به گزارش «شیعه نیوز»، دانمارک، کشوری در شمال اروپا با ۴۳ هزار کیلومتر مربع وسعت و حدود ۵,۵ میلیون نفر جمعیت است.
در بررسیهای سالانه، مردم این کشور در رتبههای نخست «راضیترین» مردم جهان جای دارند. در سال ۲۰۱۶ گزارش سالانه شادی، دانمارک را در رتبه نخست شادترین و راضیترین نیروی کار در دنیا قرار داد. با این حال، جمعیت مهاجران و اقلیتهای نژادی و دینی در این کشور با چالشهای بزرگی روبرو هستند. سازمان اطلاعات دانمارک با انتشار گزارشهای رسمی در دوسال گذشته، به طور آشکار اعلام کرد بسیاری از جرایم ناشی از تنفر، رنگ و بوی نژادی داشته و از سوی شهروندان دانمارکی علیه دیگر قومیتها انجام میشود.
مرکز حقوق بشر دانمارک نیز در این باره تصریح کرد: بسیاری از جرایم و تبعیضهایی که در این کشور رخ میدهد، اعلام نمیشود و این مسئلهای است که با انتقادهای حقوقی بسیاری روبهرو شده است.
بیشترین تبعیض
در حال حاضر، مسلمانان ۵ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل میدهند. پیشبینی میشود تا سال ۲۰۵۰ میلادی، تعداد مسلمانان به ۱۰ درصد از کل جمعیت برسد. بنا بر آمار، مسلمانان در معرض بیشترین تبعیض و جرایم ناشی از تنفر دینی و نژادی در این کشور قرار دارند.
در سال ۲۰۱۶ در دانمارک ۵۶ مورد جرم مربوط به اسلامهراسی گزارش شد. این میزان ۲۰ درصد از جرایم ناشی از تنفر را در دانمارک شامل میشود؛ این آمار نشان میدهد با توجه به اینکه مسلمانان فقط ۵ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، بیش از پیروان سایر ادیان در معرض تنفر قرار گرفتهاند.
ارزشهای این کشور به گونهای تعریف شده که اغلب با تعالیم اسلامی تضاد دارد و به همین دلیل مخالفت با اسلام و مسلمانان در میان تندروها زیاد مشاهده میشود. مثلاً در بیانیهای از رهبر حزب سوسیال دموکرات مت فردریکسن (Mette Frederiksen) آمده است که مدارس آزاد اسلامی از آنجا که در راستای فرهنگ اکثریت جامعه نیست، مناسب نیستند. کمپینی هم که حزب راستگرای افراطی دینز (Danes)، برای تشویق مسلمانان برای ترک دانمارک به راه انداختند نمونه دیگری از این رویکرد است.
پس از یازده سپتامبر اسلامهراسی در دانمارک همچون بسیاری دیگر از کشورهای غربی افزایش یافت. تحقیقی که در سال ۲۰۱۱ در این کشور انجام شد نشان داد که یکسوم مردم این کشور گمان میکردند دانمارک در حال جنگ با مسلمانان است.
تبعیض در عرصه قوانین
در این کشور قانونی تصویب شده که براساس آن ساکنان مناطق اقلیتنشین موظفاند کودکان خود را از سن یک سالگی به مدت ۲۵ ساعت در هفته در اختیار مراکز دولتی بگذارند. به این کودکان در طی این مدت «ارزشهای دانمارکی» آموزش داده میشود که شامل آیینها و رسوم مسیحی مانند جشن کریسمس و ایستر و زبان دانمارکی میشود.
پیشنهاد تعطیلی تمامی مدارس اسلامی و اصلاح قانون این کشور برای ممانعت از افتتاح مدارس جدید اسلامی در آینده، چندی است که از سوی برخی احزاب دانمارکی مطرح شده و بسیاری از فعالان حقوقی این پیشنهاد را نقض آشکار قوانین منع تبعیض نژادی میخوانند.
در گزارشی که هاینر بایلفلدت (Heiner Beilefeldt)، فرستاده ویژه سازمان ملل در باره آزادی دینی و عقیدتی در دانمارک در سال ۲۰۱۷ منتشر کرد مشخص شد که مسلمانان از رواج بحثها درباره مفهوم «دانمارکی بودن» و «ارزشهای دانمارکی» احساس خطر میکنند.
در آوریل سال ۲۰۱۷ نخستین گزارش ملی درباره اسلامهراسی در این کشور منتشر شد. در همین سال نخستین کمپین آنلاین ضد اسلامهراسی با عنوان #SlukforHadet (پایان نفرت) در این کشور به راه افتاد که بیشتر رویکرد اسلامهراسانه حزب مردم این کشور را خطاب قرار داده بود.
