به گزارش «شیعه نیوز»، روحانیت از دیر باز در جامعه ایران نقش پررنگی داشته چه زمانی که در قدرت نبود و بیشتر در کسوت منتقد حکومت ها بود و چه زمانی که در عرصه های اجرایی حضور داشت و از این طریق تلاش در جهت خدمت رسانی به مردم داشت، اما براساس اعتقاد بسیاری از کارشناسان و حتی برخی چهره های مهم از میان خودِ نهاد روحانیت، بعد از گذشت چندین سال به نظر می رسد بخش هایی از جامعه نسبت به بعضی روش ها، رفتارها و تصمیمات روحانیت گله مند است.
حجت الاسلام و المسلمین سیدابوالحسن نواب به فاصله شکل گرفته میان روحانیت و مردم در سال های اخیر اشاره و اظهار کرد: خوشبختانه تکثر و تنوعی که در حوزه های علمیه و بین علما و روحانیت هست از فاصله میان روحانیت و مردم جلوگیری می کند. روحانیت بازتاب و مینیاتور ۸۰ هزار طلبه است لذا همانطور که در جامعه ۸۰ میلیون نفری هزاران نوع تفکر، نگاه و ایده وجود دارد، ۸۰ هزار روحانی هم همین تکثر را دارند و این تکثر پنهان نیست. جامعه و روحانیت کلیت ندارند که بگوییم کلیت مردم از کلیت روحانیت متنفر است. همین امروز هم برخی از روحانیون هستند که اگر اجازه دهند صحبت کنند میلیون ها نفر از افراد دگراندیش با اشتیاق پای صحبت های او می نشینند. هر طبقه از مردم، روحانی خود را دارند و مردم با عشق و شور به سراغ او می روند به عبارت دیگر به عدد تکثری که در جامعه هست، روحانی هم وجود دارد به عنوان مثال دگراندیشان، هنرمندان، طاغوتیان، بازنشستگان، جوانان، فوتبالیست ها و بازاری ها هر یک روحانی خاص خود را دارند. در حال حاضر جامعه ما دوران پست مدرنیزم را می گذراند بنابراین درست نیست که بگوییم همه مردم از همه روحانیون متنفر هستند.
پس از اینکه روحانیونی به حکومت گره خوردند، این قشر آسیب دید
او ادامه داد: من نمی خواهم بگویم روحانیون مشکل دار نشدند. بخشی از روحانیت به حکومت گره خوردند و حکومت هم مشکلاتی دارد و مردم هم نمی توانند این دو را از یکدیگر تفکیک کنند و بسیاری از مشکلات کوچه و خیابان را به پای روحانیت می نویسند. از نگاه این گروه از مردم مشکلات تمام و کمال به پای روحانیت است و نسبت به روحانیت ذهنیت منفی پیدا کردند، البته همین افراد باید توجه کنند که اگر به فرض ۵ درصد از روحانیون در حکومت مشغول کار هستند و ۹۵ درصد مشغول کار نیستند، از میان ۵ درصدی که در حکومت یا مجلس هستند بسیاری زحمت می کشند و ممکن است که برخی در سیاست های در پیش گرفته اشتباهی داشته باشند.
سلبریتی ها و طاغوتیان روحانیت خاص خود را دارند
نواب به راه چاره ای برای کاهش فاصله شکل گرفته میان روحانیت و مردم اشاره و خاطرنشان کرد: راه چاره این است که برای مردم همه ی مسایل تبیین شود، هر طبقه ای روحانیت مختص به خود را دارد و از همین طریق می توان در مورد بسیاری از مسایل با مردم صحبت کرد به عنوان مثال در حال حاضر روحانی تحصیل کرده در دانشگاه ها زیاد شده و دانشگاهیان هم روحانی ای را انتخاب می کنند که مورد پسند خودشان هستند.
به امید هاشمی رفسنجانی شدن طلبه نشوید
او نسبت به نگاه برخی از طلاب به طلبگی انتقاد کرد و گفت: برخی از طلاب به خاطر مسایل دنیوی علاقه مند به حضور در حوزه هستند؛ اگرچه معتقدم این مساله کلیت ندارد، جامعه بسیار متکثر شده؛ مثلاً شخصی نصف شب به جمکران رفته و به امام زمان(عج) متوسل شده که برای سرباز صاحب الزمان شدن در حوزه قبول شود؛ شخصی دیگری هم طلبه می شود تا از آن برای شغل و کسب قدرت استفاده کند. اما به هر حال ما به همه طلاب می گوییم که به امید هاشمی رفسنجانی شدن طلبه نشوید یعنی اگر به امید مسند و قدرت هستید به دنبال کار دیگری به جزء طلبگی بروید و اگر می خواهید به خاطر کمک به دین خدا طلبه شوید به حوزه بیایید.
