به گزارش «شیعه نیوز»، ازدواج کودکان به ازدواجی رسمی یا غیررسمی گفته میشود که یکی یا هر دو طرف ازدواج، زیر ۱۸ سال سن داشته باشند.
ازدواج در سن کودکی یعنی فراموشی بازی و مطالعه مانند سایر کودکان و بر عهده گرفتن وظایف مادری و خانهداری است.
بر اساس اطلاعات یونیسف در سال ۲۰۱۸، سالانه ۱۲ میلیون دختر با سن کمتر از ۱۸ سال ازدواج میکنند و این آمار یعنی اینکه، ۲۳ ازدواج در هر دقیقه و تقریباً یک ازدواج در هر دو ثانیه اتفاق میافتد.
این یعنی اینکه یک پنجم دختران در سطح جهانی، دوران کودکی را به طور ناگهانی پایان میدهند و وارد آیندهای نامعلوم میشوند.
ازدواج کودکان در سراسر جهان، در حال حاضر به عنوان یک مشکل جهانی در بین کشورها، فرهنگ، ادیان و قومیتهای مختلف مطرح است و همه در تلاش برای جلوگیری از چنین ازدواجهایی هستند.
ازدواج زودهنگام کودکان در سراسر جهان، بیشتر در کشورهای کمدرآمد رخ میدهد و بسته به مذهب یا فرهنگ خاصی نیست.
در این کشورها معمولاً سطح آموزش دختران کمتر است و همین عاملی برای ازدواج زودهنگام آنهاست.
بنابر گزارشهای یونیسف، این نوع ازدواج یک نوع خشونت علیه کودکان است و هدف این است که تا سال ۲۰۲۱، از ازدواج ۵۰۰ هزار کودک جلوگیری شود.
عروس کودکها را هر منطقه از جهان، از خاورمیانه تا آمریکای لاتین، جنوب آسیا تا اروپا میتوان مشاهده کرد.
بیشترین تعداد عروسهای کودک در جنوب آسیا زندگی میکنند که ۴۶ درصد از دختران در این کشورها قبل از ۱۸ سالگی ازدواج کردهاند.
چرا ازدواج کودکان شایع است؟ ازدواج کودکان، معمولاً به دلیل نابرابریهای جنسیتی انجام میشود. ازدواج کودکان، مسئلهای بسیار پیچیده است و در بیشتر موارد، ناشی از هنجارهای اجتماعی، باورهای فرهنگی و فقر است.
نابرابری جنسیتی:
در بسیاری از جوامع که ازدواج کودکان دختر انجام میشود، دختران معمولاً به اندازه پسران ارزش ندارند و به آنها به عنوان باری برای خانواده نگاه میشود. همچنین برخی خانوادهها معتقدند که سرمایهگذاری در آموزش پسران بسیار ارزشمندتر از سرمایهگذاری برای آموزش دختران است.
سنت:
ازدواج کودک در بعضی از جوامع به عنوان یک سنت محسوب میشود. در برخی از جوامع مرسوم است زمانی که دختر به سن بلوغ میرسد باید ازدواج کند.
فقر:
بیش از نیمی از دخترانی که در سنین پایین ازدواج میکنند، از خانوادههای فقیر جامعه هستند. زمانی که خانوادهای در وضعیت شدید فقر به سر میبرد، ازدواج دختران در سنین پایین را به عنوان راه حلی برای رهایی از مشکلات خود میداند.
ازدواج دختران در چنین خانوادههایی، هزینههای خانواده را تاحدودی کاهش میدهد و اطمینان حاصل میشود که تأمین یک نفر برای تغذیه، لباس و آموزش کاهش یافته است.
در برخی جوامع، ازدواج دختر یک راه برای بازپرداخت بدهیها، مدیریت اختلافات و یا حل و فصل مسائل اجتماعی، اقتصادی و … است.
