیر نقل شده است:
«السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا وَلِیَّ اللَّهِ، السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا حُجَّهَ اللَّهِ، السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا نُورَ اللَّهِ فِی ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ، السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا إِمَامَ الْمُؤْمِنِینَ وَ سُلَالَهَ النَّبِیِّینَ وَ الْوَصِیِّینَ، وَ شَاهِدَ یَوْمِ الدِّینِ، السَّلَامُ عَلَی جَدِّکَ رَسُولِ اللَّهِ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ، السَّلَامُ عَلَی أَبِیکَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ عِلْمِ النَّبِیِّینَ، السَّلَامُ عَلَی أُمِّکَ فَاطِمَهَ بِنْتِ رَسُولِ رَبِّ الْعَالَمِینَ، السَّلَامُ عَلَی أَخِیکَ وَ شَقِیقِکَ الْحَسَنِ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ حُجَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ، أَشْهَدُ أَنَّکَ وَ آبَاءَکَ الَّذِینَ کَانُوا مِنْ قَبْلِکَ وَ أَبْنَاءَک الَّذِینَ مِنْ بَعْدِکَ مَوَالِیَّ وَ أَوْلِیَائِی، وَ أَشْهَدُ أَنَّکُمْ أَصْفِیَاءُ اللَّهِ وَ خِیَرَتُهُ، وَ حُجَّتُهُ الْبَالِغَهُ عَلَی خَلْقِهِ، انْتَجَبَکُمْ بِعِلْمِهِ أَصْفِیَاءَ لِدِینِهِ، وَ قُوَّاماً بِأَمْرِهِ، وَ خُزَّاناً لِعِلْمِهِ، وَ حَفَظَهً لِسِرِّهِ، وَ مَعَادِنَ لِکَلِمَاتِهِ، وَ تَرَاجِمَهً لِوَحْیِهِ، وَ شُهَدَاءَ عَلَی عِبَادِهِ، وَ أَنَّهُ جَلَّ ذِکْرُهُ اسْتَرْعَی بِکُمْ خَلْقَهُ، وَ أَوْرَثَکُمْ کِتَابَهُ، وَ خَصَّکُمْ بِکَرَائِمِ الْإِیمَانِ وَ التَّنْزِیلِ، وَ آتَاکُمُ التَّأْوِیلَ، وَ جَعَلَکُمْ تَابُوتَ حِکْمَتِهِ، وَ عَصَائِبَ عُرْوَتِهِ، وَ مَنَاراً فِی بِلَادِهِ، وَ ضَرَبَ لَکُمْ مَثَلًا مِنْ نُورِهِ، وَ أَجْرَی فِیکُمْ مِنْ رَوْحِهِ، وَ عَصَمَکُمْ مِنَ الزَّلَلِ، وَ طَهَّرَکُمْ مِنَ الدَّنَسِ، وَ أَذْهَبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ وَ آمَنَکُمْ مِنَ الْفِتَنِ، فَبِکُمْ تَمَّتِ النِّعْمَهُ، وَ اجْتَمَعَتِ الْفُرْقَهُ، وَ ائْتَلَفَتِ الْکَلِمَهُ، فَلَکُمُ الطَّاعَهُ الْمُفْتَرَضَهُ، وَ الْمَوَدَّهُ الْوَاجِبَهُ، وَ أَنْتُمْ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ النُّجَبَاءُ، وَ عِبَادُهُ الْمُکْرَمُونَ، أَدْعُوکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ، صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْکَ مِنْ بُعْدِ الْبِلَادِ وَ الْمَسَافَهِ زَائِراً، مُسْتَبْصِراً لِشَأْنِکَ، وَافِداً بِقَلْبِی نَحْوَکَ، عَارِفاً بِحَقِّکَ، مُوَالِیاً لِأَوْلِیَائِکَ، مُعَادِیاً لِأَعْدَائِکَ، فَعَلَیْکَ سَلَامُ اللَّهِ وَ رَحْمَتُهُ وَ بَرَکَاتُهُ، أَدْعُوکَ زَائِراً وَافِداً عَائِذاً بِکَ، مُسْتَجِیراً مِمَّا حَمَلْتُ عَلَی نَفْسِی، وَ احْتَطَبْتُ عَلَی ظَهْرِی، فَکُنْ شَفِیعاً إِلَی رَبِّی وَ رَبِّکَ، فَإِنَّ لِی ذُنُوباً وَ أَوْزَاراً، وَ لَکَ عِنْدَ اللَّهِ مَقَامٌ مَعْلُومٌ وَ جَاهٌ عَظِیمٌ، اللَّهُمَّ یَا رَبَّ الْأَرْبَابِ، صَرِیخَ الْمُسْتَصْرِخِینَ، إِنِّی عُذْتُ بِوَلِیِّکَ وَ ابْنِ نَبِیِّکَ، فَافْکُکْ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ، آمَنْتُ بِاللَّهِ وَ بِمَا أُنْزِلَ عَلَیْکُمْ، وَ أَتَوَلَّی آخِرَکُمْ بِمَا أَتَوَلَّی بِهِ أَوَّلَکُمْ، وَ أَبْرَأُ إِلَی اللَّهِ مِنْ کُلِّ وَلِیجَهٍ دُونَکُمْ، فَکَفَرْتُ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ وَاللَّاتِ وَ الْعُزَّی، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ عَلَی آلِهِ الطَّاهِرِینَ، یَا اللَّهُ، یَا رَبَّ مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ وَ فَاطِمَهَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ الْأَئِمَّهِ مِنْ وُلْدِ الْحُسَیْنِ، أَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِهِمْ، فَفُکَّ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ، وَ لَا تَقْطَعْ رَجَائِی، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَ السَّلَامُ عَلَی مَلَائِکَهِ اللَّهِ الْعُکُوفِ فِی فِنَائِکَ، وَ عَلَی الشُّهَدَاءِ الْمُسْتَشْهَدِینَ مَعَکَ، الثَّاوِینَ حَوْلَکَ، وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ نَبِیِّنَا مُحَمَّدٍ الْمُصْطَفَی، وَ بِحَقِّ وَلِیِّکَ وَ وَصِیِّ نَبِیِّکَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیٍّ الْمُرْتَضَی، وَ بِحَقِّ الزَّهْرَاءِ فَاطِمَهَ الْکُبْرَی سَیِّدَهِ النِّسَاءِ، وَ بِحَقِّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ سِبْطَیْ نَبِیِّ الْهُدَی وَ رَضِیعَیِ النَّدَی، وَ بِحَقِّ عَلِیٍّ زَیْنِ الْعَابِدِینَ وَ قُرَّهِ عَیْنِ النَّاظِرِینَ، وَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ بَاقِرِ عِلْمِ النَّبِیِّینَ، وَ بِحَقِّ الْخَلَفِ جَعْفَرٍ الصَّادِقِ مِنَ الصَّادِقِینَ، وَ بِحَقِّ مُوسَی الصَّالِحِ مِنَ الصَّالِحِینَ، وَ بِحَقِّ عَلِیٍّ الرِّضَا مِنَ الرَّاضِینَ، وَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ الْخَیِّرِ مِنَ الْخَیِّرِینَ، وَ بِحَقِّ الصَّابِرِ عَلِیٍّ الشَّکُورِ مِنَ الصَّابِرِینَ، وَ بِحَقِّ الْحَسَنِ التَّقِیِّ مِنَ التَّقِیِّینَ، وَ السَّجَّادِ الثَّانِی، وَ مُکَابِدِ لَیْلَهِ التَّمَامِ بِالسَّهَرِ، وَ بِحَقِّ النَّفْسِ الزَّکِیَّهِ، وَ الرُّوحِ الطَّیِّبَهِ، وَ الْخَلَفِ الصَّادِقِ، وَ حُجَّتِکَ وَ بَیِّنَتِکَ عَلَی خَلْقِکَ، وَ مَنْ هُمْ بِهِ یَوْمَ الْقِیَامَهِ مُخَاصِمُونَ، سَمِیِّ نَبِیِّکَ، وَ مُظْهِرِ دِینِکَ، وَ النّاصِرِ لِأَوْلِیَائِکَ، وَ الْقَاطِعِ لِأَعْدَائِکَ فِی عِبَادِکَ وَ بِلَادِکَ، اللَّهُمَّ فَبِحَقِّکَ عَلَیْهِمْ، وَ بِحَقِّهِمْ عَلَیْکَ، وَ بِشَأْنِهِمْ عِنْدَکَ، فَإِنَّ لَهُمْ عِنْدَکَ شَأْناً مِنَ الشَّأْنِ، تُبْ عَلَیَّ یَا تَوَّابُ، وَ افْتَحْ عَلَیَّ أَبْوَابَ رِزْقِکَ الْحَلَالِ الطَّیِّبِ، وَ عَلَی أَهْلِی وَ وُلْدِی وَ إِخْوَتِی، وَ عَلَی جَمِیعِ عِبَادِکَ مِنْ إِخْوَانِیَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ، وَ أَعِذْنِی وَ أَهْلِی وَ وُلْدِی وَ إِخْوَتِی، وَ أَهْلَ عِنَایَتِی وَ إِخْوَانِی مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ مِنَ الْفَقْرِ فِی الدُّنْیَا وَ مِنَ النَّارِ فِی الْآخِرَهِ، وَ لَا تَکِلْنِی إِلَی نَفْسِی وَ لَا إِلَی أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ طَرْفَهَ عَیْنٍ، وَ لَا أَقَلَّ مِنْ ذَلِکَ وَ لَا أَکْثَرَ، وَ أَصْلِحْ لِی وَ لِأَهْلِی وَ وُلْدِی وَ إِخْوَتِی وَ أَخَوَاتِی شَأْنَنَا کُلَّهُ، وَ اکْفِنِی وَ إِیَّاهُمْ مَا أَهَمَّنَا مِنْ أَمْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ، أَعُوذُ بِکَ مِنْ کُلِّ فِتْنَهٍ وَ مِنْ فِتْنَهِ الدَّجَّالِ، یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ وَ أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ نَبِیِّ الرَّحْمَهِ وَ عَلَی آلِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ، وَ سَلَّمَ تَسْلِیماً».