حزب مردم دانمارک که اکنون قدرت را در دست دارد، قصد دارد نمازخانههای مؤسسات عمومی را ببندد که این امر نماز خواندن را برای مسلمانان، به ویژه دانشآموزان و دانشجویان مسلمان، دشوار میکند.
این حزب همچنین قانونی را به تصویب رساند که براساس آن مهاجران غیرغربی و فرزندان آنها، «غیردانمارکی» خوانده شدهاند و از دولت خواسته شده که تعداد پناهجویانی را که وارد دانمارک میشوند بسیار کاهش دهد.
در واکنش به تصویب این لایحه، کمپین آنلاینی با هشتگ «من دانمارکی هستم» #JegErDansk به راه افتاد که باعث وارد آمدن فشار بر سیاستمداران برای رأیگیری مجدد درباره این لایحه شد و نهایتاً این لایحه به تصویب پارلمان نرسید.
مورد دیگر فهرست ملی تحریم است که «فهرست نفرت از خطیبان» هم خوانده میشود و شامل فهرستی از خطیبان مسلمانی است که ورود آنها به دانمارک برای دو سال ممنوع اعلام شده است.
بنا بر اعلام اداره مهاجرت دانمارک، این قانون نتیجه توافق سیاسی درباره اقداماتی مربوط به خطیبان دینی است که ارزشهای دانمارکی را تحقیر میکنند. اداره مهاجرت دانمارک علت مشخصی را برای این تصمیم اعلام نکرده است. فقط اعلام شده که براساس تحقیق در منابع در دسترس عموم مثل صفحات اینترنتی، سایتهای خبری و رسانههای اجتماعی تصمیم گرفته شده که چه خطیبانی در این فهرست قرار بگیرند.
تبعیض در اشتغال
نتایج تحقیق یک شرکت فعال در زمینه تحقیقات بازار به نام مگافون (Megafon)، نشان میدهد که از هر ۱۰ مسلمان، ۸ نفر آنها معتقدند که رویکرد عمومی به مسلمانان طی دهه گذشته در این کشور بدتر شده است. ۳۷ درصد آنها گفتهاند به خاطر مسلمان بودن به آنها نگاه تحقیرآمیز میشود و ۳۳ درصد گفتهاند احساس میکنند به خاطر دین خود در پیدا کردن کار با دشواری مواجه میشوند. ۳۲ درصد هم گفتهاند که قیافه ظاهری تأثیر منفی در استخدام آنها داشته است.
بنا بر نوشته «امل حسینی» که گزارشی درباره تبعیض در دانمارک نگاشته است، مواردی از تبعیض در مورد اشتغال زنان مسلمان وجود دارد؛ در حالی که بیشتر موارد ثبت نشده است.
بنا بر گفته برایان آرلی جیکوبسن که جامعهشناس است، رفتار تبعیضآمیز میتواند منجر به انزوا و کنارهگیری افراد شود که قبلاً در بخشهایی از جامعه مسلمانان دانمارک دیده شده است. بنا به گفته وی، دانمارکیها از روشی که در محافل رسمی درباره مسلمانان صحبت میشود الگوبرداری خواهند کرد و بدین ترتیب، سرزنش پوشش و دین مسلمانان به امری عادی تبدیل خواهد شد.
تبعیض آموزشی
«شورای برابری آموزشی» در سال ۲۰۱۷ شکایت گروهی از دانشآموزان را که از برگزاری نماز در مدرسه خود منع شده بودند رد کرد. به گفته این شورا، اقامه نماز در مدرسه باعث ایجاد نگرانی، نزاع و احساس عدم آرامش دیگر دانشآموزان و کارکنان مدرسه میشود. اعضای حزب مردم دانمارک خواستار تصویب قانون منع ساخت نمازخانه در همه مؤسسات آموزشی عمومی شدند. هدف از این اقدام، اطمینان از اینکه مؤسسات آموزشی عمومی از اسلامی شدن جامعه دانمارک حمایت نمیکنند، اعلام شده است.
تصویری از یک بلیط جعلی که حزب «دینز» در مناطق مسلماننشین توزیع کرده که روی آن نوشته شده: سفرخوبی به خانه داشته باشید!
از دو سال قبل، در پی اعلام اینکه در تحقیقات دولتی در یکی از مدارس اسلامی یک شیء مشکوک یافت شد، مدارس آزاد مسلمانان نیز بسیار تحت نظارت قرار گرفته است. پس از اعلام این خبر، حزب مردم دانمارک و حزب سوسیال دموکرات این کشور خواستار افزایش نظارت بر همه مدارس آزاد اسلامی شدند. آنها بعداً خواستار تعطیلی همه مدارسی شدند که بیش از ۵۰ درصد دانشآموزان آنها اصالتی خارجی دارند.
