به گزارش «شیعه نیوز»، حجت الاسلام و المسلمین مهدوی از شاگردان برجسته آیت الله فیاض است که هم اکنون در نجف سکونت دارد.
آیت الله فیاض در مسایل فقهی به فقهای متأخر و استادان خود استناد می کند
حجت الاسلام و المسلمین مهدوی درباره ویژگی های فقهی این مرجع عالیقدر، اظهار کرد: ایشان در دیدگاه های فقهی خود به فقهای متأخر که هم دوره آنها بوده به ویژه استاد خود مرجع تقلید فقید آیت الله خویی و گاهی اوقات آیت الله محسن حکیم بنا بر آن چه در کتاب المستمسک آمده، استناد می کند و بیشترین ابزاری که در این کار از آن استفاده می کند، علم اصول فقه و قواعد و مسائل آن می باشد.
آیت الله فیاض اجماع های ادعایی در مسئله فقهی را نمی پذیرد
او ادامه داد: آیت الله فیاض اجماع های ادعایی در مسئله فقهی را نمی پذیرد و بر این باور است که عناصر اجماع به عنوان حجت در مسئله فقهی این گونه کامل نمی شود که دست به دست و پله به پله منتقل شده باشد تا ورود معصوم از آن نتیجه گرفته شود، چرا که نسخه های زیادی از علما به دست ما نرسیده است.
آیت الله فیاض در منطق روایت دخل و تصرف نمی کند و آن را نیز تفسیر نمی کند
او گفت: آیت الله فیاض رویکرد بنیادگرایانه را بر روایت های متفاوت در یک مسئله واحد، با دقت اجرا می کند، در منطق روایت دخل و تصرف نمی کند و آن را نیز تفسیر نمی کند تا تضاد آن را با روایت دیگری را از بین ببرد. به ترکیب داوطلبانه روایت ها باور ندارد بلکه رویکرد ترکیب عرفی آنها را اجرا می کند.
مهدوی به سایر دیدگاه های فقهی آیت الله فیاض اشاره و خاطرنشان کرد: اگر مطابقت چیزی از آن ممکن نشد در حالی که نزد وی در عام و خاص و مطلق و مقید و حکومت و تقدیم اظهر بر ظاهر محصور است، به مرجحات باب تعارض بازگشت که موافقت کناب و مخالفت عامه است.
آیت الله فیاض به مقلدان خود اجازه نمی دهد در صورت عدم تمایل به عمل با احتیاط وی در یک مسئله، به فرد دیگری که علم کمتری دارد رجوع کنند
او با بیان اینکه ایشان با شهرت روایت به عنوان مرجع در باب تعارض کار نمی کند، اظهار کرد: در رابطه با عمل به احتیاط های وجوبی مجتهد نیز دیدگاهی دارد جایی که ایشان بر این باور است که برای فقیه اعلم به عنوان مرجع تقلید، هیچ گونه توجیه شرعی وجود ندارد که به مقلدان خود اجازه دهد در صورت عدم تمایل به عمل با احتیاط وی در یک مسئله، به فرد دیگری که علم کمتری دارد رجوع کنند، دلیل آن نیز این است که فرض بر آن است که فرد اعلم به صورت گسترده به جست و جوی مدرک تجویز در مسئله پرداخته و آن را پیدا نکرده بنا بر این در رابطه با آن احتیاط کرده و این مسئله با فرض این که فتوای دیگری را معتبر نمی داند، با فتوای وی مبنی بر جایز بودن رجوع به دیگری ترکیب نمی شوند (در تضاد هستند).