۵. اشاره کردن به قبر امام حسین (علیه السلام) در شب
مرحوم علامه مجلسی، در بحارالانوار مینویسد: به خط بعضی از بزرگان دیدم که از دست خط مرحوم شهید اوّل (شیخ شمسالدین محمدبن مکی بن احمد عاملی نبطی جزینی) چنین نقل کرده است:
ابوالحسن فارسی گفت: من زیاد به زیارت اباعبداللهالحسین علیهالسلام میرفتم؛ اما مالم کم شد و جسمم ضعیف گشت و لذا زیارت حضرتش را ترک کردم. در خواب پیامبر اسلام حضرت محمد (صل الله علیه و آله و سلم) را به همراه حسنین علیهماالسلام دیدم. از کنار آنها عبور میکردم که حسین بن علی علیهالسلام عرض کرد: ای رسول خدا، این مرد زیاد به زیارت من میآمد، امّا دیگر نمیآید. رسول خدا صلّی الله علیه و آله به من فرمود: آیا تو زیارت حسین را رها کردهای؟ عرض کردم: هرگز؛ من مولای خویش را رها نمیکنم، ولیکن ضعیف و پیر شده و مالم نیز کم شده است و لذا زیارت نمیروم. فرمود: هر شب بر بام خانهات برو و با انگشت اشاره به سوی قبر حسین بن علی اشاره کن و بگو:
«السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ عَلَی جَدِّکَ وَ أَبِیکَ، السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ عَلَی أُمِّکَ وَ أَخِیکَ، السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ عَلَی الْأَئِمَّهِ مِنْ بَنِیکَ، السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا صَاحِبَ الدَّمْعَهِ السَّاکِبَهِ، السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا صَاحِبَ الْمُصِیبَهِ الرَّاتِبَهِ، لَقَدْ أَصْبَحَ کِتَابُ اللَّهِ فِیکَ مَهْجُوراً، وَ رَسُولُ اللَّهِ فِیکَ مَحْزُوناً، وَ عَلَیْکَ السَّلَامُ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ. السَّلَامُ عَلَی أَنْصَارِ اللَّهِ وَ خُلَفَائِهِ، السَّلَامُ عَلَی أُمَنَاءِ اللَّهِ وَ أَحِبَّائِهِ، السَّلَامُ عَلَی مَحَالِّ مَعْرِفَهِ اللَّهِ، وَ مَعَادِنِ حِکْمَهِ اللَّهِ، وَ حَفَظَهِ سِرِّ اللَّهِ، وَ حَمَلَهِ کِتَابِ اللَّهِ، وَ أَوْصِیَاءِ نَبِیِّ اللَّهِ، وَ ذُرِّیَّهِ رَسُولِ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ».
سپس آنچه میخواهی درخواست کن که همانا زیارت تو از نزدیک و دور قبول میشود.
۶. خواندن زیارت عاشورا در هر مکتن و هر زمان
علقمه از حضرت باقر علیهالسلام نقل میکند که فرمود: ای علقمه، اگر میتوانی هر روز زیارت عاشورا را درخانهات یا جایی که هستی، یا هر سرزمینی از زمین خدا که هستی، بخوان که تمام ثوابهای این زیارت امام حسین (علیه السلام) از راه دور، برای تو منظور خواهد شد.
منبع: ستاره