کارشناسان و آسیب‌شناسان اجتماعی معتقدند گسترش سیگار و استفاده از مواد دخانی در میان زنان و جوانان رو به افزایش است. به اعتقاد آنها شرکتهای دخانی در سراسر دنیا قصد دارند با اغفال زنان آنها را یک عمر در دام اعتیاد گرفتار سازند.
به گزارش فرارو، هفته بدون دخانیات از امروز آغاز می‌شود در همین راستا اخبار این حوزه و وضعیت موجود مصرف سیگار در کشور زیر ذره بین قرار گرفته است.
در این بین بیشترین حساسیت‌ها به وضعیت مصرف مواد دخانی در میان زنان و جوانان متمرکز است. آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد مصرف دخانیات در میان زنان به مرز هشدار رسیده است.
رييس مركز تحقيقات پيشگيري و كنترل دخانيات دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، نسبت به ترفند كمپاني‌هاي دخانياتي به منظور تحت تاثير قرار دادن زنان براي مصرف سيگار هشدار داد.
دكتر غلامرضا حيدري گفت: «بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه از كل جامعه بالاي 15 سال كشور، حدود 3 درصد زنان و حدود 25 درصد مردان سيگاري هستند كه جمعيت زنان سيگاري در مقايسه با مردان كمتر است. همچنين زنان ايراني در مقايسه با زنان ديگر كشورها، كمتر سيگار مصرف مي‌كنند.»
وي با بیان این که سيگار در قشر جوان تقريبا رو به افزايش است افزود: «اما در مقايسه با 20 سال گذشته زنان جوان، بيشتر سيگار مصرف مي‌كنند كه اين امر نگران كننده و زنگ خطري براي آينده است.»
حیدری اظهار کرد: «از آنجا كه زنان مادران آينده هستند و مي‌توانند نقش آموزشي تاثيرگذاري در فرزندان داشته باشند، مصرف سيگار در آنها از اهميت زيادي برخوردار است؛ به طوري كه در صورت افزايش مصرف در آنها بايد در انتظار نسلي با سيگاري‌هاي بيشتري باشيم.»
این استاد دانشگاه با بررسی ریشه‌های افزایش مصرف سیگار زنان در دهه 60-70 میلادی جستو جو می‌کند. وی معتقد است رشد جریانات فمینیستی در این دهه نقش مهمی در این باره ایفا نمودند.
رييس مركز تحقيقات پيشگيري و كنترل دخانيات دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي گفت: «در خلال چند دهه گذشته مصرف دخانيات در مردان دنيا در يك حد متوسط ثابت مانده اما در زنان افزايش يافته است؛ چرا كه در اين سال‌ها كمپاني‌هاي دخانياتي دقت و برنامه‌ريزي خود را براي سيگاري كردن قشر زنان كه نصف يك جامعه را تشكيل مي‌دهند، منعطف كرده و از تمركز روي مردان خارج شدند.»
وي با بیان این که كمپاني‌هاي دخانياتي از اين جريانات فمينيستي سوء استفاده كرده و سيگار را يك رفتار مردانه و مناسب مطرح كردند معتقد است: «بر اين اساس است كه امسال سازمان بهداشت جهاني بواسطه در نظر گرفتن شعار «جنسيت و دخانيات با تاكيد بر حفاظت زنان در مقابل استعمال دخانيات» در روز جهاني بدون دخانيات، اين عمل را در جوامع آگاه سازي كرده و به زنان هشدار مي‌دهد كه تحت تاثير تبليغات قرار نگيرند.»
حيدري با بيان اين كه افزايش مصرف قليان در قشر مردمي و عامي نيز مشاهده مي‌شود، افزود: «در استان‌هاي جنوبي كشور زنان بيش از مردان قليان مصرف مي‌كنند كه اين امر در اين استان‌ها از واسطه فرهنگي و تاريخي برخوردار است. اما مهم آن است كه تفاوت شيوع مصرف سيگار ميان زنان و مردان در مورد قليان وجود ندارد.»
به گفته وي، آخرين آمار در مورد مصرف قليان حاكي از آن است كه در كل جامعه، زنان به اندازه مردان قليان مصرف مي‌كنند. بنابراين دختران و پسران جامعه به يك اندازه و حدود 25 تا 30 درصد تجربه مصرف قليان را دارند كه اين امر خطرناك است. اين در حالي است كه 5 تا 6 درصد دختران و زنان در جواني و 20 تا 30 درصد پسران و مردان جوان، تجربه مصرف سيگار دارند. بنابراين به نظر مي‌رسد در جامعه اين حالت وجود دارد كه مصرف سيگار يك رفتار مردانه است، اما مصرف قليان ميان دختر و پسر چندان تفاوتي ندارد.
شیوع مصرف دخانیات در میان زنان تحصیلکرده
از طرف دیگر دکتر محمدرضا مسجدی دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات از شیوع مصرف سیگار و دخانیات در میان زنان تحصیلکرده خبر می‌دهد. به گفته وی مصرف سیگار در قشر جوان و تحصیلکرده به ویژه میان زنان تحصیلکرده بیشتر است. امروزه سیگار به عنوان یکی از سودآورترین کالاهای بازرگانی در عرصه جهانی مطرح است و صاحبان این کالا سعی می‌کنند به هر طریق ممکن بازار مصرف و تولید را گرم نگه دارند.
وی طی یادداشتی در این‌باره نوشت: «هر چه سطح سواد در قشر جوان و تحصیلکرده افزایش یافته مصرف سیگار به ویژه در زنان تحصیلکرده افزایش می‌یابد. جایگزین کردن چیزی به جای سیگار در باور زنان نسبت به مردان بسیار سخت‌تر است.»
مسجدی با بیان این‌که طی مطالعه‌ای در دانشگاه‌ها مشخص شد هنگام ورود دانشجویان به دانشگاه، متوسط مصرف سیگار میان آنها با سطح جامعه تفاوت دارد ادامه داد: «این در حالی است که در سال آخر تحصیل این افراد، میزان مصرف سیگار در آنها افزایش یافته است. متاسفانه میزان مصرف سیگار در گروه‌های پزشکی بیش از دیگر گروه‌هاست. همچنین با مطالعه در سطح پزشکی کشور مشخص شده که ماماها بیش از دیگر گروه‌های پزشکی سیگار می‌کشند.»
