شیعه نیوز:
پرسش
در مورد حکیم بودن قرآن چه نکاتی را می‌شود مطرح نمود؟
پاسخ اجمالی
خداوند در آیات مختلف، از قرآن با صفت «حکیم» یاد می‌کند؛ مانند «وَ الْقُرْآنِ الْحَکیم»؛[1] «وَ الذِّکْرِ الْحَکِیمِ»،[2] «الْکِتابِ الْحَکیم».[3]
توصیف قرآن به حکیم بودن؛ می‌تواند اشاره به زوایای مختلف این کتاب آسمانی داشته باشد؛ به عنوان نمونه:
1. حکیم است؛ یعنی حکمت در آن تبلور یافته و مستقر شده، و حکمت عبارت است از معارف حقیقى و فروعات آن، از شرایع، عبرت‌ها و موعظه‌ها.[4]
2. قرآن از آن جهت حکیم است که آیاتش داراى چنان استحکام و نظمی است که هر گونه باطل و خرافه را از خود دور میسازد؛ جز حق نمی‌گوید و جز به راه حق دعوت نمیکند.[5]
3. کلامى است که از جانب حکیم مطلق نازل شده است.[6]
4. حکیم است به دلیل نبود اختلاف و تناقض میان آیاتش؛ محفوظ ماندن آن از هر گونه تغییر و تحریف.[7]
5. قرآن کتاب حکیم است؛ یعنی از جهت حلال و حرام و امر و نهی محکم است.[8]
[1]. یس، 2.
[2]. آل عمران، 58.
[3]. یونس، 1.
[4]. طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 17، ص 62، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق.
[5]. مکارم شیرازی، ناصر تفسیر نمونه، ج 8، ص 21، تهران، دار الکتب الاسلامیة، 1374ش.
[6]. کاشانى، ملا فتح الله تفسیر منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، ج 4، ص 35، تهران، کتابفروشى محمد حسن علمى، 1336ش.
[7]. حقى بروسوى، اسماعیل، تفسیر روح البیان، ج 7، ص 366، دارالفکر، بیروت، بى‌تا.
[8]. سمرقندى، نصر بن محمد بن احمد، بحرالعلوم، ج 3، 115، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
آیات مرتبط
سوره آل عمران (58) : ذَٰلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الْآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيمِ
سوره النساء (105) : إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللَّهُ ۚ وَلَا تَكُنْ لِلْخَائِنِينَ خَصِيمًا
سوره يونس (1) : الر ۚ تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ
سوره هود (1) : الر ۚ كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ
سوره النمل (6) : وَإِنَّكَ لَتُلَقَّى الْقُرْآنَ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ عَلِيمٍ
سوره لقمان (2) : تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ
سوره يس (2) : وَالْقُرْآنِ الْحَكِيمِ
سوره الزمر (1) : تَنْزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ
سوره فصلت (42) : لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ ۖ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ
سوره الأحقاف (2) : تَنْزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ
T