همه مردم می دانند که اقتصاد دست روحانیت نیست، ولی از نظام روحانی محور انتظار و توقع دارند
او به توقع مردم از روحانیت در حل مشکلات کشور اشاره و تصریح کرد: اکنون در مجلس روحانیت تقریباً هیچ نقشی ندارد چون مجلس اول ۱۷۰ روحانی داشت و اکنون ۱۷ روحانی در مجلس حضور دارند. معلوم است که ۱۷ روحانی در میان ۲۹۰ نماینده هیچ نقشی ندارد. در کابینه دولت هم یک روحانی به عنوان وزیر اطلاعات داریم که به منظور مجتهد بودن باید روحانی باشد و نقشی در مسایل اقتصادی ندارد. اتفاقاً در جایی که این روحانی نقش دارد مسئولیت خود را به خوبی ایفا و اطلاعات را خوشنام کرده و مردم از اطلاعات نگرانی ندارند. رییس جمهور هم روحانی است، همه مردم می دانند که اقتصاد دست روحانیت نیست، ولی کلیت نظام را می بینند، آنها می گویند که اگر وزیری مشکل دارد چرا روحانی رییس جمهور این وزیر را بر سر کار گذاشته است.
امروز روحانی تکنوکرات، مرتجع، روشنفکر، سوپر روشنفکر، سنتی و سوپر سنتی داریم
رییس دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی در پاسخ به اینکه روحانیت در شرایط فعلی کشور که دچار بحران اقتصادی است، چه کمکی می تواند کند؟ گفت: روحانیت منابع اقتصادی ندارد که به مردم کمک کند. منابع متأثر از مردم است، وقتی مردم وضعشان خوب شود، وضع روحانیت هم خوب می شود. اصلاً روحانیتِ منفک از مردم نداریم. ۸۰ میلیون مردم و ۸۰ هزار روحانی دارید، این یک هزارم کاملاً مینیاتور ۸۰ میلیون هستند. همه رقم طبقاتی که در میان مردم هست در میان روحانیون هم هست، به عنوان مثال روحانی تکنوکرات، مرتجع، روشنفکر، سوپر روشنفکر، سنتی، سوپر سنتی داریم. شما در عوام افرادی را پیدا می کنید که تلویزیون روشن نمی کنند در میان روحانیون هم هستند کسانی که تلویزیون ندارند و نگاه نمی کنند. در عوام کسانی هستند که شمال ویلا دارند در میان روحانیت هم هستند، در عوام کسانی هستند که ماشین مدل بالا سوار می شوند در میان روحانیون هم هستند. در میان عوام کسانی زندگی های سالمی دارند، در میان روحانیون هم چنین افرادی هستند. به همین دلیل تأکید می کنم که روحانیت صدای بازتاب جامعه است و انقدر در هم آمیخته است که روحانیت جدای از مردم نیست. طلبه ها یک طبقه خاصی نیستند، یک بازتابی از جامعه هستند. شما هیچ کُلنی و مجموعه ای در میان مردم پیدا نمی کنید که یک مجموعه کوچکتر در میان روحانیت نباشد.
او افزود: ما در خیابان افراد با تقوایی داریم که با تمام وجود و دل به آنها می گوییم التماس دعا و آرزو می کنیم که برای ما دعا کنند. کت و شلواری هستند ولی ۶۰ سال است که آنها را می شناسیم زیارت امین الله و نماز شب شان ترک نمی شود و یک دینار در زندگی آنان آلودگی نیست، آرزو می کنیم که ما را دعا کنند در میان روحانیت هم همینطور است منتها ضریب می خورد چون تقوا از همه خوب است ولی از روحانی بسیار دلچسب تر است. مثلاً آقای بهجت چون ضریب علم، سن و معنویت می خورد مردم به ایشان در حدی که قابل تصور نبود، ارادت داشتند.
قوه سه گانه به خاطر کمبودها باید بارها از مردم عذرخواهی کنند
او در پاسخ به اینکه در میان اعتراض ها و نگرانی های مردم از وضعیت اقتصادی، رفاهی و… برخی از کارشناسان روحانی یا غیر روحانی، به ضرورت عذرخواهی حکومت از مردم که خواهی و نخواهی به دست روحانیت هست، اشاره می کنند. شما موافق این نظر هستید؟ گفت: قوه سه گانه نه یک بار بلکه همیشه به خاطر کمبودهایی که در نحوه اداره حکومت هست باید از مردم عذرخواهی کنند، اما عذرخواهی ای از سوی آنها شاهد نیستیم، چرا به خاطر کمبودها و قصورها به طور مکرر از مردم عذرخواهی نمی کنیم؟ همیشه عذرخواهی به معنای مقصر بودن عذرخواه نیست، خیلی وقت ها عذرخواهی نشانه کرامت عذرخواهی کننده است. شما می بینید که مهمانی می روید و از شما پذیرایی هم می کنند، اما از شما عذرخواهی می کنند و می گویند ببخشید کم و کسری بود. این ادب ما ایرانی هاست.
