ه گزارش «شیعه نیوز»، آيت الله صافی به پرسشی درباره حبس زوج در صورت عدم استطاعت در پرداخت مهريه پاسخ گفته است.
متن پرسش وپاسخ مطرح شده بدین شرح است:
پرسش:
بسمه تعالي
مرجع بزرگوار آيت الله صافی گلپايگانی مدظله‌الشريف
با سلام و احترام؛
به استحضار مبارك می‌رساند متأسفانه مهريه‌های سنگين در جامعه رواج پيدا كرده كه خود باعث بر هم‌ريختن كانون‌های گرم خانواده شده است.
در برخی از همين خانواده‌ها كه زوج به علّت سنگينی مهريه، توان پرداخت آن را ندارد، زوجه مهريه را به اجرا می‌گذارد و باعث بازداشت و حبس زوج می‌گردد. بفرماييد آيا از نظر اسلام، مجازات حبس در صورتی كه زوج استطاعت در پرداخت مهريه را نداشته باشد، شرعی و جايز است؟
پاسخ:
بسم الله الرحمن الرحيم
عليكم السلام و رحمة‌الله
به طور كلّی چنانچه مديون (بدهكار)، قادر بر اداء بدهی خود نيست؛ مهريه باشد يا غير آن، بايد به او مهلت داده شود، و حبس او شرعاً جايز نيست. والله العالم
لطف الله صافي
چرا پرداخت شندرغاز وام ازدواج را به تأمین وثایق معتبر (از ضامن و چک و سفته گرفته تا بیمۀ مانده بدهی و گواهی کسر از حقوق) منوط می‌کنید ولی از احراز قدرتِ بازپرداخت اقساطِ دین بسیار بزرگتر (مهریه) غافلید؟
1. دین، دین است و بازی با کلمات (عندالمطالبة/عندالإستطاعة) ماهیتش را عوض نمیکند. پس باید اجرای عقد نکاح، منوط به احراز قدرت بازپرداخت شده و مثل سایر وامهای بانکی، بازپرداخت اقساطش از ماه اولِ ازدواج [بطور خودکار] آغاز شود.
2. قدرت، شرط عام همه تکالیف است و تا وقتی قدرت پرداخت در فرد وجود ندارد، عقد نکاح وجهی ندارد؛ نه مطالبۀ مهریه که اثر وضعی آنست!
3. اگر برای تأمین وثایق و ضمانت پرداخت مهریه، شوهر با بانک و بیمه، طرف شد، در آن صورت، کلیۀ اموال منقول و غیرمنقولش تحت قدرت استیفاست. لذا
اولاً: قبل از هوس اجرای عقد، هوش و حواسش را جمع نموده به اندازۀ گلیمش پا درازی میکند.
ثانیاً: اقساطش را [مثل بچۀ آدم] قبل از موعد پرداخته و منتظر مطالبۀ دایرۀ اجرائیات نمی‌ماند.
ثالثاً: با پرداخت اولین قسط، مسئله تورم، خودبخود حلّ میشود؛ چون قبلاً از طرف بانک لحاظ شده.
رابعاً: ربایی در کار نخواهدبود؛ چون عقد بشرط دین است، نه بالعکس.
رابطۀ زن و بانک هم جعاله است.