به گزارش «شیعه نیوز»، نقرس بیماری مفصلی است که در اثر افزایش اسید اوریک در خون و در نهایت رسوب آن در مفاصل ایجاد میشود؛ این بیماری با درد بسیاری همراه بوده و گاهی میزان آن به حدی است که بیمار حتی توان تحمل وزن یک ورق کاغذ را روی مفصل مبتلا شده خود ندارد، در واقع این درد هنگامی به اوج میرسد که رسوبات اسید اوریک شکل کریستالهای نوک تیز به خود گرفته و در مفصل جمع شده اند.
در بیماری نقرس علاوه بر درد، ورم مفاصل درگیر نیز آزار دهنده است؛ هر ۲ این مشکلات در هنگام شب افزایش ژیدا میکند و پوست آن ناحیه نیز قرمز و داغ میشود، از آنجا که بیماری نقرس با اسید اوریک رابطه مستقیمی دارد و گوشت قرمز نیز حاوی میزان زیادی از این مواد است، اغلب مردم این بیماری را به ثروتمندان نسبت میدهند حال آنکه علاوه بر تغذیه نادرست که تنها به مصرف گوشت محدود نمیشود، موضوع وراثت نیز در ابتلا به این بیماری جایگاه ویژهای دارد.
آمار ابتلا به نقرس در زنان و مردان
بر اساس آمارهای موجود تعداد مبتلایان به بیماری نقرس در هر هزار نفر شانزده مرد و تنها سه زن است؛ اغلب مبتلایان به نقرس را مردان میانسالی تشکیل میدهند که اضافه وزن دارند و بهطورمعمول در پیشینه فامیلی آنها ابتلا به این بیماری دیده میشود.
اکثر افرادی که به نقرس مبتلا هستند از درد مفصل انگشت شست پا شکایت میکند حال آنکه بیماری نقرس برای حمله تنها به این مفصل بسنده نکرده و میتواند کلیه مفاصل شامل زانوها، مچها و آرنج را درگیر کند، البته خبر مسرت بخش اینکه حمله نقرسی بیشتر در یک زمان و تنها یک مفصل را نشانه میگیرد.
این حملات و دردهای حاد ناشی از آن در افراد مسنتر به گونهای است که گویی بیش از یک مفصل درگیر بیماری شده است و این موضوع هنگامی محسوستر است که یکی از انگشتان دست را مبتلا کند، مطابق آمارها، نقرس مفاصل انگشتان دست در میان خانمها بیشتر دیده میشود.
علل بروز نقرس چیست؟
سمانه رمضانی گیوی متخصص طب سنتی در گفتوگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران، درباره نقرس، اظهار کرد: نقرس بیماری مفصلی است که بهطورمعمول با درد مفاصل کوچک بدن بخصوص پاها همراه است و طی مدت زمان کوتاهی این درد به اوج شدت خود میرسد؛ در این حالت مفصل درگیر به شدت حساس است و گاه قرمزی و تورم و حرارت در آن دیده میشود.
این متخصص طب سنتی ادامه داد: در بسیاری موارد دردهای مفصلی نقرسی به صورت متناوب و گاه به گاه تکرار میشوند و بیمار را دچار ناتوانی در انجام فعالیتهای روزمره خود میکند؛ از دیدگاه پزشکی علت نقرس رسوب کریستالهای اسید اوریکی در مفاصل و بافت نرم اطراف آنها است.
رمضانی بیان کرد: کمبود کلی یا جزئی آنزیم خاصی که در متابولیسم اسید اوریک نقش ایفا میکند میتواند در تجمع اسید اوریک و افزایش آن در بدن نقش داشته باشد؛ افزایش اسید اوریک خون همچنین میتواند به علت کاهش دفع کلیوی آن، مصرف داروهای خاص یا وجود بیماریهای زمینهای رخ دهد.
راه درمان نقرس چیست؟
وی افزود: بر مبنای طب سنتی بیماری نقرس بر اساس سوء مزاج موجود در مفصل طبقه بندی میشود؛ سوء مزاجهای مفصلی بطور کلی به دو دسته کلی ساده و مادی تقسیم میشود و نقرس در گروه سوء مزاجهای مادی مفصل قرار میگیرد، سوء مزاجهای مادی مفصل شامل بلغمی، سوداوی، صفراوی و دموی هستند، اما میتوان آنها را به دو گروه کلی سرد و گرم طبقه بندی کرد.
این متخصص طب سنتی تشریح کرد: از سادهترین علائم تشخیصی در این سوء مزاجها میتوان به این مورد اشاره کرد که در اغلب موارد دردهای مفصلی ناشی از سوء مزاجهای سرد با سرما بدتر میشوند و با گرما درد کاهش مییابد و برعکس در سوء مزاجهای گرم بیماری با گرما تشدید میشود و با سرما تسکین مییابد، اگرچه در بعضی موارد مانند مواردی که هر دو سوء مزاج گرم و سرد همزمان موجودند، تشخیص نوع سوء مزاج به این سادگی نیست و نیاز به دانش تخصصی طب سنتی دارد.
