محمد مراحل ابتدایی
علوم اسلامی را نزد پدر و دایی بزرگوار خود علی‌بن محمدبن ابراهیم که از
اساتید علم حدیث بود گذراند.
پس از گذراندن دوران
کودکی و تحصیل مقدمات و آشنایی با منابع رجالی و حدیثی، از کلین مهاجرت کرد
و با کوله‌باری از معارف اهل بیت(علیهم‌السلام) برای بهره‌مندی از دریای
بی‌کران علوم وحی وارد ری شد.
شهرری بواسطه حضور
شیعیان دلباخته، همواره، تحت اخلاق و رفتار اسلامی آنان قرار داشت از این
رو این دیار به شهری شیعه نشین معروف بود.
در زمان ورود کلینی به
ری صاحبان عقائد و مذاهب گوناگون در کنار هم و در آرامش به حیات خود ادامه
می‌دادند و هر مذهبی آزادانه به تبلیغ خود می‌پرداخت.
مرحوم کلینی بعد از
حضور خود در ری متوجه شد که فرقه‌های دیگر تلاش می‌کنند تشیع را از مسیر
واقعی خود خارج کنند،صاحب کتاب گران‌سنگ کافی درد را شناخت و اثرات مخرب
جدایی مردم از سخنان اهل‌بیت(علیهم‌السلام) را تشخیص داد و لذا تصمیم
گرفت احادیث اهل‌بیت(ع) را جمع‌آوری کند.
او بیشتر وقت خود را
صرف فراگیری و جمع آوری حدیث کرد از این رو در محضر استادان بزرگی چون
ابوالحسن محمدبن اسدی کوفی ساکن ری به فراگیری حدیث پرداخت.
کلینی در دورانی که
«قرمطیان» با عقاید التقاطی خود که مخلوطی از عقائد زردشتی، مانوی و اسلام
بود، به مبارزه پرداخت و با شجاعت شیعی خویش عقائدآنان را با نگارش کتاب «الرد علی‌القرامطه» به نقد کشید.
کلینی خطرنابودی احادیث
گرانقدر پیامبر(صلی‌الله علیه و آله‌وسلم) و اهل‌بیت(علیهم‌السلام) را
هر لحظه احساس می‌کرد لذا با شناخت عصر خود و موقعیت حساس زمان، برای تکمیل
رسالت و هدف خود به قم، شهر محدثان و شاگردان اهل‌بیت(علیهم‌السلام)
مهاجرت کرد.
در قم از محضر بزرگانی
چون احمدبن محمدبن عیسی اشعری، احمد ابن ادریس قمی و عبدالله بن جعفر حمیری
(صاحب قرب الاسناد) بهره‌مند شد.
مرحوم کلینی کوفه
مهاجرت کرد و سپس به بغداد رفت، تقوا، علم و فضیلت او در اندک زمانی
فراگیرشد، شیعیان به او افتخار می‌کردند و اهل سنت به دیده تحسین به او
نگاه می‌کردند و در مشکلات دینی به او مراجعه می‌کردند.
کلینی مجموعه «الکافی»
که شامل اصول کافی، فروع کافی و روضة الکافی است را به رشته تحریر در آورد
که در بردارنده 16 هزار و 199 حدیث از پیامبر(صلی‌الله علیه و آله‌وسلم) و
ائمه معصومین(علیهم‌السلام) می‌باشد.
مرحوم کلینی پس از هفتاد سال زندگی سرانجام در سال 329ق عروج کرد و پیکر پاکش در باب کوفه بغداد در بازار و در نزدیکی پل به خاک سپرده شد.
منبع: گلشن ابرار ج اول