او ادامه داد: به نظر من دلیل اینکه مسئولین از مردم عذرخواهی نمی کنند به مشاورین برمی گردد، آنها به مسئولین توصیه نمی کنند که بابت کمبودها عذرخواهی کنید. برخی از ورزشکاران اخلاق لوتی گری شان بیشتر از مسئولین است. ورزشکار در مسابقات مدال نقره کسب کرده و می گوید از مردم عذرخواهی می کنم که نتوانستم طلا بیاورم. نمایندگان مجلس نمی توانند بگویند که ما در به وجود آوردن وضعیت ارزی و اقتصادی نقشی نداشتیم اگر بگویند که نقش نداشتیم فرار روبه جلوست و وضعیت بدتر است. همه مسئولین سه گانه و نمایندگان مجلس رسماً باید به خاطر نا بسامانی که پیش آمده از پیشگاه ملت عذرخواهی کنند.
می فهمیم با خرید ۳۸ هزار سکه چه بلایی به سر جامعه می آوریم؟ از انسانیت خالی شدیم؟!
نواب در بخش دیگری از صحبت های خود به نامهربانی و منفعت طلبی در میان اکثر مردم اشاره و خاطرنشان کرد: باید برای مردم تبیین کنیم که اسلام دین رحمت و محبت است، اشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم؛ چرا با هم مهربان نیستیم؟ همانطور که شما به آن اشاره کردید، این مهربانی است که برویم ۳۸ هزار سکه بخریم؟! ما که می فهمیم با این ۳۸ هزار سکه داریم چه بلایی به سر جامعه می آوریم. یعنی از انسانیت هم خالی شدیم؟! درست است که پول در دستم هست و می ترسم که ارزش پولم کم شود ولی مردم جامعه تو، دوستان و خواهران و برادران تو هستند! متأسفانه در سطح مردم هم انصاف، محبت، رحمت و شفقت نیست.
روحانیت برای عبور از چراغ قرمز ساخته نشده است
او به وجود کینه و نا مهربانی در میان روحانیتی که لباس دین به تن دارند اشاره و تصریح کرد: اگرچه روحانیت بازتاب جامعه است، اما عملکرد روحانیت ضریب می خورد، یعنی یک روحانی با محبت خیلی برای مردم جلوه می کند و جلوه اصلی روحانیت باید محبت باشد. جلوه های روحانیت آیت الله سیستانی، رهبری و آیت الله بهجت، آیت الله طباطبایی، شهید مطهری و شهید بهشتی است؛ محبت و شفقت در رفتار و گفتار آنان موج می زند، آیت الله سیستانی می گوید: به سنی ها نگویید برادر، بگویید که جزء ما هستند. ایزدی های عراق آیت الله سیستانی را می پرستند، مسیحی های عراق به دیدن ایشان می روند، در صورتی که آقای سیستانی عراقی نیست. من معتقدم ۹۰ درصد روحانیون مظهر محبت هستند. اما نکته ای که به آن اشاره می کنید و می گویید که میان برخی از روحانیون کینه و اختلاف وجود دارد هم درست است، همه کارهای ما ضریب می خورد، عمل خوب و عمل بد ما ضریب می خورد یعنی علاوه بر خوبی، بدی ما هم ضریب می خورد. آدم با محبت در خیابان خیلی خوب است، اما یک روحانی با محبت جلوه اش بیشتر است، و یک آدم با کینه بسیار بد است ولی مردم از یک روحانی با کینه بسیار بدشان میاد. مردم عمل خوب و ضریب مثبت را از روحانیت توقع و انتظار دارند و ضریب منفی را توقع ندارند. مردم می گویند که وظیفه و راهت این است که عمل خوبی داشته باشی، ولی بدی از روحانیت را توقع ندارند چرا که روحانیت برای عبور از چراغ قرمز ساخته نشده است. «الْحَسَنَ مِنْ کُلِّ أَحَدٍ حَسَنٌ وَ إِنَّهُ مِنْکَ أَحْسَنُ لِمَکَانِکَ مِنَّا؛ خوبی از همه خوب است ولی از تو بهتر است چون تو به ما نزدیک هستی. وَ إِنَّ الْقَبِیحَ مِنْ کُلِّ أَحَدٍ قَبِیحٌ وَ إِنَّهُ مِنْکَ أَقْبَحُ و بدی از همه بد است و از تو خیلی بد چون به ما منتسب می شود»
فساد در کشور ما سیستماتیک است
او در مورد علل شکل گیری فساد سیستماتیک در کشور گفت: گاهی برخی از مسئولین نهادهای دولتی هر زمان که مصلحت سازمانشان پیش آورد، مردم بیچاره را به نفع سازمان خود می تراشند، اگر قانون به شما(مسئول) اجازه می دهد که یک حداقلی از او(مردم) بگیری به این حداقل کفایت کنید. آقای کارشناس مالیاتی تو که از بزرگان رشوه می گیری و مالیات را کم می کنی ولی نوبت به این فرد بیچاره که می رسد و وضعیت زندگی او را می دانی و می توانی با او حداقلی حساب کنی، چند برابر از او مالیات و رشوه می گیری تا خطاهای خود را بپوشانی! متأسفانه ما همیشه زورمان به جارو فروش می رسد و از او تخفیف می خواهیم ولی اگر بخواهیم یک جنس گرانی بخریم تمام و کمال پول را پرداخت می کنیم. همیشه به اقشار پایین دست و ضعیف ظلم می شود.