تبعیض در رسانهها
براساس تحقیقی که در مورد حضور اقلیتهای دینی و نژادی در رسانههای این کشور انجام شد، مشخص شد که حضور این اقلیتها در رسانهها بسیار کمرنگ است. این تحقیق همچنین نشان داد که رسانهها نقش مهمی در ایجاد تصویر منفی از اقلیتها دارند. برنامههایی در رسانههای این کشور پخش میشود که در آنها از این امر پرسیده میشود که آیا دین اقلیتها، الگوها و سنتهای خانوادگی با قوانین، سنتها و هنجارهای دانمارک همخوانی دارد یا خیر؟
در تحقیق دیگری مشخص شد که تعداد مقالات منفی درباره اسلام در مطبوعات این کشور بیش از مقالات مثبت است. در بازه زمانی مورد مطالعه، مشخص شد که در مقابل ۲۵۶ مقاله انتقادی، فقط ۸۸ مقاله غیرانتقادی درباره اسلام منتشر شده است. موضوعات انتقادی این مقالات شامل مسائلی مثل ارتباط اسلام با تروریسم، تضاد اسلام و دموکراسی و نقض حقوق زنان مسلمان بوده است.
TV۲ بزرگترین شبکه تلویزیونی این کشور در مواردی به جهتگیری مغرضانه علیه مسلمانان متهم شده است. در سال ۲۰۱۶ مجموعهای با عنوان «Mosques unveiled» (واقعیت مساجد) از این شبکه پخش شد که انتقادات شدید جامعه مسلمانان این کشور را در پی داشت و این شبکه را مجبور کرد تا محتوای برنامه خود را تعدیل کند.
در بین مطبوعات، روزنامههای Ekstrabladet و نیز روزنامه Jyllandes-Posten، به خاطر مطالب ضد اسلامی خود معروف هستند. بحران کاریکاتورهای توهینآمیز به پیامبر اکرم(ص) در سال ۲۰۰۵ در روزنامه Jyllandes-Posten آغاز شد.
حملات لفظی و فیزیکی
بنا بر آمار پلیس این کشور درباره موارد جرایم ناشی از نفرت دینی و نژادی که در سال ۲۰۱۶ انجام شده، ۲۷۴ مورد ثبت شده که ۸۸ مورد آن مربوط به ادیان بوده است؛ از این میان ۵۶ مورد جرم درباره مسلمانان رخ داده است. این بدان معناست که مسلمانان که ۵ درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، هدف ۲۰ درصد از جرایم مرتبط با نفرت بودهاند. این آمار که در مقایسه با سال قبل ۱۵ مورد بیشتر بوده است نشان میدهد که مسلمانان بیش از هر گروه دیگری هدف این جرایم بودهاند. بنا بر این گزارش، بیشترین جرایم ناشی از تنفر علیه مسلمانان، در اینترنت رخ میدهد. دیگر اشکال این جرایم شامل خشونت، تهدید، گرافیتیهای توهینآمیز و ... میشود.
بنا بر اعلام سازمانهای غیردولتی، زنان مسلمان در این کشور بیشتر، هدف خشونت فیزیکی و تبعیض بودهاند. طی سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷، جمعاً ۳۹ مورد حمله فیزیکی به مسلمانان ثبت شده است.
اقدامات ضد اسلامهراسی
نخستین و بزرگترین حرکتی که در جهت مقابله با اسلامهراسی در عرصه سیاست انجام شده از سوی مرکز روابط مسلمانان دانمارک (Center for Danish Muslim Relations) در سال ۲۰۱۷ آغاز شد. هشتگ #SlukforHadet، (پایان نفرت) که این مرکز آن را به راه انداخت، بیش از ۳۵۰ هزار بار دیده شد.
در رسانههای این کشور نیز اقداماتی برای مبارزه با اسلامهراسی انجام گرفته است. رادیو دانمارک برنامهای را با عنوانKoranskolen (مدرسه قرآن) پخش کرد. این برنامه به امامان جماعات این فرصت را داد که به دور از رویکرد انتقادی رایج، درباره اسلام به صحبت بپردازند.
در رسانههای اجتماعی کمپین هشتگی #JegerDansk (من دانمارکی هستم) برای به چالش کشیدن لایحه موسوم به V۳۸ درباره دانمارکی بودن اقلیتهای غیرغربی به راه افتاد.