ناامنی:
بسیاری از والدین با ازدواج دختران خود، احساس میکنند آنها امنیت بیشتری دارند و اطمینان دارند که دختران آنها از خطر آزار و اذیت مصون میمانند. ازدواج کودکان در زمان بحرانها، از جمله جنگ یا بعد از وقوع یک فاجعه طبیعی افزایش مییابد. زمانی که خانواده مشکلات بیشتری دارد، ازدواج کودکان به عنوان یک مکانیسم طبیعی برای مقابله با فقر و خشونت است.
عروسهای کودک، با چالشهای بسیاری روبهرو هستند، زیرا آنها در سن پایین ازدواج کردهاند و از حق اساسی خود درباره سلامتی، آموزش و ایمنی محروم هستند. عروسهای کودک نه از لحاظ جسمی و نه از لحاظ احساسی آمادگی تبدیلشدن به زن و مادر را ندارند. این کودکان بیشتر در معرض خطر عوارض خطرناک دوران بارداری و زایمان و انواع مختلف بیماریها هستند. پایان دادن به ازدواج کودکان نیاز به تحقیقات گسترده در بخشهای مختلف جامعه دارد.
در بسیاری از کشورها قوانینی برای ازدواج مطرح است. حداقل سن ۱۸ سال برای ازدواج به عنوان معیاری قانونی در بسیاری از کشورهاست و این قوانین اجازه میدهد تا دختران و پسران برای ازدواج آماده شوند.
وجود قوانین برای سن ازدواج میتواند تعیین کند که ازدواج ابزار مهمی برای خانوادهها و جوامعی است که دختران را مجبور به ازدواج در سنین پایین میکنند.
کارشناسان در سال ۲۰۱۸، اخبار دلگرمکنندهای درباره ازدواج کودکان عنوان کردند. یونیسف گزارش داد که نرخ جهانی ازدواج کودکان کاهش مییابد.
در سال گذشته، روشهای امیدوارکنندهای برای پایان ازدواج کودکان عنوان شد که عبارتند از: دو ایالت (دلاور و نیوجرسی) در کشور ایالات متحده آمریکا، ازدواج کودکان را غیرقانونی اعلام کردند. بسیاری از دولتها در جهان، سن ازدواج را افزایش دادهاند. مالزی و اندونزی از جمله کشورهایی هستند که افزایش حداقل سن برای ازدواج را مطرح کردهاند.
بریتانیا هم لایحه جدیدی برای حداقل سن ۱۸ سال برای ازدواج بدون استثنا را مطرح کرده است.
در بیهار (ایالتی در هند) دختران میتوانند با استفاده از برنامهای جدید در تلفن همراه، ازدواجهای اجباری را به مقامات گزارش دهند.
در بنگلادش، یک برنامه نوآورانه جدید که دولت آن را ارائه کرده است، به افرادی که ازدواج را ثبت میکنند، اجازه میدهد تا سن ازدواج عروس و داماد را بررسی و از ازدواجهای کودکان جلوگیری کنند.
ازدواج کودکان میتواند عاملی برای افزایش مرگ و میر در میان آنها باشد.
زمانی که ازدواج در سنین پایین (زیر ۱۸ سال) اتفاق میافتد، چهار درصد از پسران و ۲۱ درصد از دختران تحت تأثیر عواقب منفی این موضوع قرار میگیرند.
بیش از ۷۰۰ میلیون زن در سراسر جهان به عنوان فرزند ازدواج کردهاند.
بر اساس گزارشی از یونیسف در سال ۲۰۱۷، کشورهایی که بالاترین میزان ازدواج کودکان در آنها انجام شده است عبارتند از:
نیجریه با ۷۶ درصد، جمهوری آفریقای مرکزی با ۶۸ درصد، چاد با ۶۷ درصد، بنگلادش با ۵۹ درصد، مالی با ۵۲ درصد، سودان جنوبی با ۵۲ درصد، بورکینافاسو با ۵۲ درصد، گینه با ۵۱ درصد، موزامبیک با ۴۸ درصد و هند با ۴۷ درصد است.
