شیعه نیوز: با جست‌وجویی که در منابع حدیثی انجام شد، حدیث و روایتی در مورد خواستگاری بلال... مشاهده نشد، اما شبیه این داستان را در رابطه با جویبر نقل می‌کنند که خلاصه آن این‌گونه است:
راوی از امام محمد باقر( علیه السلام ) نقل می‌کند؛ مردی از نجد عربستان به نام جویبر برای اسلام آوردن خدمت رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) رسید، اسلام آورد، اسلامی نیکو. جویبر مردی کوتاه قد، فقیر و پابرهنه بود. وی از زیبایی ظاهری بهرهای نداشت. پیامبر او را مورد محبت ویژه قرار داد، برای او مقرری از خوراک و پوشاک در نظر گرفت و دستور داد ساکن مسجد شود. شب در آن جا استراحت کند. جویبر در آن‌جا ساکن شد. دیگر مسلمانان غریب نیز به آن‌جا پناه آوردند، به گونه‌ای جای آنان در مسجد تنگ شد. پس به پیامبر وحی آمد که که ساکنان مسجد را از مسجد بیرون کند و تمام درهای ورودی به مسجد را ببند، مگر دری که از خانه علی و فاطمه( علیه السلام ) به مسجد باز می شود... پس از آن رسول خدا دستور داد در محلی به نام سقیفه بنی ساعده جایی برای آنها تهیه کنند، و به غربا و مساکین دستور داد شب و روز خود را در آن جا بگذرانند؛ آنان نیز در آن مکان اجتماع نمودند؛ پیامبر متعهد شد آذوقه آنها را تأمین کند؛ مسلمان نیز متعهد شدند آنها را مساعدت کنند و صدقاتشان را به آنها بپردازند.
روزی رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) بر جويبر گذشت، بر فقر و تنگدستی او ناراحت شد. فرمود: اى جويبر، اگر ازدواج کنی همسرت در دنيا و آخرت کمک و مددکار تو خواهد بود، و باعث عفت و پاک دامنیت خواهد شد.
جوبیر گفت ای رسول خدا؛ پدر و مادرم فداى تو باد، كدام زن است که مرا به همسری بپذیرد، در حالی که نه حسب دارم و نه نسب، نه مال دارم و نه زیبایی.
پيامبر فرمود: اى جويبر خداوند افراد بسياری را كه در جاهليت بزرگ بودند، در اسلام کوچک كرد و بسياری را كه در جاهليت ذليل بودند به اسلام عزيز داشت، و كيش مسلمانى نخوت جاهليّت را برد و تفاخر به كثرت قبيله و برتری به نسب را شكست، پس مردمان عربى، عجمى، سيد قرشى و سياه حبشى، فرزندان آدماند، جز آنكه هركس خداى را بهتر اطاعت كند و پرهيزكارتر باشد، قربش نزد خداوند افزون شود، و امروز اى جويبر، هيچ كس از مسلمانان را بر تو فضلى نيست، مگر آن كس كه پرهيزكارتر و در پیروی حق استوارتر باشد.
آنگاه فرمود: اى جويبر نزد زياد بن لبيد برو كه از اشراف بنى بياضه است. به وی بگو من فرستاده رسول خدا هستم، پيغمبر مىگويد: ذلفاء دخترت را به ازدواج من در بیاور.
پس جويبر طبق فرمان پیامبر نزد زياد رفت و حكم رسول خدا را به وی ابلاغ كرد. زياد از این خبر شگفت زده شد و گفت تو را پيغمبر فرستاد؟! جویبر گفت: بلى، هرگز به رسول خدا نسبت دروغ نمیدهم. زیاد گفت: ما به انصار كه کفو ما هستند دختر میدهيم و از آنها دختر میگیریم. تو برگرد تا من خود در ديدار با پیامبر عذر خويش را بگويم. جويبر برگشت و زياد گفت: سوگند به خدا كه نه قرآن براى اين امر نازل شده و نه نبوّت از براى اين امر ظاهر گشته. ذلفاء از پشت پرده اين كلمات را از پدر شنيد و از او علت این سخن را پرسيد؟
زياد داستان جويبر برای دخترش تعریف کرد. ذلفاء گفت: اى پدر، جويبر بر پیامبر نسبت دروغ نمیدهد، هم اكنون كسی بفرست تا او را بیاورد. رفتند و جويبر را آوردند. زياد گفت: ای جويبر مرحبا، لختى درنگ کن تا من برگردم. زیاد نزد رسول خدا آمد و پیام جويبر را خدمت پیامبر بازگو کرد، و گفت: ما با کفو خود انصار خويشى مىكنيم.
پيغمبر فرمود: فرمود: اى زياد! جويبر مرد مؤمن است و هر مرد مؤمن با زن مؤمنه كفو است و هر مرد مسلمان با زن مسلمان همسر است، پس ذلفاء را به عقد او درآر و از خويشاوندى او دریغ نکن.
زياد از نزد رسول خدا برگشت و داستان را برای دخترش تعریف کرد. ذلفاء گفت: اگر از پیشنهاد پیامبر سرپیچی کنی كافر میشوى. پس مرا به ازدواج جویبر درآر. زیاد دخترش ذلفاء را با او عقد بست و ضامن مهریه او شد و تهيه خانه و اثاث منزل را خود به عهده گرفت. جويبر را آورد و به او دو پیراهن هدیه نمود. چون چشم جويبر بر چنان خانه و عروس آراسته افتاد، به گوشه خانه رفت و مشغول قرائت قرآن و نماز شد؛ چون بانگ صبح برخاست به نماز مسجد حاضر شد. ذلفاء نيز نماز خواند. شب دوم نيز جویبر غافل از دنیا مشغول عبادت شد.
شب سوم به زياد خبر دادند که جویبر غافل از همسر شبها تا صبح به نماز مشغول است. زیاد خدمت رسول خدا آمد و عرض كرد: بر حسب فرمان شما ذلفاء را به جويبر دادم، خانه و جهاز نيز برایشان تهیه نمودم، اما جویبر اكنون سه شب است که به حجله نمیرود و هيچ سخنی با ذلفاء نمیگوید، بنابر این از او کار مردانه ساخته نیست، ای رسول خدا اكنون چه فرمایید؟
پيامبر، جويبر را خواست و فرمود: تو را چه شده است كه هنوز با ذلفاء سخن نگفتهای؟ عرض كرد: يا رسول اللّه بر بيتى دلارا و متاعى زيبا و عروسى نیکو درآمدهام و من از جمله مساكين و غربا بودم، خواستم نخست تا سه روز شكر خداى را به جاى آروم، آنگاه از اين نعمت بهره گيرم. پس پيغمبر زياد را آگهى داد؛ و جويبر از آن پس با ذلفاء زفاف كرد و بعد از روزگارى در جنگ با كافران به شهادت رسید.[1]
[1] ر. ک: کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 5، ص 339- 343، (بَابُ أَنَّ الْمُؤْمِنَ كُفْوُ الْمُؤْمِنَةِ)، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش.
T