رمضانی ادامه داد: تجربه نشان داده است بیماری نقرس میتواند ناشی از هر یک از سوء مزاجهای ذکر شده یا مخلوطی از آنها باشد بنابراین تشخیص نوع سوء مزاج موجود و درمان تخصصی نقرس نیاز به مراجعه به متخصص طب سنتی دارد، با این حال میتوان توصیههای عمومی را در این زمینه به بیماران نقرسی ارائه کرد تا کمتر از این بیماری رنج ببرند و به درمان خود کمک کنند.
معجزه کمپرس سرد و استراحت در نقرس
این متخصص طب سنتی افزود: در حمله حاد نقرس معمولا استراحت و کمپرس سرد مفصل مفید است، همچنین در صورت تجویز متخصص طب سنتی در بعضی از انواع نقرس حجامت و فصد نیز در کاهش فوری درد بیماران در این مرحله میتواند موثر باشد.
رمضانی افزود: خود درد مفصل نیز میتواند با جذب و افزایش ماده در مفصل تشدید کننده بیماری باشد بنابراین توصیه میشود بیماران به کاهش درد در مرحله حاد نقرس توجه کنند.
این متخصص طب سنتی ادامه داد: نقرس در بیمارانی که دچار حملههای متناوب درد مفصل میشوند ارتباط زیادی با سبک زندگی غلط دارد و لازم است این بیماران تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنند؛ اغلب مردم میدانند که مصرف زیاد گوشتها تاثیر زیادی بر ایجاد نقرس دارد، با این حال بسیاری از بیماران با تصور اینکه گوشت سفید در این رابطه کاملا بی ضرر است در مصرف آن افراط میکنند، این تصور غلط است و بهطور کلی زیاده روی در مصرف پروتئینها میتواند نقرس را ایجاد یا تشدید کند.
وی اظهار کرد: بیماران مبتلا به نقرس لازم است ضمن محدود کردن میزان کلی مصرف گوشت خود، در انتخاب نوع آن نیز دقت کرده و به میزان بسیار کم از گوشتهای لطیف تری مانند پرندگان کوچک و گوسفند جوان استفاده کنند؛ لازم است از مصرف کله پاچه، جگر، و سیرابی شیردان و گوشتهای غلیظ مانند گاو، گوساله و شتر بخصوص تا زمان رفع بیماری کاملا پرهیز شود.
بیماران مبتلا به نقرس از چه موادی باید پرهیز کنند؟
این متخصص طب سنتی تشریح کرد: مطالعات ثابت کرده اند که استفاده زیاد از کنسروها، سرخ کردنیها، قارچ، فلفل زیاد، نوشابهها، آبمیوههای قنددار، شکر، قهوه و نسکافه و از همه بیشتر نوشیدنیهای الکلی به شدت با ایجاد بیماری نقرس و یا افزایش تعداد و شدت حملات آن ارتباط دارند بنابراین لازم است بیماران تلاش کنند این موارد را کنار گذاشته و ترک کنند.
رمضانی ادامه داد: مصرف بعضی مواد خوراکی مانند آب لیموی تازه، سماق، آلو، تمر هندی، گیلاس، آلبالو، توت فرنگی، تمشک، انگور، هندوانه و چای سبز و همچنین مصرف لبنیات کم چرب و مایعات کافی طی روز به بهبود بیماری نقرس و درمان آن کمک میکند اگرچه لازم است بیماران دچار ضعف گوارش، بیماریهای معده و سوء هاضمه در مصرف این موارد احتیاط کرده و با متخصص طب سنتی مشورت کنند.
وی اظهار کرد: شربت سکنجبین و ماءالشعیر طبی نیز تاثیر فوق العادهای در درمان بیماری نقرس دارند؛ "ماء الشعیر طبی" نوشیدنی سنتی خاصی است که در منزل تهیه میشود و با ماءالشعیر موجود در فروشگاهها تفاوت دارد.
این متخصص طب سنتی با اشاره به اینکه چاقی و وزن زیاد همچنین کم تحرکی از دیگر عوامل تشدید کننده نقرس است، گفت: بهتر است بیماران با ورزش منظم و اصولی، همچنین کاهش تدریجی حجم غذا و رژیم غذایی صحیح وزن خود را با سرعت متعادلی کاهش دهند؛ کاهش بسیار سریع وزن میتواند موجب تشدید حملات نقرس شود، اما کاهش ۲ تا سه کیلوگرم ماهانه زیر نظر متخصص طب سنتی برای بیماران چاقی که مبتلا به نقرس هستند توصیه میشود.