از لحاظ تئوری هیچ گونه مدرک شرعی عبادی در ممانعت از تصدی منصب اجتهاد مطلق در شریعت یا منصب قضاوت از سوی زن وجود ندارد
وی در مورد دیدگاه آیت الله فیاض در رابطه با آمادگی زن برای مناصب عالی؛ گفت: ایشان بر این باور است که از لحاظ تئوری هیچ گونه مدرک شرعی عبادی در ممانعت از تصدی منصب اجتهاد مطلق در شریعت یا منصب قضاوت از سوی زن وجود ندارد و اجماع های نقل شده در مخالفت با این مسئله نیز عبادی نیستند چرا که از لحاظ تئوری عقل زن از انجام این دو کار ناتوان نیست در صورتی که برای به دست آوردن ابزارهای لازم آن کار کند، ایشان همچنین بر این باور است که زن می تواند تقریبا در همه زمینه ها کار مرد فعالیت کند اگر عفت، حجاب و کرامت خود را حفظ کند.
حکومت اسلامی تنها در صورتی تحقق می یابد که فقیه اعلم در رأس آن باشد
تحقق دولت اسلامی تکامل یافته در این دوران امکان پذیر نیست
مهدوی درباره موضع آیت الله فیاض در قبال حکومت اسلامی، تصریح کرد: ایشان بر این باور است که حکومت اسلامی تنها در صورتی تحقق می یابد که فقیه اعلم در راس آن باشد و چیزی غیر از آن نیز حکومت اسلامی نامیده نمی شود که صحت اقدامات حقوقی دولت از قبیل فروش، خرید، ملکیت و سایر قراردادها را به دنبال داشته باشد و دخل و تصرف حکومت در دارایی های عمومی دخل و تصرف در دارایی مالک ناشناس می ماند که نیازمند امضای وی است؛ با این حال بر این باور است که تحقق دولت اسلامی تکامل یافته در این دوران امکان پذیر نیست و این که نظام های دمکراتیک مشکلی ندارند اگر برای نزدیک شدن به رویکرد برآورده ساختن نیازهای مردم و برابری میان آنها تلاش و نظم عمومی را حفظ کنند به شرط آن که برای مخالفت، نابودی یا تضعیف روحیه دینداری عمومی مردم و تصویب قوانین متضاد با قوانین ثابت و شناخته شده اسلام تلاش نکند.
آیت الله فیاض افتخار می کند که حوزه علمیه نجف هرگز شاهد افراط گرایی نبوده است
او دیدگاه آیت الله فیاض در مورد افراط گرایی مذهبی و رابطه با اقلیت ها را مورد بررسی قرار داد و خاطرنشان کرد: ایشان از نقطه نظر میانه روی اسلام و قوانین آن، به امکان زندگی اقلیت های مذهبی در جوامع اسلامی ایمان دارد، به این مسئله افتخار می کند که حوزه علمیه نجف هرگز شاهد افراط گرایی نبوده و در دیدارهای خود با طلاب علوم دینی نیز آنها را به رد افراط گرایی ترغیب می کند و همواره به این آیه استناد می کند. همچنین سخنانی دارد مبنی بر این که دولت زمانی و حکومت ها باید به اقلیت ها توجه داشته باشند، حقوق آنها را برای شان حفظ کند و به ظلم و ستم آنها پایان دهند.
تأکید حضرت آیت الله فیاض بر استقلال حوزه علمیه از دولت
مهدوی با بیان اینکه آیت الله فیاض بر لزوم استقلال فکری و مالی حوزه علمیه، تأکید داشته و دارند، گفت: ایشان بارها و در مناسبت های مختلف بر لزوم استقلال حوزه علمیه از دولت به عنوان یک سازمان مستقل که طلاب و علمای آن وابسته به احزاب سیاسی نباشند، تاکید کرده تا با این کار، اصالت روحیه مذهبی و واقعیت قوانین اسلامی در سطح جامعه را حفظ کنند، اعتماد مردم در آنها متمرکز شود، سخنان آنها را بشنوند و مسائل دین خود را از آنها یاد بگیرند و به همین دلیل نیز ایشان ارتباطات دولت و اموال آن برای حوزه و افراد آن را نمی پذیرد چرا که پذیرش چنین ارتباطاتی، قدرت شخصیت این نهاد را تضعیف و طلاب آن را نیز جذب و تبدیل به کارمند نزد دولت می کند. این ویژگی که خودداری از آن چه در دستان دولت است، یک ویژگی خاص حوزه های علمیه شیعه می باشد.