کشورهایی که میزان ازدواج کودکان در میان آنها بالاست، معمولاً کشورهایی هستند که مشکلات اقتصادی و اجتماعی بسیاری دارند.
هند بیشترین تعداد عروس کودک را در جهان دارد و در حدود یک سوم آمار کل جهان است.
بنگلادش نیز بیشترین آمار ازدواج کودک در آسیا و چهارمین نرخ ازدواج کودکان در جهان را دارد.
نپال هم از کشورهایی با آمار بالای ازدواج کودک در آسیاست.
از مهمترین فعالیتها برای پایان دادن به ازدواج کودکان، دسترسی دختران به تحصیل، کمک مالی به آنها به عنوان هزینه تحصیلی، آموزش هنر، آموزشهای حرفهای و آموزش برابری جنسیتی است.
گزارش بانک جهانی اعلام میکند که آفریقا به علت ازدواج کودکان، میلیاردها دلار را از دست داده است.
عروس کودکها معمولاً مدرسه را رها میکنند که این موضوع بر سلامت، آموزش و زندگی آنها تأثیر میگذارد.
تقریباً نیمی از زنان ۲۰ تا ۲۴ ساله در جهان قبل از سن ۱۸ سالگی ازدواج کردهاند.
اگر در حال حاضر، کاری برای جلوگیری از ازدواج دختران با سن پایین انجام ندهیم، ۱۵۰ میلیون دختر در سال ۲۰۳۰ از عروس کودکها هستند.
ازدواج اجباری یک دختر کودک، به این معنی است که او از خانواده و دوستانش جدا شده و به شوهرش تحویل داده میشود.
از آنجایی که کودکانی که در سنین پایین ازدواج میکنند، آمادگی و شناختی برای مادرشدن ندارند، در طول حاملگی و زایمان هم مشکلات بیشتری دارند و نوزادان آنها احتمال بقای کمتری خواهند داشت.
در کشورهای در حال توسعه، عوارض حاملگی و زایمان، از مهمترین علل مرگ و میر دختران با سن ۱۵ تا ۱۹ ساله است.
ازدواج کودکان در هر کشوری متفاوت است، اما کشورهای در حال توسعه، به ویژه آفریقا و منطقه آسیای جنوب شرقی بیشترین آمار ازدواج کودکان را دارند.
یونیسف تخمین میزند که ۱۱ درصد از زنان در سراسر جهان قبل از رسیدن به سن ۱۵ سالگی ازدواج کردهاند.
روند کاهش ازدواج کودکان طی سالهای اخیر:
۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ - تقریباً ۲۵ درصد دختران در سنین کودکی در جهان ازدواج کرده اند.
۲۰۱۲ - اولین روز بینالمللی دختران در تاریخ ۱۱ اکتبر تمرکز بر پیشگیری از ازدواج فرزندان است. در روز بین المللی دختر، در ۱۱ اکتبر، تمرکز بر پیشگیری از ازدواج کوکان بود.
۲۰۱۳ - شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، ازدواج کودکان را در دستور کار خود قرار داد.
۲۰۱۵ - صندوق جمعیت سازمان ملل متحد برآورد کرده است که از هر سه دختر، یکی در سن ۱۸ سالگی ازدواج کرده است و یک نهم از آنها در سنین ۱۴ تا ۱۵ سالگی ازدواج کردهاند.
از مهمترین اهداف توسعه پایدار این است که همه کشورها مجبور شوند به ازدواج کودکان پایان دهند.
۲۰۱۸ - تعداد دخترانی که در سنین کودکی ازدواج کردهاند کمتر از یک پنجم است و مناطقی در ایالات متحده آمریکا هم ازدواج کودکان را ممنوع کردهاند.