رییس دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی ادامه داد: اگر همگی اعم از مسئول و غیر مسئول با دستورالعمل امام(ره) پیش می رفتیم، وضعیت امروز را نداشتیم. علاوه بر اینکه با دستورالعمل امام(ره) فاصله پیدا کردیم با دستورالعمل پیامبر(ص)، خدا و قرآن هم دچار همین فاصله شدیم.
مردم از نماد مسلمانی منِ روحانی فراری هستند
او در بخش دیگری از صحبت های خود به دین گریزی مردم به خصوص نسل جوان اشاره و اظهار کرد: مردم از اسلام فراری نیستند از نماد مسلمانی منِ روحانی فراری هستند. مردم می دانند که اسلام مظهر عدالت و محبت است. البته تعداد کسانی که از دین گریزان شدند و به ادیان دیگر روی آوردند در حدی نیست که نگران کننده باشد. درست است که مردم به خاطر عمل منِ روحانی از دینی که نماد آن من (روحانی) هستم، متنفر شدند و اعتقاداتشان ضعیف شده، اما به دینی که نماد آن مثلاً ترامپ هست، گرایش پیدا نمی کنند.
او ادامه داد: به نظر من در مساله دین گریزی گذشت زمان همه چیز را جبران می کند. از این اتفاقات در گذشته هم افتاده است. همین مردم در زمان بنی صدر در خیابان ها راه می افتادند و به علما فحش می دادند، بنی صدر کنار رفت و شهید بهشتی و مجموعه ایشان کم کاری ها را جبران کرد.
روحانیت تفاخری بر مردم ندارند که فخری بفروشند و دیگران را تحقیر کنند
نواب درباره موفقیت خود به عنوان رییس دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی در تصحیح نگاه افراد مذاهب دیگر نسبت به اسلام، گفت: وقتی منِ روحانی در دانشگاه راه می روم و به یک بودایی احترام می کنم، هر کسی به دانشگاه ادیان می آید بعد از چند ماه یاد می گیرد که به سنی ها بی احترامی نکند، در این مورد آموزشی نمی دهیم بلکه در عمل ما می بیند که ما چطور به یک سنی و بودایی احترام می کنیم و یاد می گیرد باید همه انسان ها را تحمل کنیم. من با حرف رابطه خوبی ندارم. من دو مثال می زنم، رئیس ارامنه تهران از لبنان به ایران آمد، ایشان می گفت که وقتی می خواستم مامور شوم و به تهران بیایم، گفتند که تو می خواهی سر به ارامنه ارک بزنی از خیابان جاده کمربندی قم برو، از جاده اصلی نرو اگر تو را بگیرند تکه تکه می شوی. الان که به ایران آمدم، در جمعشان ناهار می خورم و می بینم که فضایی از این با صفاتر در دنیا نیست. همه کسانی که می آیند از کشورهای دنیا همین را می گویند. وقتی به مسیحیان می گوییم که ۱۰۰ کتاب در مورد مسیحیت نوشتیم تعجب می کنند. ما کار تازه ای نکردیم و آدم مهمی نیستیم، منتی سر کسی نداریم افراطون و ارسطو و سقراط نیستیم، بندگانی هستیم مانند سایرین. ما تفاخری بر مردم نداریم که فخری بفروشیم و دیگران را تحقیر کنیم. تحقیر و غرور در برابر دیگران کفر و شرک است و من دلم می سوزد که برخی از دوستان ما چقدر ساده هستند و متاسفانه چه تلقی از آنها در بیرون وجود دارد.