به گزارش «شیعه نیوز»، امروزه پدیده کلیه فروشی ماهیت جامعه ما را در سطح جهان خدشه دار کرده، چرا که فروش کلیه در همه جای دنیا ممنوع است. این اتفاق روزانه در ایران رخ میدهد و بهرغم اینکه شمار افراد مرگ مغزی در ایران، از سایر کشورهای منطقه بیشتر است، اما متأسفانه هنوز پیوند عضو از مرگ مغزی آمار بالایی ندارد.
حتما بارها بر روی در و دیوارشهر آگهی های فروش کلیه و کبد را دیده اید. آگهی هایی که اغلب با استفاده از جملات کوتاه و یک شماره تماس سعی دارد مشکل زندگی خود را بیان کنند. همچنین با مراجعه به بیمارستانها، به ویژه اطراف بیمارستانهای دولتی در تهران و شهرهای بزرگ، تقاضای خرید یا فروش اعضایی مانند «کلیه» آزاردهنده است.
اما آنچه باعث شده تا عدهای احساس کنند میتوانند با فروش کبد خود بخشی از نیازهای زندگی شان را جبران کنند، روزگار سخت گرانیها و برآیند گفتههای محققانی است که میگویند «کبد توانایی ترمیم خود را دارد و اگر بخشی از آن حذف شود میتواند به مرور زمان خود را بازسازی کند.»
بر اساس آمار سالانه به طور متوسط دو هزار پیوند کلیه در ایران انجام میشود که ۲۰ درصد آن از افراد دچار مرگ مغزی تامین و بقیه پیوندها از طریق فروش کلیه انجام میگیرد.
به طور دقیقتر، آمار رسمی در ایران نشان میدهد سالانه نزدیک به دو هزار و 300 مورد پیوند کلیه انجام میشود که از این تعداد تنها 595 مورد، از طریق بیماران مرگ مغزی انجام میشود. همچنین، بر اساس نظر متخصصان حوزه رشد بیماریهای کلیوی در کشور، 15 تا 20 درصد رشد را نسبت به سالهای گذشته نشان میدهد و همین موضوع انگیزه اهداکنندگان و فروشندگان کلیه را که بر اساس اظهارات انجمن بیماران کلیوی اغلب افراد 25 و 26 ساله هستند مشخص میکند.
بنابر این گزارش، شهرهایی مانند شیراز، مشهد و کرمان قطبهای اصلی پیوند کبد در ایران هستند، ولی فروشندگان آن از سراسر کشور آگهی دادهاند تا قدرت انتخاب را برای مشتری بالا ببرند. در این میان وبلاگها و سایتهای هم هستند که تبلیغات فروش کلیه و کبد را برای خریداران آن راحت تر کرده اند.
حالا این پدیده از کوچه و خیابانهای شهر به سایتها و دنیای مجازی کشیده شده است و با یک جستوجوی کوتاه در اینترنت میتوان به راحتی کلیه هم خرید و هم فروخت! اما این پایان داستان نیست؛ حالا که دست در کلیه فروشی زیاد شده، برخی به فروش کبد، قرنیه، استخوان، مغز استخوان، رحم و ... رو آوردهاند که فروشنده کمتری دارد تا بلکه شانس بیشتری هم در فروش داشته باشند. اما عمق فاجعه آن جاست که گاهی در لا به لای این آگهی ها آگهی فروش قلب نیز دیده می شود.
فرزاد فتحی جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی اظهار کرد: رواج این پدیده در جامعه باعث تنها بیانگر این است که فقر در جامعه گسترش یافته است.
وی با بیان اینکه اغلب افرادی که دست به چنین کاری می زنند از اقشار کم در آمد جامعه هستند، عنوان کرد: مسئولین می توانند با تدابیر بیشتر از گسترش این پدیده جلوگیری کنند.
فتحی گفت: فروش کلیه و سایر اعضای بدن از سوی کسانی که پول نیاز دارند، نگرانیهایی را در جامعه برانگیخته است. چرا که نه تنها به سلامت جسمی افراد آسیب می رساند، بلکه سلامت روحی خانواده های این افراد را خدشه دار می کند.
با یکی از افرادی که خواستار فروش کلیه خود بود تماس گرفتم.جوانی 25 ساله بود. از حرف هایش فهمیدم مانند تمام افرادی که دست به این کار می زنند، مهم ترین مسئله ای که او را به این کار مجبور کرده، مشکل مالی اشت.
این فروشنده کلیه درمورد تاثیری که مشکلات مالی بر روی زندگی زناشویی اش داشته است، می گوید: متاهل بودم اما همسرم به دلیل مشکلات مالی دختر پنج ساله ام را برداشت و رفت.
وی ادامه داد: حتی هنگامی که پیش قاضی رفتیم، قاضی از من پرسید میزان بدهکاری ات چقدر است و وقتی من مبلغ را گفتم، قاضی گفت شما صلاحیت نگه داری از بچه را هم نداری.
وی در خصوص حکم قانونی این کار گفت: پیوند کبد در بیمارستان ها جرم است. اگر بخواهم چنین تصمیمی بگیرم، باید بیرون از بیمارستان توافقات لازم را انجام دهیم و فقط عمل پیوند را در بیمارستان انجام دهیم.
در این خصوص سید حسن موسوی چلک رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که این روز ها در کشور نگرانی ایجاد کرده، موضوع شرایط اقتصادی است.
وی با بیان اینکه این نگرانی به گونه ای است که خود دولت دنبال این است که بسته های حمایتی در اختیار افراد کم برخوردار قرار دهد، افزود: مشکلات اقتصادی موضوعی غیر قابل انکار در کشور است.
موسوی چلک عنوان کرد: در این میان عده ای از افراد نمی توانند با منابع درآمدی که دارند امرار معاش کنند و اقدام به فروش اعضای بدن مانند کلیه می کنند.
وی با بیان اینکه یکی از عوارض فقر، فروش اعضای بدن است، ادامه داد: باید توجه داشت عده ای از افراد از این طریق کلاهبرداری می کنند اما در مقابل آن افرادی نیز هستند که راهی جز این ندارند، چرا که نمی توانند هزینه های زندگی خود را تأمین کنند.
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران گفت: نظام تأمین اجتماعی کشور فراگیر و جامع نیست تا مردم نیازمند دغدغه کمتری داشته باشند، لذا این نظام پاسخگو همه نیازها و مطالبات مردم نیست.
وی در پاسخ به این سوال که انجمن مددکاری به این افراد کمک های ویژه ای دارد یا خیر، گفت: در انجمن مددکاری نیز به این گونه افراد کمکهای روانی خاصی می شود تا در حد امکان از این کار خودداری کنند.
وی در ادامه تشریح کرد: در کنار انجمن مددکاری، سازمان های حمایتگر مثل بهزیستی و کمیته امداد نیز در این زمینه فعالیت های ویژه دارند.