سطح پایین نشاط اجتماعی در ایران

به گزارش «شیعه نیوز»، شادی و نشاط به عنوان یکی از احساسات ریشه ای مثبت و یکی از ضروری ترین خواسته های فطری و نیازهای روانی انسان نقش تعیین کننده ای در تامین سلامت فرد و جامعه داشته و از آنجا که شادی همواره با خرسندی، خوش بینی و امید و اعتماد همراه است می تواند نقش تعیین کننده ای در فرایند توسعه جامعه داشته باشد. بر همین مبناست که از سال 2000 میلادی به بعد در نگاه سازمان ملل برای تعیین سطح توسعه یافتگی کشورها متغیرهای نشاط یا شادکامی، امید به آینده، خشنودی و رضایت مندی افراد جامعه به عنوان یکی از متغیر های کلیدی وارد محاسبات شده است. به این صورت اگر مردم یک جامعه احساس شادکامی، خشنودی و رضایت مندی نکنند نمی توان آن جامعه را توسعه یافته قلمداد کرد.
گزارش نشاط سازمان ملل در سال 2016 نشان می دهد که نمره نشاط در ایران در رتبه 105 قرار دارد. داده های این گزارش طی سال های 2013 تا 2015 از 157کشور جهان با شاخص های اقتصاد، کارآفرینی و فرصت ها، درک از فساد، بخشندگی، سلامت، اطمینان و امنیت و آزادی های فردی جمع آوری شدند.

گام نهادن در مسیر توسعه و یا ایجاد جامعه ای که در آن آرامش و سعادت محقق شود به زمینه یا مقدماتی نیاز دارد که با اتکا به آن این خواست تحقق یابد. از جمله این مقدمات نشاط اجتماعی است. اموری مانند کیفیت زندگی، رضایت مندی، امنیت اجتماعی، سلامت، رفتارهای جمعی و فراغت از جمله شاخص های شادی و نشاط اجتماعی است.

در این خصوص عباس قائد رحمت، معاون توسعه سرمایه اجتماعی و ساماندهی سواحل و دریا در سازمان امور اجتماعی کشور، در صدو چهاردهمین جلسه شورای اجتماعی کشور که در محل وزارت کشور با موضوع نشاط اجتماعی برگزار شد، گفت: با توجه به نیازی که در کشور احساس می‌شد و سیر افزایشی آسیب‌های اجتماعی در برخی از سنوات گذشته و همچنین لزوم اینکه اقداماتی ضرورت داشت در بعد نشاط اجتماعی در جامعه و شادکامی برای مردم پیش بینی شود، یکی از دستورات اصلی شورای اجتماعی کشور به این موضوع اختصاص پیدا کرد .

معاون سازمان امور اجتماعی کشور تصریح کرد: آمارها و گزارش‌ها متاسفانه نشان می‌دهد که سطح نشاط اجتماعی در کشور پایین است. باید با همه شیوه‌ها و روش‌ها، دستگاه‌ها، سمن‌ها، ان‌.جی‌.او ها و جریان‌های داوطلبی مشارکت کنند و به میدان بیایند تا بتوانند سطح نشاط اجتماعی را در آستانه نوروز و تمام طول سال بالا برد.

عبدالرضا رحمانی فضلی در حاشیه یکصد و چهاردهمین جلسه شورای اجتماعی کشور در جمع خبرنگاران به موضوع نشاط اجتماعی اشاره کرد و افزود: نشاط اجتماعی در دستور‌های دائمی شورای اجتماعی است که هم برای آسیب‌های اجتماعی بعد پیشگیرانه دارد و هم بعد درمان آسیب‌های اجتماعی در آن مطرح است.

وی با بیان اینکه جامعه به موضوع نشاط اجتماعی نیاز دارد گفت: مباحث کارشناسی و نظری بسیاری در کمیته‌ها درباره نشلط مطرح شد. نشاط موضوعی است که به درون انسان‌ها باز می‌گردد و موجب ثبات، آرامش و رضایتمندی درونی می‌شود که جلوه‌های بیرونی آن شادی است
وزیر کشور ادامه داد: در این جلسه پیشنهاداتی برای برنامه‌های کوتاه مدت ارائه شد که با اجرای آن‌ها توسط دستگاه‌های اجرایی به عنوان زمینه ساز و بستر ساز با مشارکت واقعی مردم، می‌توانیم فضای نشاط را در جامعه افزایش دهیم.

با توجه به اهمیت موضوع پژوهشگر ایرنا با علی اکبر ارجمندنیا رییس موسسه روان شناسی دانشگاه تهران به گفت و گو نشست.

ارجمندنیا در خصوص ماهیت و چیستی نشاط اجتماعی و شاخص های آن گفت: منظور از نشاط اجتماعی داشتن روحیه شاد و سرزنده و مشارکت جدی در فعالیت های فردی و اجتماعی است به گونه ای که منجر به افزایش کیفیت ز زندگی خود و اطرافیان شود. وی همچنین افزود: نشاط اجتماعی دارای شاخص های فردی، خانوادگی، اجتماعی ، اقتصادی و ذهنی و روانشناختی است.

ارجمندنیا افزود: یک فرد با نشاط از کیفیت زندگی خوبی برخوردار است. از امکانات حداقلی برای زندگی بهره مند است. ثبات و امنیت شغلی دارد و از بودن با اطرافیان لذت می برد و دیگران نیز بودن با او را بر تنهایی ترجیح می دهند.

ارجمندنیا در خصوص نشانه های شادی و نشاط در جامعه گفت: در یک جامعه با نشاط درگیری ها و خشونت های لفظی و فیزیکی کمتر رخ می دهد و مشارکت اجتماعی در آن در حد بهینه است. از آنجایی که نشاط اجتماعی عنصری بازدارنده، پیشگیرانه از آسیب های فردی و اجتماعی است و به عنوان عنصری محرک در موفقیت های اجتماعی است ضرورت دارد تا مدیران جوامع برای آن برنامه ریزی داشته باشند.

وی همچنین افزود: این متغیر تاثیر گذار اجتماعی به شدت بر سلامت فردی و اجتماعی افراد و خانواده ها موثر است و به نوعی امنیت روانی اعضای جامعه را تامین می کند

ارجمندنیا در تحلیل وضعیت ایران در خصوص شادی و نشاط اجتماعی گفت: وضعیت جامعه ما از منظر نشاط اجتماعی مطلوب نیست و خانواده ها و مردم عموما برنامه مشخصی برای افزایش نشاط و شادی اجتماعی ندارند. اگرچه اعتقاد اینجانب این است که نشاط اجتماعی چالش مدیران جامعه است نه افراد و مردم. به عبارت بهتر نشاط اجتماعی نتیجه عملکرد مطلوب مدیریتی است در مقابل نشاط فردی چالش تک تک اعضای جامعه است.

ارجمندنیا افزود: عناصری همچون گسست روابط بین فردی، سست شدن روابط فامیلی، غلبه بیمارگون تکنولوژی و فضای مجازی بر زندگی روزمره افراد، چالش های اقتصادی، ناامنی های شغلی، ضعیف شدن رفتارهای اخلاقی، از جمله عواملی است که به شدت نشاط اجتماعی جامعه فعلی ایرانی را تهدید می کند

ارجمندنیا در این خصوص گفت: همان گونه که عرض کردم نشاط اجتماعی بیشتر متاثر از تصمیمات دولت هاست تا افراد یک جامعه. پس ضروری است که این موضوع در تمام تصمیمات ریز و درشت دولت ها نفوذ داشته باشد.